Былыр балаҕаны түбэһиэх сиргэ туппаттар эбит. Хайаан да билгэлээн, билэн бараннар дьоллоох миэстэтин талан тутталлар. Эрдэттэн көрдөөн, сир инньэритин-таҥнарытын учуоттаан, дьиэ кыыла таптаан, түптээн тохтуур-хонор сирэ буоларын сылыктаан билиэхтээх (129).

Ити кэнниттэн талбыт сиригэр оҥостон, тэринэн тиийэн «төлкөлөөх төй түөрэҕим» диэн баран, аҥар үтүлүгүн устан ылан, илин диэки хайыһан туран: Аан дойдум иччитэ Аан Алахчын Хотун ийэккээм, Аан Дархан Тойон аҕаккаам, күттүөннээх көрдөһүүбүн көрүн, истин эрэ! Ыллыктаах ытык тылбын ылынын эрэ. Биир хонор билгэ, икки хонор төлкө. Төлкөлөөх төй түөрэхпин кулу эрэ! Уруй туску! Уруй туску! Уруй туску!» - диэн баран, үтүлүгүн үстэ төхтөрүйэн үөһэ күөрэччи быраҕыахтаах. Өскөтүн, үтүлүгэ сиргэ икки төгүл умса кэлэн түстэҕинэ: «Эбэ хотунуом, оһол оҕуста, тэхтир тэптэ, сир былаҕайа былдьаата», - диэн баран атын миэстэҕэ тиийэн алгыһын этэн баран, хаттаан төлкөлөөх түөрэҕин хатылыыр. Манна үтүлүгэ иккитэ эбэтэр үстэ иттэннэри түстэҕинэ, түөрэх бырахпыт үтүлүгүн сиртэн ылан санныгар уурар уонна: «Уруй буолла! Туску туһаайда!» диэн баран, үтүлүгэ түспүт сиригэр мас кириэс туруорар уонна «Айыы таҥарам биэрдэ!» - дии-дии дьиэ түөрт баҕаната түһүөхтээх сиригэр тоһоҕолору анньар. Онтон ойууну эбэтэр алгысчыты булан аҕалан дьиэ тутуохтаах сиригэр улахан уот оттон алгыс этэ-этэ арыы, суорат кутар (129).

Балаҕаны тутуу сиэрэ-туома олус дириҥ силистээх-мутуктаах, суолталаах. Сиэри-туому былыр сахалар убаастыыллар, кытаанахтык тутуһаллар эбит.

Дьоллоох миэстэни булан баран балаҕаны тутуу саҕаланар. Бастакынан, балаҕан соҕуруу уонна  арҕаа баҕаналарын үүттэрин хаһан баран, үөһээ уостарыгар сылгы сиэллээх баттаҕын кыбыталлар. Балаҕан баҕаналарын туруоран араамаларын бааллан, өһүөтэ түспүтүн кэннэ уот оттон аһатар үгэс баар. Балаҕан көҥдөйө бүппүтүн, холлоҕоһо турбутун, түннүктэрэ сабыллыбытын кэннэ, ханнык баҕарар дьиэ ытыктанар, маанылаах чааһынан көмүлүөк оһох буолар. Онно туспа сиэр-туом оноһуллар: Балаҕан тутуллан бүппүтүн кэннэ, дьиэҕэ киириэхтэрин иннинэ, тэлгэһэҕэ хотуттан соҕуруу үс сэргэни туруораллар эбит. Баай ыал биэстии, сэттэлии сэргэни, оттон дьадаҥы ыал биир синньигэс сэргэттэн элбэҕи туруорбат эбит. Сэргэни туруоруу эмиэ туспа сиэрдээҕин-туомнааҕын суруйаллар. Ол курдук, Тойон сэргэ үрдүгэр баар кыыллаах (хотой) буоллаҕына, ойуута бадыл ойуулаах буолуохтаах, онтон эһэ *кырдьаҕас) буоллаҕына, быһыы ойуулаах, сэргэлэр хоту өттүлэригэр турар атах сэргэ үрдүгэр кэҕэлээх буоллаҕына, кэрэниис ойуулаах буолуохтаах диэн былыргы үһүйэҥҥэ баар үһү. Сэргэ иччитэ Күөх Элэмэс уонна Хара Дьаргыл сылгылардаах Улуу Хаан Түһүмэр Тойон диэн. Сахаларга олус убаастанар иччи. Сахалар сэргэни ытыктаан кэрдибэт, алдьаппат уокка да оттубат эбиттэр. (150)