10-сынып.

Сабақ тақырыбы:  Импульстің сақталу заңына есептер шығару

Сабақ мақсаты: Есептер шығара отырып оқушылардың алған білімдерін

                                                        тексеру.

Дамыту. Оқушылардың ой-өрісін, ойлау қабілетін жетілдіру. Пәнге деген  

                                      қызығушылығын арттыру.

Тәрбиелеу.Жауапкершілікке, еңбекқорлыққа тәрбиелеу.

Сабақ түрі: аралас

Сабақ әдісі: баяндау, сұрақ-жауап

Сабақ барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тасырмасын сұрау

ІІІ. Есептер шығару.

ІҮ. Сабақты бекіту.

Ү. Үйге тапсырма беру.

І. Сәлемдесу, түгендеу жаңа сабаққа дайындау.

ІІ. 1. Импульс деген не? Фомуласы.

2. Дене импульсі деген не?формуласы?

ІІІ. Есептер шығару.

1. Массасы 3 кг денеге 5 секунд бойы  күш әсер етеді. Бастапқы дене тыныштықта болса, күш әсер еткеннен кейін оның кинетикалық энергиясы қандай болады?

Шешімі: Динамиканың негізгі теңдеуін қолданамыз. Кинетикалық энергия мен импульс арасындағы байланыс келесідей беріледі:

2. Массасы 2 кг денеге күш 3 секунд бойы әсер етеді. Дененің бастапқы жылдамдығын 5 м/с деп есептеп, күш әсер еткеннен кейінгі дененің импульсін табыңыз.

Шешімі:  Динамиканың негізгі теңдеуін қолданамыз ,

,

3. Қайық жағадан 10 м қашықтықта тұр. Оның ішіндегі адамның ескектері жоқ. Тек қана қолында 0,5 кг-дық тасы бар. Соның көмегімен ол адам жағаға жете ала ма? Жете алатын болса қанша уақытта? ( адам максималды тас лақтыру мүмкіндігі 4 м/с және қайықтың адаммен бірге массасы 100 кг, судың кедергі күшін ескермейміз)

Шешімі: Импульстің сақталу заңынан адам жағаға жете алады. , , .

Жағаға жету уақыты

4.  Автомат 1 минутта  240 рет оқ атады. Егер оқтың массасы 5г, жылдамдығы 1000 м/с болса,  онда автомат мергеннің иығына қандай орташа күшпен әсер етеді?

Шешімі:. Әрбір оқ мергеннің иығына  импульс береді, онда 240 оқ ,

5. Массалары 1 кг және 2 кг, ал жылдамдықтары 2 м/с және 1 м/с бір-біріне қарама-қарсы қозғалаған екі шардың абсолют серпімсіз централь соқтығусыларының нәтижесінде бөлініп шыққан жылуды анықтаңыз.

Шешімі: Импульстің сақталу заңынан, серпімсіз соқтығысудан кейінгі ортақ жылдамдықты анықтайық:. Берілген жағдай үшін энергия сақталу заңын жазайық: , мұндағы  - бөлініп шыққан энергия. Сондықтан, .

ІV. Сабақты бекіту.

VІ. Үйге тапсырма:  Қайталау

V. Бағалау.