Кәсіби дайындықтың мотивациясын қалыптастыру арқылы бәсекеге қабілетті маманың білім беру сапасын арттыру

МАҚСАТЫ:

•  Оқушыларды дайындау үшін практикалық сабақтарды жүргізу әдісөтәсілдерін түрлерін жетілдіру
• Оқушыларды дамыту, әлеуметтік және кәсібилік қалыптастыру үшін жағдай жасау .
• Білім беруде дамыту әдістерін пайдалану арқылы таным қызметін белсендіру

МІНДЕТТЕРІ:

·         Шеберлікті арттыру мақсатында өндірістік оқыту сабағында инновациялық технологиялармен танысу

·         Басқа мамандықты игеруде, оқушылардың кәсіби шеберліктің деңгейін арттыру мұқтаждығын  қалыптастыру

·         Оқушылардың кәсіби біліктілік  және  дағдысын игеруде ізденімпаздық және шығармашылық кызметін белсендіру

КҮТЕТІН НӘТИЖЕ:

·         Еңбек нарығында қажет етілетін білікті мамандар  шығару

Ө/о шеберлерінің кадрлық потенциалы

Лицейде бас шебер және 27 өндірістік оқыту шеберлері жұмыс істейді. Оның ішінде 7 адамда, жоғары санаты бар, ал 1-де бірінші, 6-да екінші санаты бар, ал 14-де  санаты жоқ.

Кәсіптік бағдар жұмысы

Кәсіптік бағдар жұмысы мен «№11 Кәсіптік лицейде» оқушылар құрамын қалыптасыру және түлектердің жеке әр түрлі талаптарын зерделеуде арнайы міндет ретінде олардың лицейде мамандықтарын дұрыстап кәсіби таңдап алуы және білім алуға оқушыларды уақтылы баулу.

  Лицейде өткізілетін кәсіптік бағдар жұмысы – кәсіптік және жалпы білім беру мүмкіндіктерінің саласында олардың құқықтарын жүзеге асыру туралы оқушыларға консультациялық көмек беру және ақпарат ұсыну, еркін таңдаған мамандығына сай кәсіби мүддесі және жеке қабілеттері және психофизиологиялық ерекшеліктері.

  Маңындағы ауылдық мектептері мен қаладағы мектептің жоғары сынып оқушыларының кәсіби бейімделуі.

  Мемлекеттік тапсырыстағы жаңа кәсіптердегі қосқанда және оқушылардың мемлекеттік тапсырыс бойынша дайындықтың артуына қарамастан, сапалы өткізген кәсіптік бағдар жұмысындағы жиынтығының жоспарын орындауға  ат салысады.

  Қабылдау комиссиясы оқу мекемесіне топтарды жасақтауға қабылдау туралы ережеге сәйкес конкурс негізінде жүргізеді.

   Сәтті өткізілген кәсіптік бағдар жұмысы – бұл жоғары білікті мамандарды дайындау бойынша өндірістік оқыту шеберлері мен оқытушылардың сапалы жұмыс істеуінің кепілі.

Оқу- өндірістік шеберханасының материалды-техникалық базасы

Материалды-техникалық базасын нығайту мен  инфрақұрылымын дамытуы лицейде кәсіптік оқыту жүйесінің бәсекеге қабілеттегі тиімді бағыты болып табылады. Оқу-өндірістік кешенің құрамына арнаулы шеберханасы кіреді: слесарлық,жонғыш,электромонтажды,жалпы құрылыс жұмыстары;«автокөлікті жөндеу слесарі» мамандығы бойынша практикалық сабағы, оқу сыныбтары үшін аспазшы мамандығын, оқу сыныбы үшін тоқарба машинисін дайындау. Өндірістік сфера үшін мамандарды дайындауда шеберханалық және зертханалық мамандандыру сұраныс негіздерін қалыптастыру. Әр шеберхана мен зертхана сабағында оқу жүргізу үшін жеткілікті көлемінде, сондай-ақ оның профилі мен мақсатына сәйкес  құралдар бар:аспаптар, сызба, макеттер, арнайы жабдықтар, жазықтық құралдар, стендтер.

Әр өндірістік оқу шеберханасы мен зертханасының төлқұжаты,тізімін түгендеу,қауіпсіздік техникасы бойынша бұрышы және еңбек қорғау, қауіпсіздік техникасы бойынша нұсқау, ҚТ журналы бар.

Кәсіби оқыту

  Оқу жылының ішінде барлық мамандықтар бойынша лицей әр түрлі кәсіби практиканың түрі қарастырған: оқу, технологиялық, бітіру алды.

  Оқу шеберханаларында  кәсіби практика ең алдымен кәсіби дағды мен машыққа ие болу үшін жүргізіледі. Кәсіби шеберліке жету үшін, өндірістік оқыту шеберлері сабағын жүргізгенде әр түрлі әдістерін қолданады. Көптеген өндірістік оқыту шеберлері мультимедиялық жабдықтарды қолдана отырып, «шебер-класс», семинар, қосымша сабақтар өткізеді, электрондық оқулықтарды оқыту үрдісіне ендіреді. 2  курста өндірістік практика кезінде оқушылар өндірістік оқыту сабақтарында игерген  машықтарын жұмыста қолданады. Нақты өндірістік қызмет дағдыларын алу мақсатында мамандық профилі бойынша технологиялық практикасы жүргізіледі.

Ал 3 курс – оқу үрдісінің қорытынды кезеңі, бұл жерде енді әрі қарай қалыптастыру жүргізіледі, жаңа жұмысшы ұжымына кірігеді, өз  кәсіби шеберлігін арттыра түседі, өнім сапасын артыра  және жетілдіре түседі. Нақты осы кезеңде, бітіретін топтардың оқушылары, кәсіби жарамдылығын бағалайды, олардың көбісі, өздерін үздік көрсетіп, жұмыс орындарына шақырылады

  Өндірістік практиканың басты базасы болып  ССКӨБ АҚ мен «Рудныйсоколовстрой» АҚ , ЖШС КРЦ «Горняк»  жұмыс орындары болып табылады, олармен шарт жасалған.

  Өндірісте оқыту кезінде әр оқушыға жұмыс орны беріледі, тәлімгер бекітіледі, қауіпсіз еңбек жағдайы кепілдендіріледі.

  Тәжірибе қорытындысы бойынша лицейде оқушыларға өндірістік жиналыстар өткізіледі, оған әлеуметтік серіктестіктер мен оқушылардың ата-аналары шақырылады. Бұндай жиналыстар іскерлік стилде өткізіледі, жәнеде шеберлермен жалпы талдаулар жүргізіледі, сонымен қатар цех өкілдері практиканттардың жұмыс бағасын көрсетеді. «ССКӨБ» АҚ лицейдегі педагогикалық  персоналы мен оқушыларға құрмет грамотасын және алғыс хатын береді, жәнеде қаладағы басқа кәсіпорындарыда өндірістік тәжірибесін ұқыпты өткізгені үшін, кәсіптілігін куәландырады, себебі лицей өз жауапкершілігіне алады, сауатты мамандар мен өндірістегі талаптарға және талап етілген уақытына жауап беру.

Саяхатты ұйымдастыру

   Біздің лицейде өндірісті оқыту сабағына өндірістегі жаңашыл еңбектегі озық әдісінде оқушылардың ғылыми және техника жетістігінде қарапйым және түсінікті формымен таныстырудағы саяхаты бар.

    Өндірістік саяхат тек қана кәсіпорындарында өткізіледі, оқушылардың келешектегі мамандығына қатысты. Аалдын ала кәсіпорынмен танысып алып, мамандығын, оның ішіндегі тәртібін, еңбек қауіпсіздік ержесін, оқыту процессі үшін қазіргі өндірістік технологиясын және жаңа тиіпті жабдықтарынмен танысу, ұйымның еңбек әдісі мен жұмысын қабылдауын, өндірістің озаттылығын қабылдағанан кейін өндірістік саяхатын кәсіби оқыту үшін ұйымдастыру.

   Өндірісті оқытудағы алғашқы кезеңін ұйымдастыруы, ол саяхат үшін үлкен бір маңызын білдіреді: олар оқушылар үшін өте жарық әсер қалдырады, шеберлер мен оқытушылардың негізі олармен өткізген тәрбие жұмысы. Олардың мамандығына деген қызығушылығын, еңбекке деген, ой-өрісін кеңейтуде, келешекте өз орнындағы жалпы өндірістік сызбасына таңдауға көмектесу, негізігі еңбек тәртібін нығайту.

Әлеуметтік серіктестік

Осыдан шығатын, жаңа типтегі маманды дайындау қажет, ол маман кәсіптік лицейді бітірген сәттен бастап бәсекеге қабілетті болуы шарт.№11 Кәсіптік лицейі қазіргі әлеуметтік-экономикалық жағдайда жұмыс берушілермен тығыз қатынасты жоспарлайды.

   Кәсіптік лицейдің әлеуметтік әріптестіктің әрекеттестігі  «№11Кәсіптік лицейі» ММ және «Соколов-Сарбай кен-өндіріс бірлестігі» АҚ, Қостанай облысы Әкімдігі арасындағы стратегиялық ынтымақтастығы мен өзара түсініктері туралы меморандумды орындаумен сәйкес бағдарлама мен келісім, үш беттік шарттарды негізінде жүзеге асырады.

• Өндірістік тәжірибеде жұмыс орындарымен қамту;
•  Ақпараттық құралдар арқылы кәсіптік бағдар жұмысы;
• Кәсіпорындарға саяхат ұйымдастыру;
• Кәсіби шеберлік сайыстарына қатысу
• Шеберлер мен оқытушылары тәлімгерліктен өтуі;
• Шеберлер мен оқытушыларда материалдық көтермелеу;
•  Теориялық дайындық қабілеттері мен өндірістік шеберханаларды безендіруде көмек көрсету;
• Кәсіпорындардың жұмысшыларын дайындау, қайта даярлап біліктіліктерін арттыру;
• «ССКӨБ» АҚ аса қажет және оқушылардың мамандықты игеруіне материалдық ынталандыру ретінде 7 мыңнан 10 мың теңге көлемінде оқитын оқушыларға  шәкірт ақы төленеді.
• 100% Бітірушілерді жұмысқа орналастыру.

Бүгінгі таңда лицейдің бірнеше әріптес-кәсіпорындары бар:

ССКӨБ АҚ мен «Рудныйсоколовстрой» АҚ , РКЦ «Горняк», «Казэлектромонтаж» ЖШС және т.б.

             Лицейдің дамуына серіктестік заттай көмек беруінің негізгі болып табылады. Жұмысқа қабылдаудың басты жағдайы болып табылатын ол  кәсіби шеберлік. Қандай да басшы болмасын болашаққа ұмтылады,  тұрақты кірісі болады. Бұған тек қана кәсіби мамандар арқылы ғана жетуге болады.       

         Кадрларды кәсіби даярлау олардың біліктілігін арттыру болашақ жұмысшыларға қазіргі заманғы нарыққа бейімделіп кетуге, бәсекеге қабілетті болуға, еңбек  нарығында сұранысқа ие жұмысшы болуға көмектеседі.

Оқушылардың техникалық шығармашылығы

Лицейде техникалық шығармашылығын іске асыру жоспары бойынша үйірмелер жетекшілерін құрастыру жұмыстарын дамыту. Сонымен қатар лицейде үш техникалық шығармашылық  үйірмелері бар.

    Үнемі техникалық шығармашылық көрмесінің орасан зор мүддесі мен рационалды себептерін дамытуда өз мамандығын сапалы меңгеруін ынталандыру.

         Өздігінен дайындаған және техникалық шығармашылық үйірмесінде орын алған оқушылардың жылсайынғы қосымша көрмелерінің жұмыстары өте жақсы. Әрдайым жаңартылған стенттер бойынша өндірісті оқыту сабағында жасалған өнімдерінде оқушылардың  еңбектеріндегі өз нәтижелерін көруге болады.

Кабинеттердің көбінде оқу құралдар көрнекіліктері мен жабдықтарын жарықтандыру жұмыстар элементтері мыналар (дірілдеу макетімен жұмыс істеу, ПНБ жүк тиеу машинасының моделі, әртүрлі конструкциялық насос макеттері, тоқ сымдары мен басқада жұмыстары бойынша бөлу стенттері)

Кәсіби шеберлік сайыстары

Әдістемелік бірлестіктердің бақылауынан, пән олимпиадаларына, кәсіби шеберлік сайыстарына дайындық жүргізілген, олар топ ішінде және лицей бойынша өткізіледі, олар оқушылардың шығармашылық әлеуетін, мамандықтар бойынша теориялық және практикалық білімдерін, дағдыларын, машықтарын жетілдіру және жұмысшы мамандығын беделін көтеру үшін өткізіледі.

1 және 2 курс оқушыларының арасында «Мамандық бойынша үздік» кәсіби шеберлік сайысы келесі мамандықтар бойынша өткізіледі: темір ұстасы, жонғыш, аспазшы, сылақшы, электромонтер.

Сайыс 2 кезеңнен тұрады: теориялық, онда оқушылар арнайы технология, материалтану, еңбекті қорғау және т.б. пәндер бойынша өз білімдерін көрсетеді және практикалық, онда оқыту саласы бойынша тапсырмалар орындайды.

Оқушыларды ары қарай жұмысқа орналастыру бойынша әлеуметік әріптестерді қызықтыру үшін сайыстың әділқазылар құрамына: «ССКБӨБ» АҚ, «Горняк» МСО, «Фортис» ЖШС өкілдері кіреді.

Оқушыларды ары қарай жұмысқа орналастыру бойынша әлеуметік әріптестерді қызықтыру үшін сайыстың әділқазылар құрамына: «ССКБӨБ» АҚ, «Горняк» МСО, «Фортис» ЖШС өкілдері кіреді.

Сайыстың соңында, қазылар қорытынды шығарып, жүлделі орындарды тағайындайды.  Қазылар мерекелерімен, біздің әлеуметтік әріптестер мен сайыстың дайындық деңгейінің жоғары екенін атап көрсетеді, сайыс жеңімпаздары ары қарай жұмысқа орналасу үшін «ССКБӨБ» АҚ базасына енгізіледі.

Лицей жыл сайын облыстың кәсіби шеберлік сайыстарына мына мамандықтар бойынша қатысады: аспазшы, сылақшы, электромонтер, онда біздің оқушылар жүлделі орындрға ие болады.

Лицей шеберлерінің кеңесі.

Лицейде өндірістік заманауи өндірістік технологияны, оқыту шеберлерінің кәсіби құзырлығын арттыру,  озатты педагогикалық тәжірибені ендіру және ұйымдастыру мақсатында кеңес шеберлері құрылып  белсенді жұмыс істейді.

Шеберлер кеңесінің жұмысындағы негізгі мақсаттары:

·         Оқу үрдісін ұйымдастыру бойынша жағымды тәжірибесін тарату

·         Өндірістік оқыту шеберлерінің біліктілік деңгейін арттыру

·         Өндірістік оқыту жүйесін толық жетілдіру

·         Жұмысшы мамандарды дайындауға жас мамандарға көмек беру

Кеңес жоғары санатты өндірістік оқыту шеберлері құрамынан сайланады. Кеңес отырысында мәселелерді толық және барлық жағынан  талқылау үшін лицей әкімшіліктері, қоғамдық және құқық қорғау органдары, кәсіпорындағы басқарушы қызметкерлерін шақырылады.

Кеңес көптеген міндеттерді шешеді:

• Өндірістік оқыту шеберлердің оқу-тәрбиелеу қалпы мен әдістемелік жұмыстарын зерделейді және кеңеспен қабылданған ұсыныстар мен орындаған шешімдерін тексереді;
• Өндірістік оқытуда инновациялық білім беру технологиясын ендіруінде жұмыс істейді;
• Өндірістік оқыту шеберлердің біліктілік деңгейін артыру мақсатында дөңгелек үстелдер, педагогикалық оқулар, семинарларды ұйымдастырады;
• Оқушылардың өндірістік дайындығын ұйыммен, кәсіпорындармен байланысын нығайтумен айналысады;

Кеңес жұмысымен бас шебері жетекшілік етеді.