Талдықорған қаласы

№ 16 орта мектеп-гимназиясының

тарих пәні мұғалімі Сейдеханова Ш.Ж

7 кл. Дүние жүзі тарихы

Сабақтың тақырыбы: §17 XI-XV ғасырлардағы Италия

Мақсаты: Ортағасырлық Италияның саяси, әлеуметтік-экономикалық  даму ерекшеліктерін оқушыларға  түсіндіру.

2.Оқушыларды  өздігінен жұмыс істету арқылы олардың ой-өрісін дамытып, өзіне деген сенімін қалыптастыру

А) Ойландыратан сұрақтар беру арқылы,балалардың ойлау қабілетін дамыту.

3.Тарихи материалды дұрыс іріктеп, сапалы оқыту арқылы оқушыларды өзге елдің тарихына құрметпен қарауға тәрбиелеу

Сабақтың түрі:  аралас

Әдісі: сұрақ-жауап, өз бетінше кітаппен, топпен  жұмыс, пікір алмасу

Көрнекілік : карта, кесте, сызба,интербелсенді тақта

                       Сабақ  барысы

I Ұйымдастыру II Үй тапсырмасын тексеру.а)Cұрақтар1. Реконкиста деген не? Ол қашан немен аяқталды? 2. Испанияны кімдер , қашан, қалай біріктірді? 3. Католик шіркеуі реконкистаға не үшін қатысты? 4. Күпірлерге қарсы күрестің мақсаты қандай болды? 5. инквизиция деген не?

А) Өзін-өзі тексеру сұрақтары

1. Реконкиста қай жылы аяқталды?

А) 929 ж. ә) 1030 ж. б) 1085 ж. в) 1212 ж. г)1492 ж.

2 Еврейлер Испаниядан қай жылы қуылды?

А) 1479 ж. ә) 1430 ж. б) 1085 ж. в) 1492 ж. г)1292 ж.

3.Испаниядағы корольдік билікті шектеген әлеуметтік топ өкілдерінің жиналысы қалай аталды? А) кор

А) кортес    ә) бас штаттар   б)парламент  в) сенат.

III.Жаңа тақырып. Жоспар.1.Қала мемлекеттері және олардың ерекшеліктері.2.Венецияның күшею себептері.3 Флоренция.4.Медичидің банктік қызметі. 5.Савонарола.6 XI-XVғғ. Византия.

Қала мемлекеттері және олардың ерекшеліктері

Италия қалаларының дамуна        Қалаларда қолөнер мен     қолөнершілер цехтарғабірікті

крест жорығы себеп болды           сауда дамыды.

А) кітаппен жұмыс 77-беттегі «Қалалар алғаш ірі феодалдардың жерінде орналасқандықтан..» деген сөйлемнен,78-беттегі «...Ол ауылдар ендігі жерде қала мүддесі үшін қызмет етті» деген сөйлемге дейін оқып, төмендегі тапсырмаларды орындаңдар:

1.Пополандар деген кімдер? (қала тұрғындары)

2.Вальвасорлар деген кімдер? (ұсақ феодалдар)

3.Коммуналар деген не? (тәуелсіздігін жеңіп алған қалалар)

4.XI –XII ғғ. Италияда Венеция мен Генуядан басқа тағы қандай қалалар дербестікке қол жеткізді? (Мантуя, Милан, Феррара,Пиза, Кремона,Болонья,Тоскана,Флоренция)

5.Қала-мемлекеттер деген не, Италиядағы қала-мемлекеттерді ата?(ірі-бай қалалар маңындағы ұсақ қалаларды өзіне қосып алып,жерлерін ұлғайтты. Мұндай ірі қалалар басқа қалалармен,тіпті басқа мемлекеттермен сауда жасау, соғысу, бітім жасау мәселелерін де өздері шешіп отырды.Сөйтіп Италияда қала-мемлекеттер пайда болды. Олар- Венеция, Генуя, Пиза, Равенна, Флоренция)

XI-XVғғ Италияның экономикалық жағдайы

Қалалар саны өсті ------ кресшілер жорығы

-         кресшілерді тасыды

-         азық-түлік, киім-кешек,қару-жарақпен қамтамасыз етті.

-         Қолөнер мен сауда дамыды

-         Қала қолөнершілері цехтарға бірікті

Қала-коммуналар

Коммуналар алқасы заң шығарды, салық жинады, шаруашылықты басқарды.Қалалар өз иеліктерінің шеңберін ұлғайтты.—қолөнер,өсімқорлық, банк ісі  дамыды.

Б) Өз бетінше жұмыс «Венецияның күшеюі» деген тақырыпшаны оқып, Венецияның күшею себептерін дәптерлеріңе жазыңдар.

1.Европа мен Шығыстың арасындағы сауданың ірі делдалдық орталығына айналып,XI –XII ғ.

Теңізде үстемдігін орнатқан бай мемлекет дәрежесіне жетті.

2.XIII ғ. бастап өкімет билігі бай көпестердің қолына көшті.Олар «үлкен кеңесті» сайлады. Кеңестің басында бүкіл өмір бойына сайланған «дож» тұрды.

3. Шет елдерде елшіліктері болды.

4. Саудадағы басты бәсекелесі-Генуя қала-мемлекетімен жүргізген күресі 1380 ж. Венецияның жеңісімен аяқталды.

5.Венеция батыс европалық саудының басым бөлігін өз қолына шоғырландырды.

В) Топпен жұмыс ( оқып,түсінгендерін басқаларға түсіндіру)

1-топ Медичидің банктік қызметі

2- топ Савонарола

3-топ XI –XII ғ.Византия

IV Пысықтау. Сұрақтар 1. Қала-коммуналар өкіметі қалай аталды?(Коммуналардың алқасы) Олар немен айналысты?(заң шығарды,салық жинады,шаруашылықты басқарды).2 Венецияның күшею себептері.3. Медичилер қандай асясат жүргізді?(1.Европада ең ірі сауда-банктік компания құрды.2. феодалдық ақсүйектерге қарсы белсене күрес жүргізді.3.кедейлердің әлеуметтік жағдайын жақсартуға айтарлықтай көңіл бөлді.4. Байларға салынатын салықты көбейтіп, кедейлер салығын жеңілдетті.5 Қаладағы құрылысты ұлғайтып, еңбекші халықты жұмыспен қамтамасыз етті.6. Оқымыстылар мен өнер қайраткерлеріне қамқорлық жасап отырды.) 4. Чомпилер деген кімдер, олардың көтерілісі қашан болды? (1378 ж Флоренцияда чомпилердің «жалдамалы жұмысшылардың» көтерілісі болды.) 5.Кресшілер Константинопольді қашан басып алды? (1204 ж.IV-крест жорығы кезінде кресшілер Кіші Азияның орнына Константинопольді басып алып, Византия империясын құлатты. Оның орнына Латын империясы құрылды).6. Кресшілерді Византиядан қуып шығуға кім көмектесті? (1261 ж Египет сұлтаны Бейбарс көмекке келіп,кресшілерді қуып шықты). 7.Византия империясының өмір сүруін кімдер тоқтатты? (1453 ж осман түріктері Константинополді басып алып, Византия империясын өзіне қосып алды. Сөйтіп, 395 ж. құрылған , Византия империясы 1453 ж. өмір сүруін тоқтатты.)

Б) Өзін-өзі тексеру сұрақтары

1.Италия қалаларының дамып, жетілуіне не себеп болды?

А) қолөнердің дамуы    ә) кресшілер жорығы    б)сауданың дамуы    в) шаруашылықтың өсуі

2.Италияда қала тұрғындары  XI –XII ғ.қалай аталды?

А) сеньорлар   ә) вальвасорлар     б)пополандар   в) коммунарлар     г)чомпилар

3. Флоренцияда 1434-1737 жж. қандай әулет билік құрды?

А) Медичилер   ә) Альбицилер     б) Савонарола   в) Пьер Лоренцо    

V Үйге тапсырма §17.оқып, мазмұндау, сұрақтарға жауап беру.