Сыныбы: 9

Сабақтың тақырыбы: Өзім туралы мен не білемін? Қабілеттер

Сабақтың мақсаты:

-          оқушылардың «қабілет» және өзін өзі кәсіби анықтаудағы рөлі туралы ұғымының қалыптауы.

-          Мамандықтар әлемі туралы оқушылардың ұғымының кеңеюі

-          Психодиогностикалық мәліметпен жұмыс дағдысының қалыптасуы.

Міндеттері:

-          Қабілеттер ұғымын ашу

-          Қабілеттер- жеке тұлғаның ең маңызды мінездемелерінің бір екендігін, көрсету.

-          Кәсіби қызметтегі қабілеттің мәнділігін көрсету

-          Мамандық әлемінің сан алуандығын көрсету

-          Психодиогностикалық мәлімет жұмыс дағдысын қалыптастыру.

-          Топтағы жұмыс дағдысын қалыптастыру.

Сабақтың жабдығы:

1.      Жұмыс дәптердің  22-37 беттері

2.      Тақта, бор.

3.      А4 пішінді ақ қағаздар, сызғыш, қарындаш

Сабақтың барысы:

Қабілет дегеніміз қызметтерді іске асыру мүмкіншілігінен тұратын, ағзаның туа біткен немесе ие болған қасиеті.

Метафора- грекше ауыстыру қандайда бір қатынастардың ұқсастықтарының негізінде жасалған бір заттың қасиетін басқасына ауыстыру.

Психика – болмысты мидың сезіну, қабылдау, ой, сезім ретінде бейнелеп көрсету қасиеті.

Психология – танып білу нысаны психика болып табылатын, арнайы ғылым.

Сана – психиканың жетілуінің жоғары деңгейі; болмыстың адамға ғана тән, бейнелеп көріну түрі. Адам қоршаған әлемді және өзін өзі ұғынғанда, санасы білінеді.

Сана адамның танымдық және тәжірибелік қызметінде көрінеді.

Адамдар бір бірінен тек сырт келбетімен ғана емес, сондай ақ жетістік нәтижелерінің маңыздылығы және  өзгешеліктері арқылы анық ерекшеленетінін көру үшін, шерлок холмс болудың қажеті жоқ.

Қабілет –адамға қызметтің, мамандықтың түрін табысты меңгеруге мүмкіншілік туғызып, оларды әбден жетілдіретін, жеке тұлғаның ерекшеліктері . қабілеттер ғылыми (математикалық, лингвистикалық және тағы басқа) шығармашылық (музыкалық, әдеби, көркемдік және тағы басқа) инженерлік және тағы басқа топқа бөлінеді.

Дәптермен жұмыс.

1.      Дабылдық жүйе диогностикасы 1-кесте, 24-25 бет. Кілті 23 бетте.

2.      Өз-өзіңе қараудың тағы бір тәсілі.  Хирамантия.

Психологиялық жаттығу сабағы.

1 тапсырма.

Қабылдау және кеңістікті елестету.

2 тапсырма.

Суреттерге қарап нелер бейнеленгенін тауып, дәптерге жазу керек.

Талдағыш қабілеттер.

Мынаны жікте! 34 бет.

Ұғымдардың әрбір тобынан, артық сөзді тап.

Сөйлеу қабілеттері.  36 бет.

Бағандағы сөздердің мағынасына қарай жұбын жазу керек

Қорытындылау.

Кері байланыс сұрақтары:

1.      Бүгінгі сабақтан не үйрендің?

2.      Сабақ көңіліңнен шықты ма?

3.      Алдағы уақытта не үйренгің келеді?

Сыныбы : 9

Сабақтың тақырыбы: Өзім туралы мен не білемін? Жады

Сабақтың мақсаты: оқушылардың жады және оның адам үшін маңызы туралы ұғымының қалыптасуы.

Психодиогностикалық мәліметтермен жұмыс дағдыларын қалыптастыру.

Міндеттері:

1.      Жады ұғымын ашу.

2.      Кәсіби қызметте жадының маңызын көрсету.

3.      Психодиогностикалық мәліметтермен жұмыс дағдыларын қалыптастыру

4.      Оқушыларды мнемотехника әдісімен таныстыру.

5.      Топпен жұмыс дағдысын қалыптастыру.

Сабақтың жабдығы:

1.      Жұмыс дәптерінің 38-45 беттері.

2.      Ақ қағаз, қалам

3.      Тақта ,бор

4.      Секундомер

Сабақтың барысы:

Оқушылардың мынаны сұраңыз:

1.      Бағдаршамда қай шам жоғары орналасқан қызыл ма, әлде жасыл ма?

2.      Телефондарыңдағы батырмалар қандай реттілікпен орналасқан?

3.      Сөреде тұрған кітаптарды елестетіңдер. Кітап атауларын қалай оқу керек: жоғарыдан төмен бе, әлде төменнен жоғары ма?

4.      Сыныптың есігі қалай ашылады сыртқа ма, әлде ішке ме?

5.      Бұл сұрақтарға жауап беру үшін неге ие болу керек? Жадыға

Жады – жеке адамның өзінің өткен тәжірибесінің бейнелеп көрсетуінен тұратын, танымдық психикалық үрдіс. Жады барысынан тыс ешқандай өзекті іс әрекет жүзеге аспайды. Жеке тұлғаның жадысыз қалыпты қызмет етіп, жетілуі мүмкін емес. Жадының үш үрдісі бар: есте сақтау (ақпаратты енгізу), сақтау (ақпаратты ұстап қалу) және еске түсіру (ақпаратты шығару) есте сақтау жедел немесе ұзақ уақыттық болуы мүмкін. Ақпараттың сақталуы жек тұлғаның қабілетіне (танымдық қызметте жадының кәсіби бағыттылығы, кекшілдік немесе адал ниеттілік- сезім жадысында) жаттау шарттарына ақпаратты ойлағыштық өңдеуіне және тағы басқасына  байланысты. Еске түсіру еріксіз және еркін болады. Ұлы физиолог И.П Павлов ішкі әлемнің тітіркендіргіштерінің немесе сыртқы ортаның әсерінен бас миының қыртысында пайда болатын, жүйке қатынастарын жадының негізгі деп есептеді. Бұларды байланыстар деп атайды.

Мнемотехника – грек тілінде есте сақтау өнері- есте сақтауды жеңілдету үшін қызмет ететін, арнайы тәсілдер жүйесі.

Мәтінмен жұмыс.

Чех жазушысы Карел Чапектің «Профессор Роустың тәжірибесі» деген әңгімесін оқушыларға оқып беру.

Оқушылармен жұмыс.  Психологиялық жаттығулар.

1.      Қысқа уақыттық естің диагностикасы.

2.      Оперативтік жадының диогностикасы

3.      Есте сақтаудың мағыналық диогностикасы

4.      Жадының талғамдығының диогностикасы

Қорытындылау.

1.      Қалай ойлайсыңдар, оқушының сабақ үлгеріміне оның есте сақтау қабілеті әсер ете ме? Қалайша ?

2.      Жады дегеніміз не?

3.      Неліктен жадылар мықты адамдар кәсіпте табысты келеді?

Оқушылар нені үйренуі тиіс:

1.      Жады – кәсіби қызметке қажет, психиканың маңызды қасиеті екендігін түсіну.

2.      Жадыны жаттықтыру қажеттілігін түсіну.

3.      Мнемотехника әдістерімен есте сақтаудың нәтижелігін арттыра алу.