Сабақтың тақырыбы: Шалаөткізгіштер және олардың электрлік қасиеттері.   Шалаөткізгішті диод және оның қолданылуы Сабақтың мақсаты: 1.білімділік:   Шалаөткізгіштер, олардың қасиеттері мен қолданылуы, шалаөткізгіштердегі электр тогын тасымалдайтын бөлшектер және тағы да басқа жаңа ұғымдармен таныстыру. 2.Дамытушылық: Есте сақтау, салыстыра , айыра білу дағдыларын дамыту, тез ойлау қабілеттерін тереңдету. 3.Тәрбиелік: Шыдамдылыққа, сабырлыққа, ұжымда өзін ұстау білуге тәрбиелеу. Сабақтың түрі: жаңа тақырыпты меңгерту сабағы Сабақтың әдісі:  түсіндіру, салыстыру Көрнекіліктер: тірек- сызбалар, карточкалар, кестелер, Менделеев кестесі Құрал-жабдықтар: Интерактивті тақта ,  шалаөткізгіш диод Сабақтың барысы: І.Ұйымдастыру кезеңі Сәлемдесу. Сабақтың тақырыбы мен мақсатымен таныстыру. ІІ.Үй тапсырмасын тексеру. Өткен тақырып бойынша білімдерін тексеру мақсатында, оқушыларға таратпалар беріледі. Әрбір таратпада 1 кесте,  сұрақ  беріледі. Таратпалары тексеріліп, әрбір тапсырмаға баға қойылады. Заттар электр тогын тасымалдайтын бөлшектер металдар   электролиттер   газдар   вакуум   ІІІ.Жаңа  сабақ. Схема бойынша қай заттардағы электр тогын өткенімізді айтып өту.                                                           МЕТАЛДАРДАҒЫ +                                                         ЭЛЕКТРОЛИТТЕРДЕГІ+ Электр тогы                                  ГАЗДАРДАҒЫ+                                                         ВАКУУМДЕГІ+                                                          ШАЛАӨТКІЗГІШТЕРДЕГІ -        Шалаөткізгіштер- металдар мен диэлектриктердің қасиеттерінен өзгеше, біршама  электрлік қасиеттері бар және олардың арасыңдағы орынға ие заттар.      ШАЛАӨТКІЗГІШТЕР                           12 B, C, Si, Ge, Sn, P, As, Sb,  S, Se, Tе, I+ органикалық және органикалық емес қосылыстар Меншікті кедергісі 10-15-нен 108 Ом·м-ге дейін   Шалаөкізгіштердің меншікті кедергісі тәуелді 1.                  Температураға 2.                  Жарықтандыруға 3.                  Қоспалар енгізуге     Шалаөкізгіштердің температураға тәуелділігінің қолданылуы 1.                  Терморезисторларда 2.                  Терморелелерде 3.                  Автоматты құрылғыладра 2. Шалаөткізгіштердің меншікті кедергісі жарықтандыруға тәуелділігі дәлелдейтән тәжрибені түсіндіру.   Сурет бойынша германий кристалдың құрылысын қарастыру.   1,2,3- қабықшадағы электрондар- тұрақты. 4- қабықшадағы электрондар- сыртқы немесе валентті электрондар. Электроннан айрылған атомда кемтік пайда болады. Кемтік саны=электрондар саны                   Шалаөткізгіштердегі электр тогы деп электр өрісі әркетінен электрондар мен кемтіктердің қарама- қарсы бағытталған реттелген қозғалысын атайды. Егер электрон кемтікпен кездессе, онда рекомбинация жүреді.  Қоспа атомдардың электрондарынан  туындаған шалаөткізгіштердің өткізгіштігі қоспалық өткізгіштік деп аталады.                                       ҚОСПАЛЫҚ                                      ӨТКІЗГІШТІК ЭЛЕКТРОНДЫҚ                                                КЕМТІКТІК ҚОСПАЛЫҚ                                                              ҚОСПАЛЫҚ ӨТКІЗГІШТІК                                                              ӨТКІЗГІШТІК (p-типті)                                                                       (n-типті)   Шалаөткізгіштегі диод деп қарама- қарсы жақтарына тізбекке қосу үшін контактілер жалғастырылған, электронды- кемтіктік ауысуы болатын шалаөткізгішті кристалы бар құрылғыны  айтады. 103- суреттен қарастыру.104,а –сурет бойынша қосу кері қосу. 104,ә- сурет бойынша қосу тіке қосу деп аталады.   Есеп шығару. 23- жаттығу. ІV. Сабақты бекіту: 1.Бүгінгі тақырып бойынша түсінгендерін тексеру үшін, «Қайсысы артық?» ойыны ойналады. Берілген   сөйлемдерде сабаққа қатысты емес сөздерді табу.  №1   Қайсысы артық? 1.Қоспалар, бор, терморезисторлар, генераторлар, германий 2. Қоспалық өткізгіштік, гальвоностегия, фосфор, тұрақты электрондар 3. Электрондық қоспалық өткізгіштік, плазма ,сурьма, кемтік. №2    Қайсысы артық? 1. Мышьяк, органикалық қосылыстар, валентті электрондар, меншікті өткізгіштік, жұлдыздар. 2. Күкірт, кемтік, электролиз,р-типті шалаөткізгіштер, сыртқы электрондар. 3. Темір, йод, қоспалар, кемтіктік қоспалық өткізгіштік (қателері тексеріліп, бағаланады)    V.Рефлексия. 1.      Сабақ ұнады ма? 2.      Қай жері? 3.      Тағы не білгін келеді? VІ.Бағалау:   VІІ .Үйге тапсырма: §50-§51