« Ою-орнек  шежіресі»

      Бір өрнекке салып қиып алған үлгіні ою дейді, Ал өрнек деп әр түрлі Ою-өрнек ата бабамыздан келе жатқан асыл мұра. Қазақ халқының ою-өрнектерінің түрлері де, атаулары да көп.

 Ертеде ата-бабаларымыз ою-өрнектерінің өзіндік қыр-сырын жете меңгере білген ою-өрнек дүние жүзі халықтарының барлығына тән өнер. Ою-өрнек халқымыздың мәдени шежіресі. Халқымыз қай заманда болмасын сулулыққа ұмтылған әсем дүниелер жасауда айнала қошаған табиғаттан үлгі алған,

Қазақ халқының мәдени асыл қазынасының бір саласын ж/е ұлттық келбетін осы ою-өрнек  арқылы бейнелеген.

Ою-өрнек ерте кезден-ақ жазу,сызу болмаған кезде дамыған. Адамдар алғаш рет ағашқа,тасқа сүйекке ала бастаған. Заман ағымына қарай ою-өрнектер де дами түсті. Қазақтың ұлтық ою-өрнегінің бірнеше ондаған ғасырлық тарихы бар, атадан балаға, ұрпақтан ұрпакқа мұра болып, дамып келе жатқан өнер түрі.

І Сабақтың мақсаты: а) білімділік:

 Ою-өрнек туралы терең білім беріп сәндік қолөнерге ынтасын арттыру ж/е аялы                 көзкарасын қалыптастыру.

ә) дамытушылық:  Оқушыларды сәндік қолданбалы өнерге, шеберлігін, ісмерлігін, икемділігін дамыту.

б ) Тәрбиелік: Оқушылады ұқыптылыққа, еңбексүйгіштікке,ұлттық қолөнерді біліп тануға тәрбиелеу.

ІІ Сабақтың түрі: Сұрақ-жауаб, түсіндірмелік

ІІІ Сабақтың көрнекілігі: ұлттық, ою-өрнектер,тест сұрақтары:

ІV  Сабақтың барысы:  І ұйымдастыру: 

а) оқушыларды түгендеу:

ә) Сынып тазалығына назар аудару:

б) Сабаққа қажетті құрал-жабдықтарын тексеру:

ІІ Өткен сабақты қайталау:

    Тестке жауап  беру.

ІІІ Жаңа сабақ:

Ата-бабаларымыз өзін қоршаған  ортаға қарап, жан-жануарлар мүсінін, мүйізін керекті бұйымдаға, заттарға дәл бастырып көрсете білген. Ою-өрнекті әйел, ер адамдардың киімдеріне- бешпет, тон, камзол, шапан, тақия, сәукеле, кажекей, көйлекке өз үйлесімімен сала білген. Қазақ шеберлерінің қолданатын ою-өрнегі өте көп.

 Ою-өрне өте ежелгі өнер, оның ұзақ та қызық тарихы бар.

 Сұрақтар:

1 «Оюы көптің өрнегі көп,

      өрнегі көптің ермегі көп» - деп кім айтқан? (ф.о)

2 «Онер сыры-өрнекте»  Кімнің сөзі? ( Ә. М)

3 « Ою ойғанның ойы ұшқыр» -деп кім айтқан  (Ф.О)

4  Ою дегеніміз не?

5 Өрнек дегеніміз не?

6 оюшы деден кім ?

7 Ою-өрнектердің түрлкрін ата?

    Өнер  өлмейді, өнер көнермейді, өнер жеміс ағашының бұтағындай гүлдеп , жемістене

береді.

Өю-өрнек жаңа түр жаңа мазмұн береді.

    Мүйіз тектес ою-өрнектер:

«Қошқар мүйіз» -әл ауқаттың, жақсылықтың, молшылықтың белгісі.

Қазырғы қолөнер туындыларының барлық түрінде қолданылады.

 «Қолтық оюы» -бұл ою хош келдіңіз деген қошамет  қонақжайлылықтың белгісі.

 Қөбіне текеметке слады.

« Түйе табан» - жібек жол сауда заманында қолданған. Саудагердің шапанына салған  ою.

«Ирек» - адамның өмірінің ирек-ирек жолын, меңзеді, Көбіне бұйымдардың шеттеріне салынады.

 «Бірқисық жол дүние бұраңдаған,                                                                                              Басқа дәулет бақ тайса құралмаған» деген өлең жолдары да бар.

 «Жыланбас»- көбіне балалардың тақиясына салынады.

 Атабабаларымыздың ұрпаққа деген өсиет үлгісі өнер, білім арқылы жеткен.

                                   Тест сұрақтары:

1 Қазақ  ою-өрнектерінің тарихы қай көне мадениеттен басталады?

а ) сақ             ә) Андронов             б)  ғұн.

2 Жаңа тұған нәрестеге арналған бұйымдарға кай ою салынған?

а ) зооморфтық,      ә ) геометриялық               б ) өсімдік тектес

 3 Гүл оюы нені бейнелейді?

 а ) бейбітшілікті      ә ) қуанышты:             б ) дарқандықты.

 4 Текеметтің бетіне қандай оюлар салынады?

 а ) ұсақ,               ә ) өсімдік тектес,               б ) сыңарөкше.

5 Ою- өрнектің неше түрі бар?

 а ) 300,                ә) 400,                                  б ) 500

V Қортындылау:

 Бүгінгі сабақта жұмысын жақсы жасаған оқушының жұмысын көрсету.

VI Үйге тапсырма:

 Ою-өрнек туралы ізденіп, дәптерлеріне мазмұнын жазып келу.