Сабақтың тақырыбы: Мағжан Жұмабаев. Қарағым.

БІЛІМДІЛІК: Қазақ халқының талантты ақыны Мағжан өмірі мен шығармаларымен таныстыру.

ДАМЫТУШЫЛЫҚ:М.Жұмабаевтың жыр әлемімен танысу, поэзияның тереңіне бойлау, өлеңнің, сөздің астарына, қыр-сырына мән беруге, идеясын түсініп, бағалай білуге баулу.

ТӘРБИЕЛІК: Ел азаматы  атағына лайықты, елінің патриоты болуға тәрбиелеу.Туған елін сүюге, шығармаларын оқып,үлгі тұтуға тәрбиелеу. Поэзия, сөз өнері, көркемөнер дүниесіне сүйіспеншілікпен қарауға тәрбиелеу

Сабақтың әдіс-тәсілі:әңгімелеу

Сабақтың көрнекілігі:компьтер, интерактивтік тақта

Сабақтың түрі: жаңа сабақ

Сабақтың барысы:

  І. Ұйымдастыру кезеңі:

            - Амандасу.

- Оқушыларды түгендеу, танысу.

- Сабақтың тақырыбы мен мақсатымен таныстыру.

 

І. Тіл дамыту. М-О.

- Жүсіпбек Аймауытов кім?

- Қай жылы дүниеге келді?

- Қай жерде туған?

- Неше жасқа дейін ауыл молдасынан оқиды?

- Оқуын қай жерлерде жалғастырады?

- Қандай романдары бар?

- Қандай пьесалары бар?

 

ІІІ. Үй тапсырмасын сұрау. Ж.Аймауытов өмірі, «Әнші» - әңгімесі бойынша берілген сұрақтарға жауап беру. (2-оқушы) Оқушылар әңгіме бойынша диалог құрастырып бір-біріне сұрақ қояды.

 Мәтіннен он қос сөздерді тауып жазу (1-оқушы)-интерактивтік тақтада. Жазады, оқиды, аударады.

1. Жетішатыр қандай қала?

2. Бұл қала қазір қалай аталады?

3. Қымыз дегеніміз не?

4. Әншінің аты кім?

5. Студенттер әншіні қандай мейрамға шақырды?

6.Әмірқан қандай әншінің прототипі?

7. Прототип – дегеніміз не?

Қос сөздер: екі-үш, қатын-қалаш, бала-шаға, бір-екі, тым-тырыс, гүл-гүл, ойын-сауық, қыз-келіншек, бір-бір, өзін-өзі.

 

Г) Үй тапсырмасын бекіту.

Оқушылар үй тапсырмасын бекіту үшін мына тапсырманы орындаймыз.

Мәтінге байланысты берілген сөйлемдерді аяқтап жазыңдар:

1)      Ж.Аймауытов – ақын, жазушы, сыншы, публицист, ... .

2)      Ауыл молдасынан оқып, ...   ...   .

3)      «Жетішатыр» жақсы  ...  .

4)      Балалар, жоғары  ...  .

5)      Бір жігіт кіріп  ...  .

6)      Бір-бір ауыздан үш   ...   ...  .

Керекті сөздер: сауат ашады, шығыңдар, ән салды, аудармашы, қала, келді.

 

Бұл тапсырма интерактивтік тақтада жазулы болады, керекті сөздер сұрақтың астында беріледі, сол сөздерді мағынасына байланысты дұрыс қоя білу.

 

Жаңа сабақ: Интерактивтік тақтада М.Жұмабаевтің  «Мен жастарға сенемін » деген 5-сыныпта өткен өлеңі жазулы тұрады мұғалім:

 Оқушылар біз әдебиет пәнін 5-сыныптан бастап өтеміз, ал егер сендер алғыр, зерек бала болсаңдар мына өлең жолдарының авторын білуге тиістісіңдер. Тыңдаңдар!

 

  Арыстандай айбатты,

Жолбарыстай қайратты

Қырандай күшті қанатты,

Мен жастарға сенемін!

 

Көздерінде от ойнар,

Сөздерінде жалын бар-

Жаннан қымбат оларға ар,

Мен жастарға сенемін!

 

Жас қырандар балапан,

Жайып қанат ұмтылған,

Көздегені көк аспан,

Мен жастарға сенемін!

 

Естеріңе түссе балалар, қай ақын жастарға үлкен сеніммен қараған, үлкен сенім артқан! Кім айтады? Олай болса өлең жолдарын бәріміз бірге оқып шығайық!

Міне бүгінгі сабағымыздың тақырыбы: Мағжан өмірі мен «Қарағым» өлеңі.

1. М.Жұмабаевтің портреті.

 

1. Мұғалім кесте арқылы ақын өмірбаянымен таныстырады

 

                 

1893  жылы,Солтүстік Қазақстан облысы,Булаев ауданында дүниеге келген

     

1938 жылы 19 наурызда жазықсыз жаладан қаза табады

     

1905 жылы Қызылжар қаласындағы медресеге оқуға түседі

       

шығарған “Шолпан” атты тұңғыш кітабы 1912 жылы жарық көреді

 

 

 

 

 

Мұғалімоқиды,сұрақ қою,оқушылар оқиды.

Кестені штормен жауып кесте бойынша есте сақтағандарын айтып береді

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Халық, ел тағдыры мен болашағы жастардың қолында деп сенді – ақын.

 Мына бір сөздердің  ішінен өзіңнен кіші немесе балаға айтылатын сыпайы мағыналы сөзді кім табады?

Ағам, апам, апатай, тәтем, қарағым, анашым, көке.

 Олай болса жазушының өлеңінің аты «Қарағым » -екен.

1. Өлеңді мұғалім оқиды
2. 1-2 оқушы оқиды мәнерлеп
3. Сөздік пен жұмыс, аудару.

І деңгей

- Ақын өлеңді кімге арнап жазған?

- Ақын балаларға қандай ақыл айтады?

- «Жасынан оқу оқып, өнер қуған,

Жан жетпес көңілі жүйрік кемеңгерге»,- деген өлең жолдарында қандай бала туралы айтқан?

(ерте,жас кезінен оқу оқып, өнер жолына түскен бала туралы айтады)

- Осы өлең жолдары Абайдың қандай өлеңімен мазмұндас. (Ғылым таппай мақтанба)

Тапсырмалар. Дәптермен жұмыс.

 

Ақын құптамайтын әрекеттер

Ақын құптайтын әрекеттер

Оқымау, ойнау, құр жүру, білімсіздік

оқу, өнер қуу, алға ұмтылу,

 

- Өлеңіміздің негізгі мазмұны ең бірінші жолында берілген екен, сондықтан бәріміз бірге осы бірінші жолды бірге қайталап оқимыз!-2-рет

 Қарағым, оқу оқы, босқа жүрме!

 

Келесі тапсырма:

 Берілген мақал-мәтелдердің қосымшаларын дұрыс қойып жазу.

Білім – ақыл...  қайрағы. (-дың)

 

Оқыған...  көңілі жарық.(-ның)

 

Өнерлі өр...  жүзеді.(-ге)

 

Ер жігіт... жетпіс өнер де аз. (-ке)

 

 

Жаңа сабақты бекіту: Бұл сабақтан не алдым, не түсіндім? Деген сұраққа жауап.

«Қарағым» - өлеңі не туралы?

Қарағым, - деп кімге көңіл бөліп тұр?

 

Үй тапсырмасы: өлеңді жаттау,өмірбаяны.

 

Бағалау .

 

Ел қазақта жыр патшасы – Мағжан бар,

Сөзінде оның алтын, күміс, маржан бар.

Ол – құдіретті, бүкіл түрік жыршысы,

Күннен туған, түннен туған пайғамбар, - деп бүгінгі М.Жұмабаев «Қарағым» атты сабағына арналған ашық сабағымыз аяқталды.