Халық әдебиетінің басқа түрлері секілді, ертегілер де адам баласының еңбек-кәсіп ету, тұрмыс-тіршілік құру тәжірибесіне байланысты туған. Жаратылыс құбылыстарын, табиғат сырын жетік білмеген, олардың неліктен болатындығын толық түсінбеген ертедегі адамдар әр нәрсені қиял еткен; өздерінің ауыр еңбектерін жеңілдету жайын қарастырған. Бұл жөніндегі ұғым-түсініктерін, нанымы мен сенімін әңгімелеп айтылатын болған. Осы негізде ертегі-әңгімелердің алғашқы үлгілері туған. (Халық шығармасының  бұл түрі "ертегі" деп аталуының өзі-ақ, онда айтылытын әңгімелердің есте қалмаған ерте заманда туғандығын аңғартады).