Ақпараттық, инновациялық  технологиялардың  өзіндік   жаңа  әдіс – тәсілдердің  ерекшеліктері

Қоғамды  ақпараттандыру -  экономиканың, ғылымның, мәдениеттің  дамуының  негізгі  шарттарының  бірі. Осы  мәселені  шешудегі басты  рөл  мектепке  жүктеледі. Бүгінгі  күні  әлемдік  ақпараттық  білім  кеңістігінің  деңгейіне  мектептерді  көтерудің   тиімді  жолы – білім саласын  толықтай  ақпараттандыру. Жаңа оқыту  технологияларын  зерделейтін болсақ педагогикалық технологиялар мынадай төрт негізгі шартты қанағаттандыруы тиіс  (В. Беспалько):

-         педагогикалық технология оқытудағы педагогикалық экспроматтарды жоюы қажет;

-         оқушының танымдық  қызметінің құрылымы мен мазмұнын  анықтайтын оқу- тәрбие процесінің жобасына негізделуі  қажет ;

-         оқу мақсатын диагностикалық түрде  анықтап, оның меңгерілу  сапасын дәл тексеріп бағалау қажет;

-         іс- жүзінде  оқу үрдісінің толықтығын  қамтамасыз етуі тиіс.

Әрбір  технология  өзіндік   жаңа  әдіс – тәсілдермен  ерекшеленеді.Тірек сигналдары  арқылы  оқыту технологиясының ерекшеліктері:

-үнемі қайталау ;

- ірі блокпен оқыту, тіректі қолдану;

-жеке  бағдарлы қарым- қатынас , ықпал;

- ізгілік;

- зорлықсыз , еркімен оқыту;

Ойын арқылы оқыту  технологиясының ерекшелігі - ойындық іс- әрекеттің психологиялық механизмі жеке бастың өзіндік талап – талғамдарына сүйену .

Модульдік оқыту технологиясының ерекшелігі:

-  білімді меңгеру емес , тұлғаның танымдық қабілеттерін және танымдық процестерді  арнайы жасалған оқу және танымдық жағдайлар арқылы  дамыту;

-  тұлғаның қауіпсіздігін , өзін- өзі  өзектілендіру, өзін -өзі бекіту , қарым- қатынас, ойын танымдық және шығармашылық  қажеқанағаттандыру ;

-  белсенді сөздік қорын дамыту ( ауызша және жазбаша ) ;

-  дарынды балалармен тұрақты және жүйелі жұмыс істеу мүмкіндігін тудыру . 

Деңгейлеп – саралап оқыту технологиясының ерекшеліктері :

- таланттылар өздерінің   қабілеті мен икемділігін одан әрі бекіте  түседі, әлсіздер оқуға ниет білдіріп,  өзіне деген сенімсіздіктен арылады;

- күшті топтарда оқуға деген ынта артады;

- білім дәрежесі  бірдей оқу топтарында  оқу жеңілдейді.

Қорытынды

Қазіргі  заманда  жастарға  ақпарттық технологиямен  байланысты   әлемдік  стандартқа  сай мүдделі  жаңа  білім  беру өте – мөте  қажет деп, Елбасы  атап  көрсеткендей жас  ұрпаққа  білім  беру  жолында  ақпараттық, инновациялық  технологияны  оқу  үрдісінде оңтайландыру  мен  тиімділігін арттырудың  маңызы  зор.

 Педагогикалық    жаңа  инновациялық  технологиялармен  іс тәжірибелер  қолданудағы  мақсатым:  оқушылардың   жас  ұрпақты   оқыту  мен  тәрбиелеудің  тиімділігін  арттыру,оқыту  сапасын  арттыру, жаңа  педагогикалық  технология  элементтерін    пайдаланып, шығармашылыққа  баулу.

Өзім  педагогикалық  ақпараттық,  инновациялық  технологиямен, озық  іс – тәжірибелермен   жұмыс  істеуде  төмендегідей  үш  бағытты  ұстанамын:

Бірінші  бағыт – ғылыми  зерттеу  жұмыстары.

- жаңа ақпараттық, инновациялық    технологияларды  оқып  үйреніп, зерттеу   жүргіземін

- жаңашыл  мұғалімдердің   озық  іс – тәжірибелерін  зерттеймін

- оқыту  мен  тәрбиелеудің  тиімділігін  арттыратын , оқушылардың  жоғарғы  шығармашылық  деңгейін     қамтамасыз  ететін  шығармашылық – зерттеу  жұмыстарын  жүргіземін

- педагогикалық   конфренциялар, оқулар,консилумдарға  қатысамын

Екінші  бағыт – оқу әдістемелік  жұмыстары

-   болашақ  оқушылардың  шығармашылық, инттелектуалдық  әлуеттерін  дамытамын

-   оқушылардың  жас ерекшеліктерін, қабілеттерін  ескере  отырып, саралап  оқыту  мазмұны, формасын  және  әдістерін  анықтаймын

-   оқу – тәрбие  үрдісіне   ақпараттық,  инновациялық   технологияларды  пайдалануды  қарастыратын  әдістемелік  көмекші  құралдарды  оқып, пайдаланамын

Үшінші  бағыт- тәжірибе  эксперименттік  жұмыстары

-         оқу тәрбие  үрдісінде  жаңа  инновациялық  технологияларды  өндіру  мақсатында  эксперименттік  тәжірибелер  жүргіземін

-         жүргізілген  эксперименттік  тәжірбиелердің   қортындысын  шығарып, алынған  нәтижелерге  талдау жасаймын;

-         оқу  тәжірибе  үрдісінде    жаңа  ақпараттық, инновациялық   технологияларды  пайдаланатын  ашық  сабақтар  беріп, шығармашылық  есеп  беріп  отырамын

Осындай  еңбектің  арқасында  ғана  мұғалім  бүгінгі  күннің  көтеріңкі   талабына   үн  қоса  алады. Ал  үздіксіз  іздену   бүгінгі  мұғалімге  қойылып  отырған  озық  тәжірибенің    бүгінгі  даму  деңгейінде  белгілі  болған  оқыту  тәсілдерінің   бәрінде   еркін  меңгеріп, әрбір  нақтылы  жағдайларға  орай  солардың  ең  тиімдісін  таңдай  білуі   және  олардың  бірнешеуінің  жиынтығын  түрлендіре   үйлесімді   әрі  шығармашылықпен  қолдануы -    ұстаз  шеберлігінің  басты  белгісі. Бұл, сөз  жоқ, сабақтың  тиімділігі  мен  сапасын  барынша  арттыра  түспек.

Менің  жұмыс  жүйем  оқушылардың  өз  бетінше  танымдық  қызметін  белсенділікке, жеке  тұлға  ретінде  дамытуға, іскерлік  пен   дағдыларын  қалыптастыруға, алған  теориялық  білімдерін  практика  жүзінде  пайдалана  білуге  жетелейді.  

 Өзім   сабақ   беретін  сыныптар  бойынша   былтырғы  оқу  жылының  сапасымен  салыстырғанда,   биылғы  ақпараттық, инновациялық  технологиямен  өткізген  сабақтарымның  нәтижесі  төмендегідей  болды.

Ф.Энгельс атындағы орта мектебінің информатика пәнінің мұғалімі Капишова Зульфараның аудандық педагогикалық оқуға «Ақпараттық,инновациялық технологияларды пайдалану арқылы оқу процесінің деңгейін көтеру»

тақырыбына дайындаған жұмысына

Пікір

Информатика пәнін оқып меңгеруде оқушыларды қызықтыратын, ынтасын арттыратын пәндік ерекшеліктері мол. Баяндамада мұғалім оқушының жеке басының ерекшеліктерін ескеріп,деңгейлеп те топтастырып та оқыту арқылы ойлау қабілетін дамытуды көздеген.Әсіресе инновациялық технологияларды  мұғалім жете меңгеруі арқылы, әр оқушыға жеке жұмыстанғаны байқалады. Мұғалім шеберлігінің негізгі көрсеткішінің бірі әдістеме саласындағы ғылым жаңалықтарымен озық тәжірибені жете меңгерген болса,ол сабақ үрдісінде инновациялық технология элементтерін тиімді қолдана отырып,оқушы білімінің тиянақты болуына аса мән берген. Баяндамада оқушының пәнге қызығушылығын туғызу, нәтиженің басты шарты екендігін үнемі байқауға болады.

Мұғалімнің баяндамасы пән бірлестігінің мәжілісінде тыңдалып,аудандық педагогикалық оқуға жолданды.

Математика,физика,информатика

пән бірлестігінің жетекшісі:         Жубанаева Г.К

Информатика    сабағында ақпараттық, инновациялық   технологияны   қолдану  тәжірибемнен

«Адам ұрпағымен мың жасайды» - дейді халқымыз. Ұрпақ жалғастығымен адамзат баласы мың емес миллиондаған жылдар жасап келеді. Жақсылыққа бастайтын жарық жұлдыз-оқу. «Надан жұрттың күні –қараң, келешегі тұман»,-деп М.Дулатов айтқандай, егеменді еліміздің тірегі-білімді ұрпақ. Сусыз, құрғақ, таса көлеңке жерге дән ексең өнбейтіні сияқты, жас ұрпақтарымызды тәрбиелемесек өспейді, өнбейді. Қазіргі мектеп мұғалімдерінің алдында тұрған басты міндет - оқушылардың шығармашылық білім дағдыларын қалыптастыру. Міне, өз ұрпағының өнегелі, өнерлі, еңбексүйгіш, абзал азамат болып өсуі үшін сабақта жаңа технология элементтерін қолданудың мақсаты шығармашылықпен оқу-тәрбие үрдісіне тиімді пайдалану әрбір ұстаздың міндеті болып табылады. Информатика сабағында оқушылардың шығармашылық қабілетін дамыту тұрғысынан тиімділігін арттыру бүгінгі жоғары және орта мектепте информатика оқыту теориясы мен әдістемесінің педагогикалық мәселелерінің бірі. Оқушы қабілеті дегеніміз оның педагогикалық ықпал аясында білім алу әрекеті, жеке тұлғаны дамыта оқыту әдістері, оның шығармашылық қабілетінің дамуына әсерін тигізеді.
Бүгінгі таңда жас ұрпаққа пәнді тиімді ұғындырудың бірі- жаңа технология негіздері болып табылады. Сонымен бірге өскелең ұрпақтың ақпарат құралдарымен жұмыстана білуіне назар аударған жөн. Оқушы қызметін активтендіру негізінде инновациялық технология элементін қолданамын. Де Жалпы, мұғалімнің оқытудағы өз міндеті оқушыларды өз бетімен жұмыс жасауға тәрбиелеу, үйрету, шығармашылық қабілетін дамыту. Тақырып бойынша деңгейлік тапсырма жүйесі дамыта оқыту жүйесін іске асырады. Өйткені, ол оқушының ойлауын, елестету мен есте сақтауын белсенділігін, дағдысын білім саласының дамуын қамтамасыз етеді. Сабақтың ерекшелігі және оның тиімділігін арттырудың негізгі тәсілдерінің бірі-оқушыларға деңгейлік тапсырмаберу,өзіндік тест құру. Қазақстан  Республикасының «Білім  туралы» заңында  оқыту  формасын, әдістерін , технологияларын  таңдауда  көп  нұсқалылық  қағидасы  бекітілген, бұл  білім  мекемелерінің  мұғалімдеріне, педагогтарына  өзіне  оңтайлы   нұсқаны  қолдануға, педагогикалық процесті   кез  келген  үлгімен, тіпті  авторлық  үлгімен   құруға  мүмкіндік  береді. Өзім  сабақ  барысында   әлемнің  18  елінен  сынақтан  өткізілген  «Сын  тұрғысынан  ойлауды  дамыту»  технологиясының  әдіс - тәсілдерін, деңгейлеп – саралап  оқыту  технологиясын  кеңінен    қолданып, оқушыларымның  өз  бетімен  білім  алудағы  белсенділіктеріне  баса  назар  аударамын.  Сабақтың  барысында     жаңа  сабақтың  мазмұнын  дайын  күйінде  бермеуге  тырысамын. Оқушылардың өздігінен   танып – білу  дағдыларын  қалыптастыра  отырып, жаңа  тақырып  бойынша  анықтама  ережелерді  өздері  құрастырып, тұжырымдай  білуіне  жетелеймін. Ол  үшін  оқытудың  интерактивті  формаларын  сабақта  қолданамын:

-                     жеке  шығармашылық  тапсырмалар, жобалар 

-                     блок – схема, график,карта т.б.

-                     тірек – схема , көрнекілік

-                     сөз жұмбақ,ребус

-                     логикалық  есеп

Барлық оқушылар өз қызметін ең төменгі деңгейдегі тапсырмаларды орындаудан бастайды да, оларды міндетті түрде толық орындап болғаннан  кейін ғана  келесі деңгейге көшіп отырады . Бұл оқушылар арасында жарыс туғызады және әр оқушының мемлекеттік стандарт деңгейінде білім алуына кепілдік береді . Барлық оқушылардың оқу мақсатына қол жеткізуін, оқу пәндерінің барлық тақырыптар бойынша жасақталған деңгейлік тапсырмалар жүйесі дамыта оқыту идеясын жүзеге  асыруға  мүмкіндік  береді,  өйткені ол оқушының ойлауын, елестетуі мен еске сақтауын , белсенділігін, дағдысын, білім сапасының дамуын  қамтамасыз етеді .Қазіргі кезде білім  беру саласында жаңа педагогикалық  технологияларды пайдалану мұғалімге оқу процесінің құрылымын түбегейлі өзгертуге, оқытудағы пәнаралық байланысты күшейтуге , оқушылардың  дүниетанымдарын  кеңейтуге және жеке қабілеттерін көре біліп , оны дамытуға  толық жағдай жасауға  мүмкіндік береді .Қазіргі  оқыту  технологиясында   инновацияның  үш түрі  бар: модификациялық, комбинаторлық, радикалдық. Модификациялық  инновация – бұл  қолда  барды  дамытумен, белгілі  әдістеме  элементтерін  жаңаша  құрастыру. Осы  модификациялық  инновация   бойынша  өткізген  сабақ  үлгілерін  ұсынамын.  Өз  практикамда  оқушылардың  өзіндік, танымдық  іс - әрекетін  қалыптастыруда  сыныптарына  қарай  әр  түрлі  технологияны  қолданамын. Өзім  сабақ беретін   8 сыныпқа  «Деңгейлеп – саралау   оқыту» технологиясын , 9 сыныптарға «Сын –тұрғысынан ойлауды дамыту» »технологиясын қолданамын . Төмендегі өткізген сабақтарым соның айғағы

9 сынып Сын тұрғысынан ойлауды дамыту технологиясы

Сабақты тақырыбы:Паскаль тілінің басқару операторы

Сабақтың өту барысы:

І Ұйымдастыру (сынып оқушыларын екі топқа бөлу)

ІІ. Қызығушылықты ояту (Үй тапсырмасын тексеру?)

ІІІ. Мағынаны тану кезеңі. (жаңа сабақты түсіндіру)

ІУ. Жаңа сабақты бекіту кезеңі. (жалқау оқушыға көмек),кубизм әдісі

У. Сабақты қорытындылау. Инсерт әдісі

УІ. Уйге тапсырма

УІІ.Бағалау

8 сынып Дамыта оздыра оқыту технологиясы

Сабақтың тақырыбы:MS Word Art

С. барысы:

І. Ұйымдастыру

 Оқушыларды түгендеу. Сыныпты екі топқа бөлу.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

М: бүгінгі сабақта әрқайсыңыз өзіңізге ұпай жинау арқылы бағаланасыз.

Егер 25-30 ұпай жинасаңыз «5» , 20-24 ұпай жинасаңыз «4» , 15-19 ұпай жинасаңыз «3» . <арлықтарыңның алдарыңызда «Бағалау» бетшесі бар, соған әр тапсырма тұсына жинаған ұпай саныңызды жазып отырасыз. Соңынан ұпай санын қосып, өзіңізді бағалайсызҮй тапсырмасын тексеру мақсатында 10 сұрақтан тұратын тест берілген, жауаптарыңды жауап бетшеге жазып толтырыңыз. Болған соң тест жауабын тексеріп, өз ұпайыңызды санаңыз. әр дұрыс жауап 1 ұпай.

ІІІ. Жаңа сабақ

Бүгінгі сабағымыздың тақырыбы: «MS WordArt» . алдарыңызда кітапша жатыр, бүгінгі сабақты өз беттеріңше оқып, түсініп дайындалыңдар, яғни «Ізденіс тенденция сәті» . Lайындалып болсақ жаңа сабақтың «Тұсау кесер» сәтін жасайық. «Джосер пирамидасы» көмегімен бүгінгі сабақты қорытайық.

ІҮ. Практикалық кезең. (10 минут)

Word – тың графикалық мүмкіндіктерін пайдаланып, яғни өткен және бүгінгі тақырыпты пайдаланып,

-         Ұлы Жеңіске 60 жыл

-         Болашақта – нашасыз!

-         Салауатты өмір салты- біздің мақтанышымыз.

-         Пән олимпиада жүлдегерлерін мадақтау тақырыптарының біріне шығармашылық жұмыс жасаңыз.

Ү. Информатикалық диктант  (6 минут)

ҮІ. «Қызықты оқиға»

Берілген команданы қызықты оқиғадан өткізулерің керек. Жауап бетшеге толтырып, оны тексеруден өткізіңіз. Жұмыстарыңызды тексеріп, ұпай санын өзім беремін.

ҮІІ. Қорытындылау.

ҮІІІ. Үйге тапсырма

1. Өткенді қайталау

2. «Ғылымда не жаңалық?» Өмірдің өзі тұнып тұрған информация. Олай болса информатика ғылымында да қандай өзгерістер болып жатқандығы туралы ақпарат жинап келу.       

Н - өз  ойын  толық, анық жеткізе  білуге  дағдыланады

Ә - дүниетанымы  кеңейеді

Т – сөздік  қоры  байыйды

И – шығармашылықпен  жұмыс  жасайды

Ж - ойын,ойлау өрісін ынтамен дамытуға  дағдыландады.

Е -