Брошюра "Татар теле һәм әдәбиятын укыту тәҗрибәсеннән"
Предмет: | Классному руководителю |
---|---|
Категория материала: | Другие методич. материалы |
Автор: |
Гиздатуллин Ильфир Рахимшович
|
Мәктәптә татар теле укытучысының эше җаваплы һәм шактый ук катлаулы. Туган тел дәресләре һәм чаралары белән укучыларга мөмкин кадәр тулы йогынты ясарга омтылу укытучыдан киеренке рухи эшчәнлек, тирән белемнәр һәм педагогик осталык таләп итә. Татар теле укытучысы, үзенең укучыларына туган телдән белем бирү, аларны логик эзлекле, төгәл һәм матур итеп сөйләргә, грамоталы язарга өйрәтү белән беррәттән, мәктәптә укытыла торган башка предметларны үз ана телендә үзләштерүгә җирлек хәзерли, башка телләрне өйрәнүгә дә булыша. Укучыларда туган телгә мәхәббәт тәрбияләү, аның аша үсеп килүче яшь буынга патриотик омтылышлар булдыру, сүз ярдәмендә безне чолгап алган табигать һәм иҗтимагый тормышта тулып яткан матурлыкны тою кебек олы хисләр тәрбияләү зарурлыгын да исәпкә алсак, укытучы өстенә нинди җаваплы эшләр йөкләнүен сиземләве кыен түгел. Шуңа күрә дә укытучы гел эзләнә, яңа алымнар, яңа технологияләр өйрәнә. Дәресләрне һәм дәрестән тыш эшләрне кызыклы, җанлы, нәтиҗәле итеп үткәрергә тырыша.
Әлеге кулланмада мин, үземнең эш тәҗрибәмнән чыгып,татар теле һәм әдәбияты дәресләрен укытуда коммуникатив һәм информацион-коммуникатив технологияләрне куллану буенча тәҗрибә уртаклашырга телим, шушы технологияне кулланып үткәргән дәрес эшкәртмәләре, сценарийлар тәкъдим итәм. Максатым – укучыларда туган телгә мәхәббәт, аны өйрәнүгә кызыксыну тәрбияләү һәм тирәннән белергә омтылыш тудыру; иҗадилыкны үстерү; сөйләшкән һәм язган чакта һәр әйтелгән һәм язылган сүзең өчен җаваплылык хисе тоярга күнектерү; туган тел турында күп белү, аны олылауның, фикерне аңлаешлы, күңелдәге хисләрне матур һәм үтемле итеп әйтеп бирә белүнең һәрбер кеше өчен зарури икәнлеген төшендерү.
Татар теле һәм әдәбият бер-берсен тулыландырып тора. Шуңа күрә тел дәресләрендә укытучы матур әдәбиятны, халык авыз иҗатын киң куллана. Мин үзем, татар теле дәресләрен үткәргәндә, шул ук сыйныфта укылган әсәрләргә тукталам. Кайбер вакытта татар теле һәм әдәбият дәресләрен берләштереп укыту да нәтиҗәле була. Бу төрдәге дәресләр укучыларның игътибарлылыгын, иҗадилыгын, фикерләү сәләтләрен үстерергә ярдәм итә.
Түбәнрәк сыйныфларда укучылар халык авыз иҗатын яратып кабул итә. Әкиятләр, табышмаклар, мәкальләргә таяну күп күзәтелә. Мин дә татар теле дәресләрендә аларны еш кулланам. Төрле сүз төркемнәренә карата уйланылган яңа әкиятләрне укучылар тагын да зур кызыксыну белән кабул итә.
Заман мәктәбенең тормышын информацион технологияләрдән башка күз алдына да китереп булмый. Укучыларда уку процессына кызыксыну уяту өчен стандарт методлар белән генә чикләнергә ярамый. Укыту процессын информатизацияләү мәгариф өлкәсендә гаять зур мөмкинлекләр тудыра, чөнки аны белем бирүдә бик нәтиҗәле итеп кулланып була. Татар теле һәм әдәбияты дәресләрендә дә компьютер технологияләрен максатка туры китереп, урынлы итеп кулланырга мөмкин. Бу технологияләрнең тел һәм әдәбият дәресләрендә куллануның берничә функциясен атарга мөмкин:
безнең мәктәптә мәгълүмати-методик үзәк тарафыннан оештырылган “Информацион-коммуникатив технологияләрнең нигезләре” дигән курсларны барлык методберләшмә укытучылары үтте. Шушы елдан башлап без тел һәм әдәбият дәресләрендә әкренләп компьютер технологияләрен куллана башладык. Баштагы елларда дәресләрдә куллану өчен дәрес презентацияләре төзедек, аннары аларны дәресләребездә, семинарларда кулландык. Нәтиҗәләребез елдан-ел яхшырды.
Информацион технологияләргә нигезләнеп,укучының дәрес материалын ни дәрәҗәдә үзләштерүен дә тестлар ярдәмендә тиз генә тикшереп була. Һәр укучы җавабының дөреслеген, түгеллеген белешмәгә куелган гиперссылка аркылы тикшерә ала, шулай ук ул класстан тыш чараларны үткәрүне дә кызыклы, нәтиҗәле итә.
Яңатехнологияләр куллану укучының мөстәкыйль эшчәнлеген активлаштыра, уңышка ирешергә этәрә, укытучыга дәресләрне кызыклы итеп үткәрергә, иҗади эшләргә һәм нәтиҗәләргә ирешергә мөмкинлек бирә.
Тип материала: | Документ Microsoft Word (docx) |
---|---|
Размер: | 246.04 Kb |
Количество скачиваний: | 21 |