Үйсіндер ежелден келе жатқан түркі тайпаларының бірі. Қазак, халқының калыптасуынан негіз болған тайпалар катарына жатады. Қыгай жазбаларында «усун» атаулы б.з.д. II ғ. бастап кездеседі.
Ғұндардын күшеюінен корыккан Хань әулетінің билеушісі У. Ди езіне одак-тас іздеп Батыс еддеріне Чжан Цзань бастаған елшілік жіберді. Ол үйсіндер туралы толық мәлімет жинауғажәне олармен тату көршілік қатынас орнатып кайту үшін келді. Б.з.д. 138-126 жж.б.з.д. 115жж. екі рет үйсіндерге келген бұл елшілік олардың жерімен ететін «¥лы Жібек» жолындағы керуендердің де қауіпсіз болуын кездеді.
Чжан Цзань жинаған деректерде үйсіндердің адам саны 630 мың, тұракты әскері, 30 мың атгы жауынгер. Соғыс болған кезде 180 мыңцай жауынгер шыға-рааладыделінген. Қытайдерегі үйсіндердін көзі кекдесе, археологиялық деректер олардың европоидтык нәсілге жататындығьш дәлелдеп отыр. Іле езенінің бойында казылған обалардан табылған 50 адамның бас сүйегінің 44-інде евро-поңдтық, ал 6-да монголоидтыкбелгілер бар.