Мевзу: Табили муреккеп джумлелер . Табили муреккеп джумлелер, онынъ багъ усуллары ве васталары.Муреккеп табили муреккеп джумлелер.

Предмет: Другое
Категория материала: Конспекты
Автор:

                                       9 сыныф (ана тили)

 

Мевзу: Табили муреккеп джумлелер .  Табили муреккеп джумлелер, онынъ багъ усуллары ве васталары.Муреккеп табили муреккеп джумлелер.

Макъсад:1. Янъы мевзуны анълатув;

                2. чешит севиели мешгъулиетлер беджерюв;

                3.ана тилимизге меракъ ве севги ашлав;

Донатув:дерслик, компьютер программасы……

 

 

Дерс кетишаты

1.Тешкелий анъ: селямлашув, дерс мевзусыны ве макъсадыны илян этюв.

2.Окъув фаалиетининъ мотивациясы.

 Суаллер иле субет.(агъзавий)

Насыл джумлелерге  муреккеп джумлелер дейлер?

Багъ усулларына коре насыл чешитлерге болюнелер?

Багъ васталарына коре насыл чешитлерге болюнелер?

Насыл джумлелерге тизме муреккеп джумле деймиз?

 

Текрарлав ичюн вазифе(язма)

Берильген джумлелерни девам этип тизме муреккеп джумле тизинъиз

 

Серин ель эсти…

Кунь чыкъты…

Талебелер дерске азырландылар..

Кузь кельди…

 

 

3.Янъы материалны огренюв

Оджанынъ сёзю:

  

 

 

Табили  муреккеп джумлелер бири-бирине таби олып кельген  эки къысымдан ибарет олурлар. Таби этиджи къысым - баш джумле, таби олгъан къысым – таби джумле олур.

  Табили муреккеп джумлелерде  баш ве таби джумле бири-биринен эки тюрлю багъ вастасынен багъланалар:

ØБагълайыджысыз, интонация вастасынен;

ØБагълайыджы васталарнен:

 

Джедвельнен чалышув.

 

               

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

    

 

      Табили  муреккеп    джумлелерни   схеманен    косьтергенде,  ашагъыдаки шартлы бельгилернен къулланыла:

Баш джумле -                               Таби джумле - 

 

 

 

Табили муреккеп джумлелер

(манасына коре чешитлери)

 

 

 

 

 

                                    ер                  себеп         шарт  

                                                                                       керилеме

                    айырыджы

                                                                                                            нетидже               

 

 тамамлайыджы                        макъсат                                                ошатув

    

                                                                                                                 тарз-арекет

     хабер                          вакъыт                                                                                    

                                                                                                      микъдар-дередже

муптеда

 

 

 

Диаграмма «Венна» иле вазифе

             

 

 

 

 

 

 

 

       Оджа: Бугунь исе биз сизлернен    табили    муреккеп     джумлелернинъ  «Муптеда табили муреккеп джумле» чешити иле таныш   оладжакъмыз.

 

Джумленинъ баш азасы муптеда акъкъында бильгилерни актуаллештирмек. (суаль-джевап шекилинде)

 

Муптеда  джумленинъ насыл азасыдыр?

Муптеда насыл сёз чешитлеринен ифаделенир?

 

Джедвель эсасында текрарлана

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Муптеда  табили муреккеп джумле

 

 Муптеда табили муреккеп джумлелерде таби джумленинъ муптедасы баш джумленинъ муптедасынен нисбетлешип келир.

 Муптеда табили муреккеп джумле 2 тюрлю олур.       

1.                               ким?         не?

(    -са,-се ),     [    ].

 

Таби джумленинъ муптедасы -ким(замири) иле, баш джумленинъ муптедасы исе -О(замири) иле ифаделенир.                

Меселя:

(Ким олимпиадада  биринджиликни алса), [о,такъдирлене].

2.

[    ] ки,  (    ).

 Баш джумленинъ муптеда  «бу», «шу» ишарет замирлери иле, хабери  исе «олур» сезю иле ифаделенир.

Меселя:

[Тек шусы бар ки], (мен бугунь вазифени беджермедим).

             Дерслик иле чалушув: с.50-51 ( къаиде ве мисаллерни окъув).

   

 

 

Янъы мевзуны пекитюв ичюн вазифелер:

Группаларда иш

1 группа

Джумлелерни битиринъиз:

 Энъ эсасы шу ки,….

Языкълар олсун ки,….

Ким олса да,…

Ким озюнинъ джесюрлигини сынап бакъмагъа истесе,..

2 гр

Тип материала: Документ Microsoft Word (docx)
Размер: 120.91 Kb
Количество скачиваний: 22
Просмотров: 93

Похожие материалы