Пән: Психология

Сабақтың тақырыбы: Ойлау туралы түсінік.

Сабақтың мақсаты. Жоспар бойынша берілген Ойлау тақырыбын жан-жақты, практикалық жұмыстарды қолдана отырып тереңірек түсіндіру.

Білімділік мақсаты: Әрбір оқушының өздігінен білім алуға үйрету және оқыту.Білім алудағы негізгі талаптарды іске асыру, білімді терең толық және жүйелі және саналы түрде меңгерту.

Дамытушылық мақсаты: Оқушылардың сөйлеу қабілетін, сауаттылығын дамыту, сөздік қорын арттыру, сөздерді орынды қолдануға тіл мәдениетін жетілдіруге, өз ойын нақты дәл жеткізе білуге үйрету.

Оқушылардың дүниетанымын және ойлау қабілетін дамыту,ғылымға қызықтыру.

Тәрбиелік мақсаты: халықтық салт сана мен халықтық тәлім тәрбие беру.Өз Отанын, ұлтын, туған жерін сүйе білуге, ерлікке адамгершілікке, еңбекке, әсемдікке, тіл өнеріне тәрбиелеу.

Сабақтың әдісі: баяндау, әңгіме, түсіндіру, жаттығу, салыстыру, жүйелеу, зерттеу, тексеру, бағалау жазбаша, шығармашылық жұмыс.

Сабақтың түрі: Жаңа сабақ.

Сабақтың көрнекіліктер: тақта, бор, кеспе карточкалар, нақты заттар, техникалық құралдар.

Пәнаралық байланыс: Педагогика, казақ тілі, математика, қазақ әдебиеті, музыка.

Сабақтың барысы.

1. Ұйымдастыру кезеңі. Психологиялық дайындық. Сәлеметсіздер ме, балалар.Көңіл күйлеріңіз қалай, жақсы ма? Бүгін біздің психология сабағы ерекше болмақ. Себебі бізде сабақта құрметті қонақтар келіп отыр. Келгенше қонақ ұялады, келгеннен кейін үй иесі ұялады деген қазақтың тағылымды мақалы бар. Сондықтан да қонақтар алдында өз-өздеріңді еркін ұстап, ақыл ой білімділіктеріңді анық байқатады деген ойдамын.

Уа, жарандар, жарандар

Мына бізге қараңдар

Мінекей бізде тыныштық

Естілмейді дыбыс түк

Мұны бізде қоштаймыз

Кешіккендерді тоспаймыз

Ғылымдардың ғылымы

Психология жайында

Сабағымызды бастаймыз

Жас достарым

Мұны жақсы ұғайық

Психология құрметтеуге ылайық. Онда олай болса сабағымызды бастайық.

Сабақтың ұраны.

Мен жанбасам лапылдап.

Сен жанбасаң лапылдап

Ол жанбаса лапылдап

Аспан қалай ашылмақ.

1)Үй тапсырмасын сұрау. Миға шабуыл. Кезекші тақтаға шығып, оқушыларға сергіту сұрақатарын қояды. Ал,қалған оқушылар жауап берген соң кезекшіге сұрақтар қояды.

Жаңа сабақты хабарлау. Логикалық сұрақтар қойылып , жаңа сабақтың тақырыбы хабарланады.

2. Жаңа сабақты түсіндіру. Оқушылардан мысалдар сұрап отыру.

Ойлау анықтамасы.

Ойлар формалары: Ұғым, Жалпы ұғым, дара ұғым, пікір, ой қортындылары, индуктивтік ой қортындысы, дедеуктивтік ой қортындысы.

Ойлау тәсілдері: Талдау, біріктіру, абстракция, нақтылау, жалпылау.

Жаңа сабақ бойынша дағдыландыру жұмыстарын жүргізу.

1 топқа бөлінеді. Ойлау формалары.

2 топ. Ойлау тәсілдері.

1 кезең. «Бәйге». Мұнда әзіл сұрақтарға жауап бересіздер.

Сұрақтар:

1.Қар жана ма?

2.Келіннің сөзі қандай, баланың сөзі қандай?

3.Көрдім деген неше сөз, көрмедім деген неше сөз?

4.Ананың сүті мен баланың тілі бірдей дейді. Сонда қалай?

5.Бір қазанға сыймайтын қандай бастар?

6.Адамның қай жеріне нан піседі?

7.Сиырдың сүті қай жерінде?

8.Қандай бала сүйкімді?

9.Қандай кілт аспанда болады?

10. Тауық түс көре ме екен?

2 кезең. Сезімнен шыққан өлең стратегиясы бойынша «Өлең жазғым келеді ». Кестеде ақын -жазушылардың өлеңдері берілген. Сіз де берілген сөздерден өлең шығаруыңыз қажет.

Абай

Ыбырай

Сен

Жасымда ғылым бар деп ескермедім.

Қолымды мезгілінен кеш сермедім.

Бұл махрұм қалмағыма кім жазалы

Қолымды дөп сермесем өстер ме едім.

Кел, балалр оқылық.

Оқығанды көңілге ықыласпен тоқылық

Оқысаңыз балалар

Шамнан шырақ жағылар

Іздегенің алдынан

Іздемей-ақ табылар.

Сұлтанмахмұт Торайғыров

Қадыр Мырзалиев

Сен

Сүйемін туған тілін - анам тілін

Бесікте жатқанымда-ақ берген білім.

Шыр етіп жерге түскен минутымнан

Құлағыма сіңірген таныс үнім.

Анаи тілің арың бұл,

Ұятың боп тұр бетте.

Өзге тілдің бәрін біл

Өз тіліңді құрметте.

3.кезең. «Тіл өнері». Берілген жұмбақтарды ойланып шешіп , жауабына орысша, ағылшынша айту қажет.

4.кезең. «Ділмар». «Егер де мен болсам». Кеспе карточкаларда Президент, колледж директоры, мұғалім, дәрігер, полиция қызметкері. Осы мамандықтың иесі ретінде «Егерде мен болсам» тақырыбын жалғастырып көріңіз. Берілген уақыт 3 минут.

5.кезең. «Саяхат» ойыны. Төмендегі тірек сөздерді қатыстырып, әңгіме жазыңдар. Жексенбі күні, көктем, саяхат, ауыл сырты, қандай көркем, көкпеңбек, масатыдай құлпырды, түрлі-түсті гүлдер, таза ауа, гүл теру, үйге оралу.

6.кезең. «Артық сөз». Сізге бес сөз беріледі. Оның ішінде төртеуі жалпы белгілермен ұқсас, ал бесінші сөз оларға сәйкес келмейді. Сол сөзді тауып нөмірін белгілеу қажет. Мұнда тек бір ғана сөз артық болуы мүмкін.

1.Тәрелке, кесе, стол, қазан, шәугім.

2.Жүру, секіру, билеу, отыру, жүгіру.

3.Биік, аласа, сымбатты, өсімтал, ергежейлі.

4.Бояужаққыш, қаламсап, қарындаш, фломастер, сурет.

5.Алма, алмұрт, алхор, қарақат, шабдалы.

6.Квадрат, шеңбер, эллипс, доға, қисық.

7.Мұғалім, оқушы, жаттықтырушы, профессор, доцент.

8.Көру, есту, жазу, сезі, иіскеу.

9.Батыр, қорқақ, ержүрек, талантты, жасқаншақ.

10. Шекара, көпір, достық, ерлі-зайыптылық, бекіткіш.

7 кезең. «Логикалық тапсырмалар».

1. Қатияға қарағанда Тәлім көңілді. Қатия Әлияға қарағанда көңілді. Ең көңілдісі кім?

а) Бану ә) Тәлім б) Әли

2. Бануға қарағанда Садық күшті. Бану Ләйлаға қарағанда күшті. Ең әлсізі кім?

а) Бану ә) Садық б) Ләйлә

3. Қалияға қарағанда Майра қара. Әсетке қарағанда Майра қара. Бәрінен де ең қарасы кім?

а) Қали ә) Майра б) Әсет

4. Бану Қатияға қарағанда ауыр. Бану Зереге қарағанда жеңіл. Бәрінен де ең жеңілі кім?

а) Бану ә) Қатия б) Зере

5. Ит қоңызға қарағанда жеңіл. Ит пілге қарағанда ауыр. Бәрінен де жеңіл кім?

а) Ит ә) қоңыз б) піл

6. Ат шыбынға қарағанда аласа, ат жирафқа қарағанда биік. Бәрінен де биік кім?

а) Ит ә) шыбын б) жираф

7. Әлиев Мәсімовтан 68 жас кіші. Серіковтен екі жас үлкен. Бәрінен де кішісі кім?

а) Әлиев ә) Мәсімов б) Серіков

8. Майлин Әлиевке қарағанда 3 кг жеңіл. Майлин Қалиевке қарағанда 74 кг ауыр. Бәрінен де ең ауыры кім?

а) Майлин ә) Әлиев б) Қалиев

9. Тәкен Маяға қарағанда қара, Мая Бекке қарағанда кіші, Бек Тәкенге қарағанда аласа,. Тәукен Бекке қарағанда үлкен. Бек Маяға қарағанда ақ. Мая Тәукеннен биік. Ең ағы, ең үлкені, ең биігі кімдер?

а) Тәукен ә) Мая б) Бек а) Тәукен үлкен ә) Мая биік б) Бек а

Жалпы қазақ халқы ойға жүйрік қой. Осыны бір дәлелдейікші.Оның үстіне логикалық есептерді шешкен пайдалы.

1)Егер бір түйенің бағасы 10 теңге, 1 қойдың бағасы 3 теңге ,ал бір тауықтың бағасы 50 тиын тұрса, онда сіз 100 теңгеге түйе,қой және тауықты араластырып, 100 данасын(басын) ала аласыз ба?Қалай?Қанша бас, түйе, қанша бас қой және қанша бас тауық ала аласыз?

Жауабы: 5 түйе,1 қой, 94 тауық)

2)Бір студент күніне 800 теңгеге жұмсағаған кезде, оның ақшасы 30 күн бойына жетеді.Ал,егер күніне 600 теңгеден жұмсаса, студент бір айлық ақшасын қанша күнге жеткізе алады? (40 күнге)

3) Сіз Алматыдан Мәскеуге ұшатын ұшақты жүргізесіз дейік. Бұл ұшақтың жылдамдығы 150 шақырым болса, қарсы соғатын жел жылдамдығы сағатына 30 шақырымды құрайды.Жол ұзақтығы 550 шақырым.Ұшақ салонында барлығы 24 адам бар. Ұшақ жүргізушісі стюардесса, жолаушылар.Стюардессаның жасы 22-де, Жолаушылар жастары 7 мен 48-дің арасында. Сонда ұшқыштың жасы нешеде болуы керек.

4)Аңшы орманға келіп бұтақта қонып отырған сауысқанды атқан екен,бірақ қарға құлапты.Бұл қалай болғаны.?

5)Бөлмеде бар болғаны екі адам отыр. Оның біреуі екіншісінің әкесі де, алайда екіншісі біріншісінің баласы емес.Сонда кімі болғаны?

6)Бес сағатта тоғыз автоматты машина 1350 дана бөлшек (деталь)шығарады. Осындай машиналардың үшеуі 6 сағатта қанша бөлшек шығарып үлгереді? Шешуі: 540 дана

7)Әуе компаниясы 36 бағыт бойынша халыққа қызмет көрсетеді.Осы 36 бағыт бір-бірімен әуе жолы арқылы байланысқан қанша әуежайды қамтиды? (9 әуежай)

8)Үлкен цистернаның (үлкен бөшке) ішіндегі мұнайды 4 сорғыш насос 7 сағатта босатады. Ал,егер бір сағаттан кейін бір сорғыш насос істен шықса, қалған үшеуі цистернадағы мұнайды соруға қанша уақыт қажет етеді? Шешуі :8 сағат.

9) 4 тауық 4күнде, 4 жұмыртқа табады. 6тауық 6 күнде неше жұмыртқа табады?

10)Торда тауықтар мен қояндар Олардың 40 басы және 124 аяғы бар.Сонда торда қанша тауық пен қоян отыр. Шешуі:22 қоян,18 тауық.