Сабақ № 25Сынып: 5Пән: математика Күні

Сабақтың тақырыбы:Санды және әріпті өрнектер олардың мәндері. Ортақ көбейткішті жақшаның сыртына шығару.

Сабақтың типі: жаңа білімді меңгеру

Сабақтың мақсаты: Оқушылардысандыөрнекпен , әріпті өрнектермен таныстыру , әріптіңмәнін өрнектегі орнына қоябілугебаулу , өрнектіңмәнінтабабілуге үйрету, өрнектерді мәндерібойынша салыстыра білуге дағдыландыру.

Дамытушылық мақсаты: Оқушылардың логикалық ойлау қабілеті мен есептеу дағдыларын жетілдіру.Белсенділіктерін арттыру , оқушылардың пәнге деген қызығушылығын дамыту.

Тәрбиелік мақсаты:Оқуға саналы сезімге ,жауапкершіліккеөз бетінше еңбектенуге тәрбиелеу.Тез ойлап , тез қорытуға және сөйлеу мәнерінетәрбиелеу.

Көрнекілік: тақта, оқулық, Сабаққа қатысты сызбалар , тірек схемалары, дидактикалық ойындар : «Баспалдақ» ,«Күн».

Сабақтың барысы:

1 .Ұйымдастыру бөлімі. Оқушылардың сабаққақатысуын, дайындығын тексеру;

Сабақтың мақсатымен таныстыру.

2. Жаңа материалды меңгеру.

Амалдар таңбаларынан, жақшалардан және сндардан ғана құрастырылған жазу санды өрнек деп аталады.

Санды өрнектегі көрсетілген барлық малдарды орындау нәтижесінде шыққан сан өрнектің мәні деп аталады. 12+(12-5)=12+7=19өрнектің мәні.

Құрамында әріптері бар өрнек әріпті өрнек деп аталады.

86+(86+а)

Әріпті өрнектегі әріптің орнына алынатын сан сол әріптің мәндері деп аталады. а=15 болса,86+(86+а) =86+(86+15) =187.Өрнектің мәні.

Мысалы . Сандыөрнектер : 15-6,45 -25 =20 6 мұндағы20 санды өрнектіңмәні.23 + а- әріптіөрнек , ал а=3 болғандағы23+3=26 . 26 саны әріптіөрнектіңмәні .

Сандыөрнектерменәріптіөрнектер- математикалықөрнектер.

7а әріпті өрнегіндегі 7-ні коэффициент деп атайды.

Коэффициент әріп көбейткіштің алдына жазылады. Коэффициент пен әріп көбейткіштің арасына көбейту таңбасы қойылмайды. Егер коэффициент 1-ге тең бола, ол жазылмайды.

Мысалы 12+в, мұндағы в-ның коэффициенті 1-ге тең.

Әріпті өрнектердегі әріп көбейткіштердің арасына және жақша алдына көбейту таңбасы қойылмайды. Мысалдар:

• 1)а әріпті өрнегі авс түрінде;
• 2)7(х+9) әріпті өрнегі 7(х+9)түрінде жазылады.

3. Ауызша тапсырмалар беру :

Сандықөрнектерге мысалдар келтір

Әріпті өрнектерге мысалдар келтір.

4. Жаңа материалды бекіту.

№1ауызша

№2. Өрнекті оқы.

А деңгейінің тапсырмалары

№4.

№5 .Өрнектіңмәнінтабыңдар.

1.146+а , мұндағы а=14

146+14=160

№6. Есептің шығару өрнегін құрастыр, мәнін тап.

№10 . Шалқарқорығындаатүрлі құсьар , алАққұмқорығындавтүрліқұсбар. Мұндағы а =130 6 в = 60

а+в = 130+60 =190Шалқар және Аққұм қорығында барлығы 190 құс бар.

а-в = 130 – 60 =70 Шалқар қорығында Аққұмқорығындағыдан 70 артық құсбар.

№ 14 . Өрнектің мәнін тап.

1.(65-39)*100

2.(49+68):13

3.а:в

4.2ав

№ 16

А*100+5*10+7

Х*1000+У*10+9

8*1000+В*100+6

№ 17 .Мысықтыңмассасы(а-в):2 (кг)

• Дидактикалық ойындар . «Блицтурнир» , «Күн»10 -15 минут
• Тапсырмалар үлестірмелі парақтарға жазылады.

Блицтурниройнауға оқушыларға 5-6 жаттығудайындалады.

1.Асқарбағасыа тенгеден3қарандаш сатып алды , оныңөзінде 20 тенге қалды. Асқарда алғашында неше тенге болған?

А.20-3а ;В.3а+20;С.20А+3.

2. Бағасы в тенгеден12 қасықжәне бағасы с тенгеден 12 стақансатып алынды. Барлығыныңқұны неше тенге тұрады?

А.(в-с)*12 ; В. 12в+с ; С.12 в + 12с

3. 2көйлеккевмматажұмсалады. сметрматаданнешекөйлектігіледі?

А.(в:2)*с ;В. с (в:2) ;С. в :2+с.

4. 1 кгалмах тенге . 5 кг алманеше тенге?

А.5х ;В. х:5 ;С.5-х

Оқушылардәптерлерінетапсырмаретініңтұсынадұрысдепесептеген жауаптарынжазады.

5. Қорытынды.

6.Үйге тапсырма. № 3, №4 (3 бағаны), №7