Күні:  

Қазақстан тарихы

8 сынып

Сабақтың

тақырыбы:

Қазақстардың 1773-1775 жылдардағы Е.И.Пугачев  бастаған шаруалар соғысына қатысуы.

Жалпы мақсаттары:

Көтерілістің алғы шарттары мен себептері, қазақтардың, осы көтеріліске қатысудағы басты мақсаттарын оқу үйрену, кіші және орта жүздің шаруалар соғысына қатысудағы  кезеңдерімен таныстыру.

Сілтеме:

1.     Мұғалімдерге арналған нұсқаулық

2.     Қазақстан тарихы оқыту әдістемесі..

3.     8-сыныпқа арналған Қазақстан тарихы оқулығы

 // авторы Қасымбаев Ж .   Өңд.., толықты. 2 бас.- Алматы: Мектеп,  2012. -240 б.., сур.//

Оқу нәтижесі:

Оқушылар қазақтардың Пугачев бастаған көтеріліске қатысуы, және оның салдары туралы толық мәлімет  алады.

Негізгі идеялар:

Оқушылар өздерін-өздері оқытады, бір -бірін әділ бағалауға үйренеді.

Сабақта қолданылатын материалдар:

1.     Слайд

2.     Постер

3.     Суреттер

Оқыту әдістері:

Интерактивті оқыту әдістері

1.     Жеке жұмыс

2.     Сыныппен жұмыс.

3.     Топтық жұмыс.

Тапсырмалар:

1.     Үй тапсырмасын аукцион ойыны арқылы сұрау.

2.     Абылай ханың қасиеттері?

3.     Кітаппен жұмыс

4.     Кесте толтыру

5.     Сандар сөйлейді

Сабақ бойынша мұғалім мен оқушының іс-әрекеті:

Сабақ: 17.00-17.45

Оқушыларға  психологиялық ахуал туғызу. (2-3 мин.)

Сабақ алдында бір-бірімізге сәттілік тілейік.

Топтау/ Оқушыларды сандар арқылы топтау. Әр топ бір біріне сәттілік тілейді. Әр топтан көшбасшы сайлау.  

І топ: Ұлы жүз

ІІ топ: Орта жүз

ІІІ топ: Кіші жүз 

 Үй тапсырмасын  сұрау: (10 мин)Үйге «Абылай хан билігі» бойынша білімдерін толықтырып сұрау.

1.     Тапсырма

Аукцион ойыны:  Қай топ көп сұраққа жауап береді сол топ осы Абылай атамыздың суретін сатып алады:

1.     Қай жылы Орта жүз ханы Әбілмәмбет пен Абылай Орскіге келіп, Ресей империясының билігін мойындады? 1740 жылы тамыз айында.

2.     Орынбор комиссиясының төрағасы, князь В.Урусовтың мақсаты не? Орта жүзді Ресейдің құрамына қабылдау.

3.     Жаумен соғыстың біріне Абылай сұлтан  жоңғардың қай батырын өлтірді? Шарыш.

4.     1757 жылы маусым айында Қазақстан шекарасына басып кірген? Қытай қолбасшылары Фу Де, Чжауо Хой бастаған әскер.

5.     Абылайдың ІІ Екатерина патшайымға өзінің бағынышты болатынын мәлімдеп ант берген жылы? 1762 жылы.

6.     Екі ірі мемлекеттің қыспағында болған  Қазақ хандығының билеушісі Абылайдың басты мақсаты.  Мемлекет дербестігін қалайда сақтап қалу еді.

7.     Абылайдың күшпен қайтарып алған қалалары. Түркістан, Сайрам, Шымкент, Созақ.

8.     Абылайды Орта жүздің ханы етіп бекіткен жыл? 1778 жылдың 24 мамырында.

9.     Абылай қай жерлердегі қазқтар үшін егін шаруашылығымен айналысудың маңыздылығын түсінді? Петропавлға жақын жерде, Көкшетауда, Ертіс өңірінде, Ақтөбе маңайында, Ой шебінде.

10.                       Абылай Іле Цзянь-Цзунымен кездесіп, онымен сауда келісіміне қолын қойған жер.  Сайрамкөл маңайында.

2.     Тапсырма. Әр топқа  ватман қағазы беріледі де әр топ Абылай хан туралы схема  постерге сызып түсіндіреді. «Абылай ханның қасиеттері.»

Батыр                                Тапқыр

                                                                                       алғыр

Қолбасшы

Абылай хан

дипламант                                                                          саясаткер

Жаңа тақырып:  (15-20мин)

Ой қозғау                  Пугачев деген кім?

Топпен жұмыс:

3.     Тапсырма  Джиксо әдісі бойынша мәтінді тұсініп оқу. 40-46 бет

І топ: Соғыстың алғы шартары, себептері

ІІ топ: Кіші жүз қазақтарының шаруалар соғысына қатысуы.

ІІІ топ: Орта жүз қазақтарының шаруалар соғысына қатысуы.

Бір- біріне түсіндіреді.

4.     Тапсырма Кестені толыру:

Көтерілістің алғы шарты

Көтерілістің себебі

Қозғаушы күші

Кіші жүз қазақтарының шаруалар соғысына қатысуы

Орта жүз қазақтарының шаруалар соғысына қатысуы

Жер мәселесі

Халық бұқарасы

1.     Кезең-1773 жылдың қыркүйек айы

2.     1774 наурызынан күз айларының соңғы апталарына дейін, көтеріліске қатысу біршама етек алған

3.     1775 жылдың қыркүйек  1776 ақпан айына дейін

1.     1773 жылдың қыркүйек айынан 1774 жылдың сәуір айына дейінгі аралық

2.     1774 жылдың сәуір- маусым айлары

3.     1774 жылдың жазы мен 1776 жылдың аралығы.

4.     Тапсырма Венн диаграммасы

Пугачев көтерілісі кезіндегі кіші жүздің ханы кім болды?

Нұралы мен Абылай хандардың  айырмашылықтары мен ұқсастықтарын табу.

Абылай хан                                                 Нұралы хан

Сыныппен жұмыс:

«Сандар сөйлейді»

1773-1775, 1770, 1756,1774, 1775,

Келесі оқылым:

Сырым Датұлы бастаған кіші жүз қазақтарының көтерілісі  

Үй тапсырмасы

Пугачев бастаған шаруалар көтерілісінің сипатына ой толғау жазу.

Бағалау:

Топтық , жиынтық бағалау. Топ  басшылары топтарын  өзара бағалап, ортақ шешеімдерін шығарады.

Рефлексия:

Сабақ соңында алынған рефлексия оқушылардың ойларын,  сабақтан алған әсері туралы білдім.