Сыныбы: 8 сынып

Cабақтытың тақырыбы: §32 Сутектің химиялық қасиеттері, қолданылуы.

Сабақтың мақсаты:

А)Білімділігі - оқушыларға сутектің химиялық қасиеттерін,қолданылуын кеңінен түсіндіру.

 Б)Дамытушылығы - оқушылардың ғылыми – дүниетанымдық көзқарастарын қалыптастыру.

В) Тәрбиелілігі - оқушыларды ұқыптылыққа тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: жаңа сабақ

Сабақтың әдіс – тәсілдері: сұрақ-жауап

Пәнаралық байланыс: физика

Сабақ барысы:

І.Ұйымдастыру: а) амандасу.

                      ә) оқушыларды түгендеу.

ІІ.Үй тапсырмасын сұрау:

1.Магний мен тұз  қышқылының  арасындағы химиялық теңдеуін жаз. Суды  ығыстыру арқылы сутегіні жина.

2.Мырыш пен күкірт қышқылын әрекеттестіріп, сутегі алындар.  Химиялық реакция  тендеуін жаз.

3.Ауаны ығыстыру арқылы сутегіні жина.

4.Сутегіні екі түрлі  жолмен алып,   реакция тендеулерін жаз.

5.Хлорсутегіндегі   сутегінің  массалық үлесін есепте.

ІІІ.Жаңа сабақты түсіндіру:

Сутегінің  қолданылуын түсіргенде  мына рекция  оқушылардың  есіне түсіреді: 

                      2Н2+О2= 2Н2О+ 571,6кДж

Сутегі  жанғанда көп энегргия беріледі, осы қасиеті неге байланысты? Сутегін  таза отын  ретінде  қолдануға болады. Сутегінің  қолданылуы оның  қасиетіне  байланысты  екенін ескере  отырып, мынадай  кестені  ұсынуға болады.

                  Сутегінің қолданылуы  мен қасиетінің арасындағы

                                        байланыстық

             Сутегінің қасиеті

       Сутегінің қолданылуы

1.Өте жеңіл газ

2.Оттегінде жануы /жалынның температурасы  2500°C/

3.Бейметалдармен  қосылуы /мысалы, хлор, азот/

4.Металдарды  тотықсыздандыру: WO3+3Н2=W+3Н2О

Атмосфераны  зерттеу үшін шарзондтар толтырылады

Металдарды қосу, отын  ретінде  ерекше  құрылысты  іштен жану  двигательдерінде  қолданылады

Қышқылдарды алу  /мысалы, тұз  қышқылы/, аммиакты  /NH2/ және азот  тыңайтқыштарын  алу үшін 

Кейбір  металдарды алу үшін

ІҮ. Жаңа сабақты бекіту:

1.Сендерге қандай жай заттар белгілі?

2.Қандай күрделі заттармен таныстыңдар?

3.Төмендегі  заттар қандай кластарға жатады?

     Na2O, CaO, AL2O3, H2O, CO2

4.Мына заттардың  қайсысымен  сутегі әрекеттесед:

     О2, Н2О, СІ2, СиО, СО2, РвО?

Рекция теңдеуін жаз,  реакцияның  қай типіне жатқызасыздар?

 5.Мырыш пен тұз  қышқылын  әрекеттескенде  алынған  газды  қатты  қыздырған  марганец  /ІV/ оксиді  арқылы  өткіземіз.  Қандай  заттар  түзіледі? Реакция  тендеулерін  жаз,  реакцияның  қай  типіне  жататынын  көрсет. 

№4          Бер: v(PbO)=2 моль             Шешуі:      PbO  + H2 → Pb +  H2O                                 

                 Т/к:   m(НCl)=  ?                        M(Pb) = 207г/моль

                                                                M(PbO) = 225г/моль                                  

                                                    2 моль   ----   х

                                                     1 моль   ---- 1моль    х   =  2 моль  

№5  H2O → H2 → HCl → ZnCl2

  2H2O → 2H2 +  O2                H2 + Cl2 → 2HCl       2HCl + ZnO  → ZnCl2 +H2O

№6           Бер: m(CuO)=  8г                 Шешуі:  CuO + Н2→ Cu + Н2O         

                Т/к:   m(Cu)=  ?                        M(Cu) = 64г/моль

                         m(H2O)=  ?                     M(CuO) = 80г/моль       M(H2O) = 18г/моль

                                                       8г    ----   х

                                               80г/моль ---- 64г/моль    х   =6,4г  (Cu)

                                                          8г    ----   х

                                               80г/моль ---- 18 г/моль    х   =1,8г  (H2O)

                                               Жауабы:  m(Cu)=6,4г     m(H2O)=1,8г 

№7            FeO + Н2→ Fe + Н2O                 

№8            WO3 + 3Н2→ W + 3Н2O               HgO + Н2→ Hg + Н2O     

                 Cu2O + Н2→ 2Cu + Н2O                 PbO  + H2 → Pb +  H2O    

№9           Бер: m(Na)= 460г                 Шешуі:  2Na + 2Н2O→2NaOH + Н2         

                Т/к:   m(PbO)=  ?                         460г    ----   х

                                                                46г/моль ---- 2г/моль    х   =20г  (Н2)

                                                                    PbO  + H2 → Pb +  H2O                                 

                                                                     20 г    ----   х

                                                                 2 г/моль ---- 225г/моль    х   =2250г  (PbO)                  

Ү. Қорытындылау:оқушылар осымен біз сутектің химиялық қасиеттері, қолданылуы тақырыбын қорытындылаймыз.

ҮІ. Бағалау:

ҮІІ. Үйге тапсырма: §32     №10