"Алаңда Ауысу Техникасы" 7 класс

Предмет: Физкультура
Категория материала: Рабочие программы
Автор:

Мен Хамитбек Жандос Хамитбекұлы.Бала – адамның бауыр еті. Қай ата – ана да өз шаңырағында шыр етіп сәби дүниеге келгенінде оған ең жақсы есімді қоюға тырысады. Негізінен, жаңа туған сәбиге есім таңдауға қазақтан дана, қазақтан шебер халық жоқ. Алайда, әрбір ата – ана баласына ат қоярда өзіне жүктелер жауапкершілікті жете сезініп, оған сақтықпен қарағаны, он ойланып, он толғанып барып қана жүрегі қалаған есімді сәбиіне қойғаны абзал. Өйткені, есімдердің адам өміріне, адам атына планеталардың ықпалы өте айрықша. Осы адам есімдерін зерттеуші ғалымдардың дәлелдеуінше, есім бала өміріне айтарлықтай әсер етеді, сәбилерді неғұрлым көркем есімдермен атаған сайын, баланың тұла бойы соған сәйкес көркемделе түседі.Кiсi есiмдерiне қарап отырып-ақ, өзiмiзге дейiн өмiр сүрген ата-бабаларымыздың тарихы, мәдениетi, тұрмысы, әдеп-ғұрыптары мен салт-санасы, дүниеге, дiнге көзқарасын, неге қол созып, неден үмiт күткендiктерiн бiлуге болады. Телағаңның ой-желiсiне сүйенсек, қазақ халқының балаға ат қоюының өз заңдылығы, өз үлгi-нұсқалары бар. Бұрын ұл болса болды, оның есiмiне «бай», «бек», «хан» сөздерiн қосақтайтын болсақ, қазiргi кезде бұл қосымшалардың мән-мағыналары ескiрдi деп есептеп, оларды қоспайтын, қоссақ та аз қосатын болдық. Атадан балаға жалғасып, ұрпақтан-ұрпаққа ұласып келе жатқан ізгі дәстүр, тамаша салттарымыздың бірі –ат қою үрдісі.Дана қазақ сәбиге ат қоюға ерекше мән берген. Тіпті осы ат қою дәстүрінен халықтың наным-түсінігін, салт-санасын, арман-мүддесін, эстетикалық талғамын анық байқауға болады. Және уақыт, заман талабына сай, есім талғау, таңдау реті өзгеріп отыратындығы тағы бар.

Баласының атын ырымдап қою – ата – анасының ниетін білдіреді.МҰХТАР – арабтың «мақтаулы», «таңдаулы» деген мағына беретін «мухтарун» сөзінен шыққан. Мұсылман жамағаты жаңа туған сәбиге «Алланың таңдаулы, сүйген құлдарының қатарында болсын, мақтаулы жанға айналсын» деген ниетпен қояды. Қазақ халқы жаңа туылған сәбиге азан шақырып ат қойғызған. Кез -келген атты қойа салмай, қойылатын есімге өте қатты мән берген. Еліміздің танымал бетке ұстар азаматына айналсын деген мақсатпен қойылған. Бұл есіміне жақсылап қарасақ өте мартебелі, айтуға жеңіл ,сыпайы естілетін есімнің бір түрі. Мұхтар қазақ халқына аса қастерлі есімдер қатарынан саналады. Осы есімді иемденген алаш азаматтары халқына өлшеусіз қызмет еткен.Таңдаулы, сыйлы, еркін, құрметті деген мағына береді. Тұран топырағына Ислам діні кеңінен қанат жайған тұстан бастап, ел ішіне есім ретінде енген сөз. Жаңа туған сәбиге «сыйлы, қадірлі болсын» деген ниетпен қойылған. Қазақ халқы осы есіммен аттас ұлы перзенттерінің құрметіне де балаларына «Мұхтар» есімін беріп жатады. Өйткені болашақта сол кісілерге ұқсап елінің елеулі, халқының қалаулысы болсын деп ырымдап қойады. Ел ішінде жиі кездесетін есім. Тағы бір мағынасы айрықша таңдаулы дегенді береді. Мұхтар есімі басқа аттарға ұқсастығы жоқ. Шығыс жұлдызтанушыларының пайымынша, осы атты иеленген адамдардың көбінің мінезі тік, шындықты бетке айтатындығы байқалған.

"Балам ешкімге тәуелді болмасын, еркін, кемел болсын, тарықпасын" деп атын "Мұхтар" қоятын болған. Халқымыз әр атты қоймас бұрын оның мағнасын немесе халыққа сыйлы болсын деп соларға ұқсап бақсын деп ырымдап қойған.

Мұхтар есімен аталған ұлт зиялылыры өте көп. Осы есімен аталғандар адамдар елінің мақтанышы болып келеді. Мұхтар Әуезов , Мұхтар Шаханов аталарымыздың өзіндік ойып орын аларлық.Көптеген зиялылыр ,мәдениет,саясат, спорт қайраткелерінің есімі Мұхтар.

Мысалы : Мұхтар Әуезов-жазушы,драматург, қоғам қайраткері.Мұхтар Шаханов – ақын,саясаткер, ұлт зиялысы. Мұхтар Мағауин – жазушы ,ұлт зиялысы. Мұхтар Құлмұхамед – тарихшы, қоғам қайтаткері , саясаткер.Мұхтар Аблязов – математик . Мұхтархан Ділдәбеков – боксшы т.б. Осы аты аталған кісілер еліне беделді ,танымал өз еңбектерінің арқасында ең биік шыңға шығуда осы еңбектің арқасында.Осы кісілерге қарап -ақ мақтаулы, таңдаулы деген мағнасына осы дәлел екеніне көз жеткізуге болады.«Адам есімінде оның тағдыры жасырылған» деген пікірді растау үшін оқымыстылар зерттей келіп, көптеген қорытындыға келген. Соның бірі,Мұхтарлар алдына қойған мақсатына жетпей тынбайтын, іскерлік қасиеті мол, кез келген тығырықтан шыға алатын жандар болып келеді екен.









Тип материала: Простой текстовый документ (txt)
Размер: 13.73 Kb
Количество скачиваний: 13
Просмотров: 203

Похожие материалы