Тақырыбы: «ТУҒАН ӨЛКЕ ТАРИХЫ»

Аймағанбетова Камшат Данабековна

Ақтөбе облысы, Шалқар ауданы

Сарысай негізгі мектебі

Мақсаты: Оқушыларға өз туған жерінің тарихын, ондағы біртуар перзенттерін, олардың еңбектерін қадірлей білуге баулу.

Топпен жұмыс істеу арқылы, ұйымшыл болуға, туған жерін ,елінсүюге, оған құрметтпен қарауға тәрбиелеу.

Сөздік қорын, тіл мәдениетін, ойын нақты жеткізуге қалыптастыру, дүниетанымын кеңейту.

Түрі : « Атажұрт » бағдарламасының желісі бойынша

Көрнекілігі: плакаттар, буклеттер, кітап көрмесі, шарлар, газет мақалалары т.б.

Өтілу барысы:

Мұғалім: Сәлеметсіздер ме , құрметті ұстаздар мен оқушылар қауымы! Бүгінгі « Туған өлке тарихы » атты ойынымызға қош келдіңіздер. Бүгінгі ойынымыз туған өлкемізге және оңың өсірген ұлы перзенттеріне арналады. Ендеше, ортаға сайыскерлерімізді шақырымыз:

1- топ: « Сарқырама » тобы 9-сынып

2-топ : « Тас бұлақ» тобы 8- сынып

Мұғалім : Сайыскер топтарға сәттілік тілеп ойынымыздың І кезеңі « Қанат қақты » бөлімін бастаймыз. Ортаға топ капитандарын шақырып, бес сұрақ қойып, жылдам жауап алынады. ( Әр дұрыс жауап 1 ұпймен есептеледі. )

« Сарқырама » тобының сұрақтары:

1 Ақтөбе облысы республиканың қай бөлігінде орналасқан ?

2 Мұғалжар тауының ең биік нүктесін ата ?

3 Шалқар ауданындағы ағынды көл

4 Ақтөбе облысы оңтүстігенде қай елмен шектеседі ?

5 Ақтөбе облысы Қобда ауданында дүниеге келген қаһарман батыр қыз?

« Тасбұлақ » тобының сұрақтары:

1 Ақтөбе облысы шығысында қай облыспен шектеседі?

2 Ақтөбе облысының климаты қандай ?

3 Мұғалжар тауының батыс беткейінен басталатын Ақтөбе және Атырау обл.-тары жеріндегі өзенді ата ?

4 Шалқар ауданының тарихи өлкетану музейі қай жылы ашылды ?

5 Ақтөбе облысының орталығы қай қала ?

ІІ кезең « Самғау »

Бөлімде ұпайы көп топқа 2 сұрақ қойылыды. Ойлануға 1 минут.( 3 ұпаймен бағаланады , қосымша көмек алса – 2 ұпай )

І топтың сұрақтары:

1-сұрақ : Бұл кесене ХІХ ғ. өмір сүрген халық батырына тұрғызылған ескерткіш. Кесене Шалқар қаласынан 65 км. жерде орналасқан. 1993 жылы ұлттық нақышпен қайтадан салынды. Батыр Жетірудың Тамасынан шыққан өмірін қазақ халқының бостандығы үшін күресумен өтізген. Осы батырдың есімі ?

Қосымша көмек: Батырдың туғанына 325 жылдық тойы 1992 жылы 3-4 қыркүйекте Республика деңгейінде аталып өтілді.

2-сұрақ: Ақтөбе, Атырау және Батыс Қазақстан облыстары жерінднгі өзен. Ұзындығы 800 км. Ақтөбе обл. Қандағаш қаласының солтүстік – батысында 50 км жерден басталып , Тайсойған құмында Көлге құяды. Жайылмасы- Ақтөбе, Атырау обл-тары шаруашылықтарының шабындығы. Бұл қай өзен?

Қосымша көмек: Өзен бойында Миялы, Ойыл елді мекендері орналасқан.

ІІ топтың сұрақтары:

1-сұрақ : Қауылжыр өзеніңің оң жағасында Орынбор- Ташкент темір жолында Соленая ст. Бар. Қазіргі Қайдауыл ст. Сол жерде біздің қазақ батырының кесенесі орналасқан. Батырдың 230 жылдық тойы 1996 жылы тойланды. Батыр Шекті ішіндегі Қырғыздың Тата атағынан шыққан. Батыр 1783-97 жылы Сырым Датұлы бастаған халық- азаттық қозғалысына қатысып, патша үкіметіне қарсы күресті. Осы кесене қай барырдың есімімен аталады

Қосымша көмек: Бұл кесене Соленая ст. жақын « Қайдауыл көпірі » деп аталатын жерден қашық емес жерде.

2- сұрақ: Ресейдің Орыебор және Қазақстан республикасының Ақтөбе обл-ң. Жерінде ағып өтетін өзен. Жайық алабындағы өзен.Ұзындығы 625км. Мұғалжар тауының батысындағы Бестөбе тауынан басталып, Жарсуат ауылының тұсында Жайық өзеніне құяды. Бұл қай өзен ?

Қосымша көмек: Өзен бойында Ақтөбе қаласы орналасқан.

ІІІ кезең « Шарықтау »

Жанашырларғасұрақ. Бір сұрақ қойылады, екі рет жауап алынады. Дұрыс жауап 7 ұпай, сол топқа 7 ұпай қосылады.

1- сұрақ : Ақтөбе, Атырау обл-тары жеріндегі өзен. Ұзындығы 511 км. Мұғалжар тауының батысынан басталып, Каспий теңізіне жетпей тартылып қалады. Жер асты, жауын суымен қоректенеді. Ұзындығы 10 км-ден аспайтын 102 саласы бар.

Жауабы: Сағыз өзені

2- сұрақ: Қостанай , Ақтөбе обл-тары жеріндегі өзен. Шалқар алабында ұзындығы 825 км. Басты салалары Қараторғай, Жалдама, Өлкейек, Қайыңды, Ырғыз. Мөңке, аққайраң, шортан, алабұға балықтары бар. Өзен бойында Торғай бекінісі ХІХғ І жартысында салынды.

Жауабы: Торғай өзені

ІҮ кезең « Шырқау »

Ойынды ұпайы көп топ бастайды. Сұрақ ұяшықтарға орналасқан. Әр ұяшықта облыстарға байланысты сұрақтар жазылған. Дұрыс жауап 5 ұпай, қосымша көмек алса 3 ұпай. Әр топ 2 ұяшықтан таңдайды.

« Тасбұлақ » тобының сұрақтары:

8-ұяшық: Көкшетау облысы

Көкшетау обл-дағы Бурабай мен Шабақты көлінің аралығындағы биік жартас. Көкшетау қыратының ең биігі- Көкше жағасында. Табиғаты көрікті, төңірегінде бұғы, түлкі, шіл, құр мекендейді, ұшар басында бүркіт ұя салады Бұл жартастың аты ?

Жауабы : Оқжетпес

11 – ұяшық : Семей облысы

Оңтүстік Алтай және Сауыр, Тарбағатай жоталарының арасындағы ойыста жатқан тұщы көл. Семей обл-ң. Жерінде орналасқан . Ертіс өзені ағып шығады. Бұл қай көл ?

Қосымша көмек: Көлде Бұқтырма бөгені орналасқан.

« Сарқырама » тобының сұрақтары:

4-ұяшық: Ақмола облысы

Ресей обл-ры. мен Солтүстік Қазақстан обл-ры. ,Ақмола облысындағы өзен. Жалпы ұзындығы 2450 км. Қазақстан жеріндегі ұзындығы 1719 км. Сарарқадан бастау алып Ертіс өзеніне құяды.

Қосымша көмек: Осы өзен бойында Қ.Р-ң астанасы орналасқан.

Жауабы: Есіл өзені

3-ұяшық : Ақтөбе облысы

Ақтөбе обл. Жерінде орналасқан тау. Солтүстіктен оңтүстікке қарай 200км созылып жатыр, ені20 км-ге дейін. Тау қойнауынан хромит, никель т.б пайдалы кен дер өндіріледі. Бұл қай тау?

Қосымша көмек: Ең биік жері Үлкен Боқтыбай – 657 км.??