Оқу орыс тілдерінде жүретін мектептердегі қазақ тілі мұғалімдері үшін

Бақылау диктанттары

5-9сыныптары

 

 Түсінік хат

 

        Бұл құрал оқыту орыс тілінде жүретін мектептердің қазақ тілі пәні мұғалімдеріне арналған. Ол 5-11 сынып оқушыларына арналған диктанттар жинағы ретінде құрастырылған. Қазақ тілі бойынша қорытынды жазба жұмыстарын жүргізуге арналған.

        Жинақтағы мәтіндер оқушылардың жас ерекшелігін ескере отырып, бағдарлама бойынша өтілген лексика-грамматикалық тақырыптарға сай құрастырылған. Әр диктанттан кейін деңгей  бойынша грамматикалық тапсырмалар берілген. Мұндай тапсырмалардың берілу мақсаты – оқушылардың мемлекеттік тілден алған теориялық білім дәрежелерін айқындауға, тілдік ерекшеліктерді еркінірек меңгеруге, нығайтуға және жетілдіруге, коммуникативтік біліктілігін арттыру арқылы қазақ тілін сөз мәдениеті талаптарына сай деңгейде дұрыс қолдана білуге жетелеу. Сонымен қатар жинақ оқушылардың қазақ тілі грамматикасынан өткен материалдарды қайталап, олардан алған білімдерін нақтылап, сауаттылықтарын арттыру мақсатын да көздейді. 

        

  Диктантты бағалау нормалары:

«5» деген баға: Ешбір қатесі болмаса немесе емле,тыныс белгілерінен бір-бірден қате жіберсе;

«4» деген баға: Емле және тыныс белгілерінен екі-екіден қате жіберсе;

«3» деген баға: Емле мен тыныс белгілерінен 4-5-тен қатесі болса немесе 3 емле,5 тыныс белгілерінен қатесі болса;

«2» деген баға: Емле мен тыныс белгілерінің әрқайсысына 6-дан 10-ға дейін.

 

Грамматикалық тапсырмаларды бағалау нормалары:

«5» деген баға: Деңгейлік тапсырмаларды толық, ешбір қатесі орындаса;

«4» деген баға: ІІІ, ІІ деңгейлік тапсырмасын қатесіз орындаса;

«3» деген баға: ІІІ деңгейлік тапсырмасын қатесіз орындаса;

«2» деген баға: Деңгейлік тапсырмаларды орындамаса.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Қазақ тілі пәнінен 5-сыныпқа арналған алғашқы бақылау үзігі

 

Мақсаты: Оқушылардың сауаттылығын, грамматикадан 4 – сыныпта алған білімдерін тексеру.

 

                                                   Күз.

 

      Күз айлары: қыркүйек, қазан, қараша. Қазір күз мезгілі. Күн салқындады. Суық жел соқты. Ағаштардың жапырақтары сарғайып,жерге түсті. Бақтарда түрлі жемістер мен көкөністер пісті. Біз бақшадан асқабақ, қызанақ, алма, алмұрт жинадық. Әпкем қырыққабат тұздады. Шешем алма мен алмұрттан тосап қайнатты. Біз күз мезгілін ерекше жақсы көреміз.

 

(Жалпы білім беретін мектептердің мұғалімдеріне арналған оқу-әдістемелік құрал, Диктанттар жинағы, Ж.С Қалиева, 46сөз)

 

 

Лексика-грамматикалық тапсырмалар:

 

І нұсқа                                        ІІ нұсқа

 

ІІІ деңгей

1. Берілген сөздерге дыбыстық талдау жасаңыздар.

Қазан                                                Жеміс

2. Төмендегі сөздерге зат есімнің көптік жалғауын жалғаңыздар.

Сынып, адам, әже, ата                                Мұғалім, аға, кісі,мектеп

3.Берілген сөздерді тәуелдеңіздер.

Алма                                                    Алмұрт

ІІ деңгей

1.Берілген сөздерге антонимдік қатар табыңыздар.

Жылы,күн,                                     жақсы, суық

2. Берілген сөздерді септеңіздер.

Қыркүйек                                       жапырақ

 

І деңгей

Күз мезгілі туралы диалог құрастырыңыздар. (3-4 сұрақ)

 

 

 

 

 

Қазақ тілі пәнінен 5-сыныпқа арналған І тоқсандық диктант

 

Мақсаты:  Өткен тақырыптар бойынша оқушылардың білім - білік дағдыларын тексеру.

 

                               Диктант

                            Менің бөлмем.

 

      Менің атым – Дамир. Менің пәтерім үш бөлмелі. Менің өз бөлмем бар. Бөлмем өте жарық, кең, әрі жылы. Бөлменің терезесі аулаға шығады.  Бөлмемде жаңа диван, төбе жиһаз, үстел, ыңғайлы орындық бар. Үстелдің үстінде  компьютер орнатылған. Терезенің жақтауында әдемі гүл өсіп тұр. Қабырғада менің суреттерім ілулі тұр.

     Мен бөлмемді өзім жинаймын. Маған бөлмем өте ұнайды.

 

 

(Жалпы білім беретін мектептердің мұғалімдеріне арналған оқу-әдістемелік құрал, Диктанттар жинағы, Ж.С Қалиева, 53сөз)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Қазақ тілі пәнінен 5-сыныпқа арналған І тоқсандық бақылау жұмысы

 

Мақсаты:Тоқсан бойы лексика және грамматика тақырыптар бойынша алған білімдерін тексеру.

 

I Лексикалық  тапсырмалар

1.Тақырып бойынша мақал-мәтелдер жазыңыз.

I нұсқа : « Отбасы»

IІ нұсқа:   «Дос, достық»

2. Берілген тақырып бойынша 3-4 сөйлем құрастырыңыз

I нұсқа: «Менің мекен-жайым»

IІ нұсқа: « Менің бөлмем»

3.Берілген сөз тіркестерін қазақ тіліне аударыңыз.

I нұсқа : Светлая комната, мой адрес;

IІ нұсқа :  Мой друг, широкая улица;

4.Сөздердің антонимін тауып жазыңыз.

I нұсқа : қара, тар;

IІ нұсқа : Кіші, аласа;

5.Берілген сұрақтарға жауап беріңіз.

I нұсқа : Сен қай қалада тұрасың? Сенің қалаң қандай?

IІ нұсқа : Сен қай көшеде тұрасың? Көшең қандай?

IІ Грамматикалық тапсырмалар

1.Берілген сөздерге фонетикалық талдау жасаңыз.

I нұсқа : әпкем

IІ нұсқа : досым

2.Берілген сөзді жекеше түрінде жіктеңіз.

I нұсқа : ата

IІ нұсқа : әже

3.Берілген сөздерді барыс,табыс, көмектес септіктеріне қойыңыз.

I нұсқа : көше, аға;

IІ нұсқа : қала, сіңлі;

4.Берілген сан есімдерді реттік сан есімдерге айналдырыңыз.

I нұсқа : бес, тоғыз;

IІ нұсқа : алты, жеті;

5.Берілген етістікті нақ осы шақта жіктеңіз.

I нұсқа :   жазу

IІ нұсқа : келу.

 

 

Қазақ тілі пәнінен 5-сыныпқа арналған ІІ тоқсандық диктант

 

Мақсаты: Оқушылардың  ІІ тоқсан бойы алған білімдерін тексеру.

 

                                       Диктант

                                    Ас атасы – нан.

Қазақта «ас атасы – нан» деген сөз бар. Астың, дәмнің үлкені – нан. Ол бидай ұнынан жасалады. Нан қасиетті тағам. Ұнның құрамындағы адамның бойына нәр беретін, қуат беретін ағзаға қажеттінің бәрі бар. «Нанды жерге тастама», «нанның үстіне зат қойма», «нанды төңкерме», «нанды бір қолмен үзбе» деген сөздің барлығы – сол нанның қасиетіне орай айтылған тыйымдар.

 

 

(Жалпы білім беретін мектептердің мұғалімдеріне арналған оқу-әдістемелік құрал, Диктанттар жинағы, Ж.С Қалиева, 53сөз)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Қазақ тілі пәнінен 5-сыныпқа арналған ІІ тоқсандық мазмұндама.

Мақсаты: Мәтіннің мазмұнын дұрыс түсініп, түсінгенін өз сөзімен жазып беру дағдыларын тексеру.

                               Менің Отаным - Қазақстан.

        Менің Отаным – Қазақстан. Қазақстан Республикасы – тәуелсіз мемлекет.  Қазақстан Республикасының мемлекеттік тілі – қазақ тілі. Қазақ тілі -  Қазақстан халқының асыл қазынасы. Қазақ тілінде өте көп газеттер, журналдар шығарылады.. Қазақстан Республикасының астанасы - Астана қаласы. Астана әсем қала. Ол Есіл өзенінің жағасында орналасқан. Қала жылдан-жылға көркейіп келеді. Тамаша салынған ғимараттарға еріксіз көз саласың. Астанада саябақтар,мектептер, мөлтік аудандар көп. Саябақтар өте әдемі. Мұнда әр түрлі ұлт өкілдері тату-тәтті тұрады.

 

 

(Орыс  сыныптарына арналған 7 сынып  оқулығы Т. Артыкова,

Г.Ермекбаева. Атамұра  2012 оқу жылы, 67 сөз)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Қазақ тілі пәні бойынша 5-сыныпқа арналған аралық  бақылау жұмысы

 

Мақсаты: Оқушылардың сауаттылығын, грамматикадан І  жартыжылдықта  алған білімдерін тексеру.

                                                                 Қыс.

 

     Күн суық. Жерде қар қалың. Түн ұзақ, күн қысқа. Қыста мен таңертен сағат жетіде тұрамын. Беті-қолымды жуамын, сүртінемін, шашымды тараймын, тамақ ішемін. Содан соң басыма бөрік, қолыма қолғап, аяғыма етік киіп, мектепке барамын. Мектептен шыққан соң, мектептің мұз айдынына барамыз. Мұз айдыны мектептен алыс емес.

 

 

(Жалпы білім беретін мектептердің мұғалімдеріне арналған оқу-әдістемелік құрал, Диктанттар жинағы, Ж.С Қалиева, 51сөз)

 

Грамматикалық тапсырмалар:

 

ІІІ деңгей.

1.     Берілген сөздерді септеңіз.

І нұсқа                                                ІІ нұсқа

Тамақ                                                                мектеп

2.     Берілген зат есімді жекеше түрінде тәуелдеңдер. І нұсқа :етік

Берілген зат есімді көпше түрінде тәуелдеңдер. ІІ нұсқа: мектеп

3.     Мәтіннен сын есімдерді теріп жазыңдар

 

ІІ деңгей

 

1.  І нұсқа  Берілген сөздердің  синонимін тауып жазыңдар: сағат,тамақ

           ІІ нұсқа Берілген сөздердің антонимдерін тауып хазыңдар:жуық, алыс

2.  І нұсқа Берілген етістікті нақ осы шаққа қойып жіктеңіздер: ішу

   ІІ нұсқа Берілген етістікті келер шаққа қойып жіктеңіздер:бару

 

І деңгей

 

І нұсқа

«Қысқы демалыс» тақырыбына диалог құрыңыз.

ІІ нұсқа

« Жаңа жыл мерекесі» тақырыбына диалог құрыңыз.

 

 

 

 

 

Қазақ тілі пәнінен 5-сыныпқа арналған ІІ тоқсандық бақылау

 

Мақсаты:Тоқсан бойы лексика және грамматика тақырыптар бойынша алған білімдерін тексеру.

I Лексикалық  тапсырмалар

1. Берілген сөз тіркестерін қазақ тіліне аударыңыз.

I-нұсқа:     сильная страна, богатый край

II-нұсқа:    независимое государство, красивые места

2. Берілген сөздерге синоним қатарын тауып жазыңыз.