Сабақтың тақырыбы: «Ән –көңілдің ажары»

Сабақтың мақсаты:

Білімділік:           Өткен сабақтардағы материалдарды бекіту

Дамытушылық:  Әннің маңызы жайында әңгімелеу

Тәрбиелік:      Әсемдікті сүйе білуге , Абай әндері арқылы табиғатты , туған   жерін сүюге тәрбиелеу

Пәнаралық байланыстар: қазақ әдебиеті,тарих музыка,сурет, орыс тілі

Сабақтың жабдықталуы:

         1.Көрнекілігі:слайд, электронды тапсырмалар

         2.Керекті құралдар:компьютер, интерактивті тақта

         3.Әдебиет:оқулық, «Абай » журналы

Сабақ барысы: 1.Ұйымдастыру сәті.Оқушыларды түгендеу

2.Ой қозғау:  Үш түрлі әнді қойып тыңдату, салыстыру:

 а)  көңілді ән

б)  патриоттық ән

в) лирикалық ән

Психологиялық дайындық

*        Ән адамға қалай әсер етеді?

*        Көңілді ән тыңдағанда қандай әсерде боласыңдар?

*        Патриоттық және лирикалық әндерді тыңдағанда қандай әсерде боласыңдар?

3.Сабақ мазмұны: Сабақ мұғалімнің сөзімен басталады.Балалар,мына үш түрлі әнді тыңдаңдар, салыстырыңдар.Осы әндерді тыңдағанда алған әсерлеріңмен бөлісіңдер. Енді Абай аталарыңның мына бір өлең жолдарына назар аударыңдар:

      Құлақтан кіріп бойды алар ,

      Әсем ән мен тәтті күй

      Көңілге түрлі ой салар

      Әнді сүйсең, менше сүй

4.Қазір Абайдың «Желсіз түнде жарық ай» әнін бәріміз қосылып айтамыз. Оның орыс тіліндегі аудармасын мәнерлеп оқимыз.

                «Желсіз түнде жарық ай»

Желсіз түнде жарық  ай,

Сәулесі суда дірілдеп. 

Ауылдың  жаны  терең  сай

Тасыған  өзен  күрілдеп.

Қалың  ағаш  жапырағы,

Сыбдырласып  өзді  өзі.

Көрінбей  жердің  топырағы,

Құлпырған  жасыл  жер  жүзі.

                                           «Тихой ночью при луне»

                              Тихой ночью при луне

                               Луч  в  воде  лежит  слегка.

                               За  аулом  в  тишине

                               По  камням  гремит  река.

                               Листья  дремлющих  лесов

                               Меж  собою  говорят.

                               Темной  зелени  покров

                               Землю  всю  одел  до  пят

5. Сөздікпен жұмыс

Сөздікпен жұмыс

Түн – ночь

Тыныштық – тишина

Ауыл – деревня

Жарық ай – яркая луна

Жапырақ – листик  

      Түн.  Желсіз түн.  Ай сәулесі.      Ауыл.      Сыбдырлаған жапырақ.  Ағып  жатқан өзен.  Жасыл  шөп.  Қалың ағаш.  Әдемі  жер  жүзі.

6.Жалғасын тап:

1

Түнде айдың сәулесіне қарап

«ақсүйек» ойнаймыз

2

Айдың сәулесі

жарық болады

3

Ай сәулесімен

шуақ шашып тұр

4

Желсіз түнде ай сәулесі

жол табамыз

5

Ай сәулесінен

суға түсіп тұр

6

Жазғы түнде

ерекше бір құпия бар

7

Айдың сәулесінде

сәулесін мол төгеді

7. Көп нүктенің орнына тиісті сөздерді қойып, толықтыр: 

      1.   Абай - ... ... .

      2.  Абай шығармаларында ... ... суреттейді.

      3.  «Желсіз түнде жарық ай» - ... .

      4.  Абай әндері ... ... тәрбиелейді.

      5.  Өлеңде ... мерзімі бейнеленген.

     Керекті сөздер: әнші, сазгер, табиғатты тамаша, ұлы ақын,   лирикалық ән, мақтанышымыз, жаз, лирик, табиғатты сүюге.

8.Сұрақ-жауап:

Мына сұрақтарға жауап беріңдер:

1.  Абай  «Желсіз түнде жарық ай»  әнінде    нені  суреттейді?  Ол қандай ән?

2.  Өлеңде  жылдың  қай  мезгілі бейнеленеді?

3. Неліктен  күрілдеп  аққан өзен  дауысы   естіледі?

4. Абай  әндері  неге тәрбиелейді?

9.Сергіту сәті.

10.Тұлғаны таны:

Абай кім?

Әнші                          домбырашы                философ

Күйші                        ұлы ақын                     аудармашы

Сазгер                        лирик                           жерлесіміз

11.Ойлан тап:

      Грамматикалық  тапсырмалар:

     1.Сөздердің антонимін тап:

         Түн –

         Жарық -

         Терең –

         Қалың –

         Желсіз –

         Көрінбейді –

      2.Сөздердің синонимін тап:

                         Желсіз –

                         Құлпырған –

                         Маңы –

                         Гүрілдеп

12. Мақалдарды қазақ тіліне аудар:

  1. Песня лета жизни прибавляет.

   2. Песня – царица слов.

   3. Песня – раскрывает красоту души.

   4. Слово – серебро, песня – золото.

   5. Поэт и певец – соловьи человечества.

13.Сөзжұмбақ шешу:

14. Жаңылтпаш оқимыз:

Көк бұйра  бір бұлақ   Жаңбыр жауып келеді қар аралас

Тіл қатар былдырап     Бір топ кемпір келеді шал аралас

Тастарды ұрғылап        Тауға қайың бітеді тал аралас

Ағады құлдырап            Бір топ сиыр келеді тана аралас

                           Жұмбақ  шешейік:

Бір  ағаштың   12 бұтағы бар                           Ақ шапанын үстінен

Әр бұтақта 30 жапырағы бар                         Алты ай бойы  шешпейді

Жапырақтардың бір жағы ақ                      Қара щапанын  үстінен

Бір жағы қара                                                Алты ай бойы түспейді

14. Сабақты қорытындылау.  Бағалау

1.      «Желсіз  түнде  жарық ай»  кімнің  өлеңі?

2.     Өлеңді  қандай  өлең  дейміз?

3.     Ақын  табиғаттың  сұлулығын  қалай          суреттейді?

4.     Тыныштықты  ненің  үні  бұзып  тұр?

     5. Абай  әндері  неге  тәрбиелейді?

      6. Абайдың  жыл  мезгілі  жайында  қандай        тақпақтарын  білесіңдер?

15.Үйге тапсырма: «Желсіз түнде жарық ай» әнін жаттап келу