Сабақтың тақырыбы:Цитология негіздері. Жасушаның химиялық құрамы. (Жасушаның зерттелу тарихы, жасушаның құрамындағы бейорганикалық және органикалық заттар).

Сабақтың мақсаты:Цитология жасуша теориясын зерттейтін ғылым екендігін түсіндіру. Оқушыларды жасушаның химиялық құрамымен таныстыру. Биоэлементтер деп аталу себебіне тоқталып, микро- және макроэлементтердің жасуша тіршілігіндегі қажеттілігіне баса назар аудару. Органикалық қосылыстардың маңызын түсіндіру.

Сабақтың барысы:

1. Ұйымдастыру бөлімі.

2. Негізгі бөлім. Жаңа сабақ түсіндіру.

3. Қорытынды бөлім.

4. Бекіту сұрақтары.

5. Үйге тапсырма.

1. Ұйымдастыру бөлімі. Сәлеметсіздерме? Оқушыларды түгелдеп, сабақта жоқ оқушыларды белгілеу.

2. Негізгі бөлім. Тақырыптың түйіні:

n жасушаны зерттеудегі ғылыми жаңалықтар;

n жасушы теориясын қалыптастырудағы ғалымдардың еңбектері;

n жасушаны зерттеудің негізгі әдістері;

n жасушаның атомдық, молекулалық құрылымы;

n су, оның молекулалық құрылымы және жасуша тіршілігіндегі маңызы;

n минералды тұздардың және маңызды катиондар мен аниондардың жасуша тіршілігіндегі маңызы;

n көмірсулардың құрамы, қарапайым және күрделі көмірсулар;

n моносахаридтер, дисахаридтер, олардың түрлері мен табиғатта таралуы;

n көмірсулардың тіршіліктегі маңызы;

n липидтердің құрамы, құрылысы;

n қаныққан және қанықпаған май қышқылдарының ерекшеліктері;

n липидтердің қызметтері;

n нәруыз, оның тіршіліктің тірегі екендігі;

n нәруыз молекуласын зерттеген ғалымдар;

n нәруыз молекуласының құрылысы мен құрылымы;

n аминқышқылдары, олардың түрлері;

n нәруыздың қасиеттері, қызметтері;

n нуклеин қышқылы, ДНҚ –ң құрылымы;

n ДНҚ-ның екі еселенуі. М. Месельсон мен Ф. Сталь еңбектерімен таныстыру;

n РНҚ-ның түрлері, құрылысы мен қызметтері;

n АТФ-тың құрылымы мен қызметтері.

3. Қорытынды бөлім.

- Жасуша – барлықтірі ағзалардың ең кіші өлшем бірлігі.

- Әртүрле ағзалардың жасушалары құрылысы, құрылымы және химиялық құрамы, зат алмасуы және негізгі тіршілік әрекеттері жөнінен ұқсас.

- Жасушалар бөліну арқылы көбейеді.

- Берілген сызбанұсқаны негізге ала отырып, қорытындылау:

Көмірсулардың оның қасиеттері жасушадағы ролі

құрылымы

молекуланы құруға қатысатын

атомдардың орналасу реті.