Мектеп: ФМБ НЗМ Ақтөбе

Мерзімі :

02.03.2015

Мұғалімнің аты-жөні : Сагынова К.Т.

Сынып : 11

Қатысқандар саны: 9

Қатыспағандар саны:-0

Сабақтың тақырыбы :

Геометриялық оптика.

Пәнді оқыту мақсаттары;

1.Сфералық айнаның формуласын пайдаланып, есеп шығару және сәулелердің жолын сыза білу

2. Гюйгенс қағидасының көмегімен жарық сәулесінің сынуын түсіндіру

3. Жазық параллель пластина мен үшбұрышты призмадағы

сәулелердің жолын сыза білу;

4. Линзаның фокустық қашықтығынын сфералық беттердің қисықтық радиустарына және линза затының сынудыруының салыстырмалы көрсеткішіне тәуелділігін білу;

5. Линзалар жүйесіне есеп шығару;

6. Линзаның көмегімен алынатын нақты кескін жағдайларын білу

Сабақтың сол мақсатқа қол жеткізуде тигізетін үлесі

«Жарықтың шағылуы», «Жарықтың сынуы» заңдарын білу

Линзалардан және айналардан кескін ала білу;

• Жазық параллель пластина мен үшбұрышты призмадағы

сәулелердің жолын сыза білуге үйрету

Өзін-өзі басқаруға, шығармашылыққа, бастамшылдыққа, тәрбиелеу.

Тілді оқыту мақсаты

Оқушылар орындай алады:

Толқынның таралуы кезінде беттік толқынның орнын анықтау үшін Гюйгенс принципін қолдана біледі.Сфералық айналардың формулаларын қолдана отырып есептер шығара алады.

Линзаларда кескін ала біледі.

Қазақша

Орысша

Ағылшынша

Жарық

Свет

light

Шағылу

Отражения

reflections

Түсу бұрышы

Угол падения

angle of incidence

Шағылу бұрышы

Угол отражения

angle of reflection

Шағылу заңы

Закон отражения

The law of reflection

Түскен сәуле

Луч падения

beam falling

Шағылған сәуле

Луч отражения

ray reflection

Көлеңке

Тень

shadow

Жартылай көлеңке

Полутень

penumbra

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің әс-ірекеті

Оқушының іс-әрекеті

Ресурс

Басы

Балалар, біз бүгін геометриялық оптика тарауын оқуды бастаймыз. Бұл тарау туралы түсінікті 8 сыныпта алған болатынсыңдар. Бұдан да толығырақ мәселеге тоқталу. Сабақ *Миға шабуыл* бөлімінен басталады.Экрандағы бейне фильмге назар аударамыз.

Бейне фильмге қарап,бейнефильмге талдау жасалынып, оқушылар бүгінгі сабақ қандай тақырыпта болатынын түсінеді

Оқушылар назарын ортаға аударады, сабақ мақсатымен танысады

Ортасы

Оқушыларда топқа бөлу

Геометриялық оптика туралы өткен материалдарды қайталап, сұрақтар қойып топқа бөлінеміз.

Сұрақтар:

1. Линза дегеніміз не?

2.Призма деп нені айтамыз?

3.Жазық айна дегеніміз не?

4. Линзаның неше түрі бар?

5.Ақ жарықтың жеті түске жіктелетінін

И.Ньютон қандай тәжірибе жасап бақылады?

6.Сфералық айна деп нені айтады?

7.Жинағыш линза қандай кескін береді

8.Сфералық айналар неше түрге бөлінеді?

9. Кемпірқосақ қалай пайда болады?

Топқа бөліну шарты: Сыныптағы әрбір оқушы сұраққа жауа беруі тиіс. Жауап берген оқушы келесі сұраққа жауап бермейді.

Оқушыларға берген жауаптарына сәйкес сыйлық беріледі.

Айна Линза Призма

Топтпрға тапсырма беріледі:

*Айна* тобы:

Жазық айналар.

Сфералық айнаның формуласының қорытылуы

Физика 11 класс С.Тұяқбаев, Ш.Насохова. Б.Кронгарт §4.9

*Линза* тобы:

Линзалар жүйесі. Фотоаппарат, микроскоп, телескоп

Физика 11 класс С.Тұяқбаев, Ш.Насохова. Б.Кронгарт §4.11

*Призма* тобы:

Гюйгенс принципі

Жазық параллель пластина мен үшбұрышты призма

Физика 11 класс С.Тұяқбаев, Ш.Насохова. Б.Кронгарт §4.1, §4.10

Теориялық білімдерін толықтыру үшін, мына бейнефильмдерді тамашалайды.

1Бөлім: Топтар тақырыптарын қорғайды

қосымша 1

1. Дөңес айна Видео №1

2. Ойыс айна Видео №2

3. Сфералық айналдан кескін алу

Видео №3

Осы бейне фильмдерді тамашалағаннан кейін 1.*Айна тобы* өз тапсырмаларын қорғайды.

2. *Линза* тобы: Тапсырмаларын қорғайды

Линзалар жүйесі. Фотоаппарат,

микроскоп, телескоп

Теориялық білімдерін жетілдіру үшін мына бейне фильмді тамашалайды

Қосымша 1

Жинағыш линзадан кескін алу: Видео№4

Шашыратқыш линзадан кескін алу: Видео №5

Микроскоп Телескоп

3. *Призма* тобы: Тапсырмаларын қорғайды.

Гюйгенс принципі

Жазық параллель пластина мен үшбұрышты призма

2.Бөлім: Эстафеталық салу.

Топтар бұл бөлімде берілген линзадағы кескінді салуы тиіс

3 бөлім: Экспериментальды есептер:

*Айна* тобы:

Кюветадағы сурет

*Призма* тобы:

Хатты оқу

*Линза* тобы:

Жарықтың сынуы

4 бөлім Сапалық есептер

Топтарға есептер беріледі

*Айна* тобы:

№1

Егер нәрсе айнадан 30 см қашықтықта орналасса, онда осы нәрсенің қисықтық радиусы 40 см сфералық дөңес айнадағы кескіні қандай қашықтықта орналасады?

*Призма* тобы:

№2. Тең бүйірлі призманың сыну бұрышы 100 -қа тең, Монохромат сәуле призманың бүйір жағына 100 бұрышпен түседі. Призма материалының сыну көрсеткішін 1,6 деп алып, сәуленің алғашқы түсу бағытынан қандай бұрышқа бұрылатынын табу керек

*Линза* тобы:

№3 Қос-дөңес линзаның фокустық жазықтығында жазық айна орналасқан. Нәрсені линзаның алдына фокус және екі фокус аралығының арасына қойған. Нәрсенің кескінін құру керек.

Оқушылар алған сыйлықтары бойынша

1.*Айна*, 2.*Линза*

3.*Призма*

Болып

3 топқа бөлінеді

.

Оқушылар топпен арасында тәжірибе жасап, берілген тапсырмаларды талқылайды, қорытынды жасайды, өз пікірлерін айтады.

Оқушылар Жазық айналарды бұрыштармен орналастырып тәжірибе жап көреді. Кескін алу формулфссының дұрыстығына көз жеткізеді.

Қасықтармен эксперименттер орындайды дөңес, ойыс сфералық айналардан кесіндердің алынуын түсінеді

Микроскоппен жасушаларды қарап тәжірибе жасайды

Күтілетін нәтижелер:

Иә, жарық сәулесі дегеніміз бойымен жарық энергиясы таралатын сызық.

Жарық суда түзусызықты таралады.

Жарықтың біртекті емес ортада таралуы: жарық бір ортадан басқа ортаға өткенде бағытын өзгертеді.

Жарық сәулесінің түсу бұрышы шағылу бұрышына тең болады.

Жарық бір ортадан екінші ортаға өткенде сынады. Сыну заңы:

Дәптерге негізгі анықтамаларды жазады

Интер белсенді тақтада оқушылар кескіндерді салады.

Эксперименттік есептерге дұрыс жауап береді

http://files.school-collection.edu.ru/dlrstore/5b880614-6bad-4dcb-b09f-76127bab1fe8/9_84.swf

http://files.school-collection.edu.ru/dlrstore/70513eab-281d-4429-98ad-fb9ce5b13b2e/9_85.swf

http://files.school-collection.edu.ru/dlrstore/0a1878d2-83c4-44a9-a1a8-25f0768162a3/9_99.swf

Физика 11 оқулық

С.Тұяқбаев, В.Кем 2011ж

Физика 8 өзіндік және бақылау жұмыстары. Д.Д Жүнісбекова

1.Физика 11 класс С.Тұяқбаев, Ш.Насохова. Б.Кронгарт

2.Физикадан есептер жинағы Волкенштейн

3.Видеозадачник по физике ччасть 3. Казанский Государственный Университет

4.Видеоресурстар:

https://www.youtube.com/watch?v=C4nHPFUk-H8

Соңы

Бағалау:

Оқушылар сабақты қорытындылайды, рефлексия жазады.

Қорытынды

1-2 мин

1.Қолдан оптикалық аспаптар жасау.Перископ,фотоаппарат

2. Физика 11 класс С.Тұяқбаев, Ш.Насохова. Б.Кронгарт §4.1, §4.9 §4.10 §4.11

3. Есептер жинағы. Волкенштейн.№15.7, 15.12,15.14,15.35