Өткізу мерзімі

Сынып

7 А, Б

Тексеруші

Cабақтың тақырыбы: Күзгі демалысымды кімдермен өткіземін? Сын есім.

Сабақтың мақсаты: білімділік: Өткен материалдарын қайталай отырыпсын есімнің жасалу жолдарын анықтап, оларды дұрыс қолдануға үйрету; дамытушылық: Сұрақ-жауап бойынша еркін сөйлетіп, сын есімнің жасалу жолдарын қайталап, оларды айтқызып тіл дамыту, ойлау қабілеттерін меңгеру; тәрбиелік: Жазғы демалысымды кісдермен өткіземін туралы әңгімелеп айту, мәтін арқылы адамгершілікке, сауаттыққа баулу.

І. Ұйымдастыру кезеңі: Сәлемдесу. Кім кезекші? Бүгінгі күн туралы әңгімелеу.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру:

ІІІ. Жаңа сабақ.

1-тапсырма. Сөйлемді дұрыс құру. (Ауызша)

2-тапсырма. Жақшаны ашып, сөйлем құру. (Жазбаша)

Сын есім (имя прилагательное) заттың сынын, сипатын, түрін, көлемін, сапасын, дәмін білдіретін сөздерді сын есім дейміз. Сын есім қандай? қай? ненің? кімнің? деген сұрақтарға жауап береді. Сын есім қазақ тілінде көбінесе анықтауыш болады.

Түрлері

Мысалдар

Мағынасына қарай

Сапалық –качественные (стоят в корне)

Қара, үлкен, сұлу

Қатыстық – относительные (образованы при помощи суффиксов)

Тұзды, ақшалы

Тұлғасына қарай

Негізгі –непроизводные (түбірде тұр)

Жақсы, әдемі, кең, суық

Туынды – производные (жұрнақ арқылы жасалады)

Қысқы, таулы, сынық, өткір

Құрамына қарай

Дара – простые

Кіші, тар, нәзік, мол

Күрделі – сложные

Ұзын бойлы, жақсы-жаман, қызыл ала

3 – тапсырма. Сын есімдердің жұрнақтарын анықтау. (Жазбаша)

Сөз тіркесі

Есім сөзден жасалған жұрнағы

Етістіктен жасалған жұрнағы

Қабаған ит

+

Бақытты бала

+

Бұлтты аспан

+

Ақылды адам

+

Тапқыр бала

+

Шыдамды жігіт

+

Ашық есік

+

Өнерпаз оқушы

+

Аспалы шам

+

Үрмелі аспап

+

Ұялшақ адам

+

4-тапсырма. Қарамен берілген сөздерді қандай сөз табынан болғанын анықтау.

Бекіту: Үстеу туралы не білесіңдер?

Жасалу жолдары. Мысалы арқылы бекіту.

Сын есім қалай жасалады? Мысал арқылы бекіту.

Үйге: 5-тапсырма. (68-бет) Мәтін құру. Күзгі демалысты кіммен өткізгің келеді?

2-тапсырма. Жақшаны ашып, сөйлем құру. (Жазбаша)