Қазақ халқының қолданбалы – көркем өнері
Предмет: | ИЗО, МХК |
---|---|
Категория материала: | Конспекты |
Автор: | Алдабергенова Балзада Султановна это Вы? |
🎓 Помощь в написании уникальных работ для студентов
✍ Тема работы
Тип работы
Телефон
1.Сабақтың тақырыбы: Қазақ халқының қолданбалы – көркем өнері
2,Сабақтың білімділік мақсаты: Қазақ халқының сәндік- қолданбалы өнері мен оның
түрлері туралы жалпы түсінік. Тұрмыстық заттарды
әшекейлеп безендіру.
3,Сабақтың тәрбиелік мақсаты: Эстетикалық тәрбие беру.
4.Сабақтың дамытушылық мақсаты: Оқушылардың көркем
шығармашылығын дамыту.
5. Үй тапсырмасын тексеру: Үйден салып келуге берілген натюрморт тақырыбына
салынған суретті тексеру.
6.Сабақтың жүрісі:1)Ұйымдастыру бөлімі 3-минут
7.Үй тапсырмасын тексеру: Үйден натюрмортты штрихтап аяқтап келу берілді,тексеремін.
2)Жаңа сабақ: -Бүгінгі біздің жаңа сабағымыздың тақырыбы «Қазақ халқының қолданбалы – көркем өнері» деп аталады.
Сәндік қолданбалы өнар деп эстетикалық салаларға ие практикалық пайдалы заттар жасауды айтады. Бұл өнер өзінің табиғаты жағынан сәулет өнеріне жақын: онда пайда мен әсемдік бірлесіп жатады. Сәндік қолданбалы өнар халық шығармашылығмен тығыз байланысты. Мұндай өнер туындыларына жиһаздар, кілемдер, ыдыс-аяқтар, үй іші тұрмысында қолданылатын басқада заттар және ойыншықтар жатады.
Қолданбалы өнердің дамуына әр халықтың тұрмыс жағдайы, тұрғылықты жерінің табиғаты әсер етеді.Қазақ халқы қолөнер түрімен айналысты. Мысалыға алатын болсақ киіз үй, оның ішіндегі жабдықтар: тұскиіз, кілем, алаша, ши, текемет,сандық, жастықағаш, төсекағаш, торсық, саба, т.б. көптеген бұйымдар осы бағытта орындалады. Олар ата бабаларымыз тұрмыс қажеттілігіне байланысты жасап қана қойған жоқ, сонымен қатар әр түрлі ою- өрнектермен, материалдармен әшекейледі.
1. Төсенішбұйымдары:
Тұскиіз-сәндік үшін төсектің тұсына ұстайтын үйжиһаздарының бірі. Оны жасауүшін нығыз басылған жұқа киіз таңдалып алынады. Тұскиізді безендіріп, әшекейлеу үшін түсті барқыттар, жібек, шұға т.б. маталардан бетіне ою-өрнектер тігіледі.
Текемет- бетіне түрлі –түсті ою-өрнек басылған киіз. Оның бетіне жүнді бояп, ою-өрнек жасап, киіз басқан әдіспен басады.
Сырмақ- киізден сырып оюлап жасалған төсеніш. Екітүсті киізден оймалаған немесе үстіне матадан ою басқан тігістеріне жиек басып, сырып жасайды.
Қоржын- өрмек құрып тоқылатын бұйым. Ұзындығы 120 см, ені 50 см болады. Ердіңартынабөктеріпжүруүшінекібастыетіпжасалғанқапшық.
Аяққап – ыдыс-аяқсалуғаарналғанқапшық. Олкөбінесекиізденжасалады.
Алаша-әртүрліжүнненнемесетүрлі-түскебоялғанмақта мен жүннентоқылғантөсеніш. Алаша терме жәнеқақпаалашадепекігебөлінеді. Төсенішретіндеқолданады. Тұтқыш- ас пісіретінқазандыоттанкөтеріптүсіргендеқолдыкүйдірмеу, қазанныңкүйесінқолғажұқтырмауүшінкиізденжасалғанекіқолғап. Оныңұзынетіпжасалғанбауыболады.
2. Ағаштанжасалғанбұйымдар:
Сандық- киімкешектағыбасқазаттардысалуғаарналғанағаштанжасалғанбұйым. Кебеже- ағаштанжасалғанәшекейлісандық. Оғантамақ, ыдыс-аяқсалыпсақтаған. Адалбақан-төрдетұратынкиімт ілетінөрнектелгенбұтақты, не бұтақтарынқолданжасағансырық.
Асадал- тамақ пен ыдыс-аяқ сақтауға арналған жиһаз.
3. Зергерлік бұйымдар:
Білезік-білекке салынатын сәнді зат.
Сырға – әйелдердің құлаққа салынатын сәнді заты, алтын, күмістен, асылтастардан жасалған.
Алқа – алтын, күміс, маржанмен әшекейленген омырауша, өңір, өңірше.
Зергер- әшекейлі бұйымдар жасайтын адам.
Демек қазақ халқының қолөнер бұйымдарының түрлер іөте көп. Олардың шығу тарихы алуан түрлі. Міне осындай өнеріміз «Өнер-өмірдің өзіңдей мәңгілік» демекші ұрпақтан- ұрпаққа жалғасып, өмірмен бірге ұштасып келеді.
8.Сынып жұмысы: -Қазір наурыз ұлы той деген тақырыпқа сурет саламыз.
9. Үйге тапсырма беру:-Берілген тпсырманы аяқтап келу.
Тип материала: | Неизвестен (jpg) |
---|---|
Размер: | 527.52 Kb |
Количество скачиваний: | 14 |