МБОУ СОШ с. Эрги-Барлык Барун-Хемчикского района РТ

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Башкызы:

Хомушку Валентина Дорзуковна

 

 

 

 

 

 

Темазы: Ң деп ажык эвес ун болгаш ӊ деп ужук.

Сорулгазы:ӊ деп уннун ужуу биле таныштырар.

Баш бурунгаар салдынган сорулгалар: ӊ деп уннун ужуун слогтарга, состерге киирип тургаш номчудуп ооредири, билиндирери; бичии ӊ-ны бижидип ооредир; аас болгаш бижимел чугаага бодунун бодалын тода илередип билири; анчы кижинин сагылгалары биле таныжылга; артисчи чанчылын сайзырадыр.

Дерилгези: хана кассазы, кескинди ужуктер, экранда бижээн состер, кижи бурузунде коданчыгаштын база одурекчигештин оя кескен хевирлери – оларнын кармакчыгаштарында саазында бижиттинген янзы-буру состер.

Чорудуу:

I. Ооредилгеже сонуургалын хаара тудары: а. 76.

Кичээлдин темазын, сорулгазын боттарынар тодарадынар.

 

II. Кичээлдин темазы-биле ажыл:

1. Кичээл концертче келген аалчыларны чалап киирери (4 оол унуп келир)     

1-ги оол: Кризистин ырмасынчыг хуннери-дир

                 Ынчалза-даа сыныш чокка тутчуп тур бис

                 Уе шагнын аайы-дыр канчаар боор ам

                 Ынчангаштын башкыларга билет ортээн

                 Шыыладыр адааш киирэр бодалдыг бис.

2-ги оол: Боданынар, башкыларым!

                Кассавыс ажыттывыс,

                билеттерден алгыланар!

3-ку оол: Чуу деп балыктын ийи кара чангыс талакы быктындал? (Камбала)

4-ку оол: Далайда акулалар-биле демисежип шыдаар чуу деп амытан барыл? (Дельфин)

(Келген аалчылар устунде ийи айтырыгга шын харрылаптар болза, концертче кирер билеттерин садып апканны ол болур).

 

2. Концертче кичээливис эгелээлинер – чарлакчызы, башкарыкчызы мен болур мен. (Башкы).

а) хор – ниити ыр:

«Бичии чолаачынын ырызы» созу: Е. Танованыы. Музыказы: Д. Шактарныы.

Ду-ду-ду! Бурунгаар!

Дургеденер, дугуйлар!

Уележир уе-чергем –

Уе-шагнын дургенин.

Ду-ду-ду! Ду-ду!

Амдыызында тепкииштиг

Автомобиль менде бар.

Удавайн езулуг

Рульду мен долгаар мен.

Ду-ду-ду! Ду-ду!

б) 1 минута  номчулгазы (коданчыгаштарнын база одурекчигештернин карманнарында состерни номчуурлар)

 

в) хоон киирип алыры-биле слогтарны ырлай аарак номчуулунар (экранда):

ас

ыс

ос

ус

эс

ис

өс

үс

ач

ыч

оч

уч

эч

ич

өч

үч

ап

ып

оп

уп

эп

ип

өп

үп

 

г) соӊга, саваӊ, хойлеӊ, дииӊ– предметтиг чуруктар. Адаан состеринден чаа унну тыптырар – ужуу-биле таныштырар.

д) анализин оореникчилер боттары кылыр.

е) хана кассазынга: саваӊ, дииӊ деп состерни тургузар

ж) Дииӊ – бо сос-биле ажыл – анчы кижинин сагылгалары-биле таныштырар.

III. Суурда УК-достуг ыраажы Саая Хунай-оол, Саая Хураган-оол алышкыларнын дунмазы, клазывыстын ыраажызы Ооржак Алаш оскен торээн черивистин Шыраа-Булактарнынын дугайында ыры ырлап бээр-дир.

Хонелеп каан чуве дег

     Хой-ле аалдар чайлаглаан

   Аржаанныг суу буянныг

     Алгап ханмас хемим боор

            Чолдак-Шыраа-Булак

                                Чолдак кара  Сааязынын оглу мен

Тоорук кадын байлаан

                                               Доозазын хайырлаар

   Ыйгылактын саанчылары

   Ырлап чайлаар хеми сен.

           Ортаа-Шыраа-Булак

                           Ортун-кара Сааялар оглу мен.

                                             Сыннар кыры башташ

Шымбай оран чуртумну

  Шымчым оъттуг дизе-даа

Шыгы когу холбеннээр

                Кыдыы-Шыраа-Булак

                                   Кымдан хоглуг Сааялар оглу мен

Шынап чараш тайгалар

Шыраа-Булак хемнерин

Хомушкулар, Донгактар

     Холуй чурттаан малчыннар

Чолдак-Шыраа-Булак

Кыдыы-Шыраа-Булак

Ортаа-Шыраа-Булак

                    ойнап оскен хоор чонум ораны.

 

IV. Рефлексия. Экранда бижээн состерни номчудар:

аӊ

даӊ

дөӊ

оӊ

доӊ

деӊ

меӊ

маӊ

муӊ

коӊга

дииӊ

 

 

Кыдыраашка ажыл:ӊ деп уннун ужуун бижидер. Адап бижидер: арга, пага, бору, дииӊ. Мээӊ ачам аӊчы.

Дурген чугаа.

Чадыр ог –

       Чадырлаттынза

        Чадырлаттынза

               Чадырлаттынгай аан

          Чадырлаттынмаза

                    Чадырлаттынмаай аан.

Ореге –

           Орегелеттинзе

                   Орегелеттингей аан

              Орегелеттинмезе

                     Орегелеттинмээй аан.

V. Туннел. Бо кичээлде кымнар эн-не идепкейлиг ажылдады? Каш деп демдек салыксап тур силер? (оореникчилер боттары бот анализти кылырлар)

VI. Бажынга онаалга – номчуур а.76.