Практикалық жұмыс № 2

Дүние жүзі халықтарының географиясы

1.Демография дегеніміз не? Демографиялық жарылыс.

2.Халықтың табиғи өсімі, демографиялық дағдарыс және миграция.

3.№1 кесте мәліметтерін қолдана отырып, жер шарындағы жеке ірі аймақтардың халық санының өсу қарқының салыстырындар, жер халқының жалпы үлесінің өзгеруін есептеңіз. Бұл процесстерді түсіндіріңіздер. Айналма диаграмма құрастыру.

4.№2 кестені қолдана отырып, аймақтың әлеуметтік-экономикалық деңгейі халықтың жастық бөлінісіне қалай әсер ететінің анықтаңыз.

5.№3 кесте мәліметтерін қолдана отырып, әлемнің жеке елдерінде қала халқы санының неше есеге өскенің есептеңіз. Кесте негізінде диаграмма құрастыру.

6.«Халықтың өсіп-өнуі», «демографиялық жарылыс», «халықтың қартаюы», «демографиялық саясат», «табиғи өсім», «демографиялық дағдарыс», «халық миграциясы» түсініктеріне анықтама беру.

7.Кескін картада елдердің ұстанатын әлем діндерін ислам, будда, христин түстермен белгілеп көрсетіңіз.

8.Халықтың өсіп-өну типтерін контурлық картаға түсіру.

Кесте № 1. XX ғ.әлем халқы санының өсуі

Әлем аудандары

1900

1910

1950

1960

1980

1990

2000

Ресей, КСРО, ТМД

130

158

180

214

266

288

282,2

Батыс Еуропа

295

329

392

425

484

448

445,8

Батыс Азия

950

966

1392

1715

2569

3113

3684

Африка

130

141

220

275

475

648

800

Солтүстік Америка

81

117

166

199

249

276

306

Латын Америкасы

64

91

164

216

354

448

518

Аустралия және Океания

6

9

13

16

23

26

31

Бүкіл әлем

1656

1811

2527

4420

5297

5297

6067

Кесте№ 2. Әлем халқының жастық құрамы

Әлем аудандары

Балалар

Ересектер

Қарт адамдар

Бүкіл әлем

32

62

6

ТМД

25

65

10

Батыс Еуропа

14

67

14

Шетелдік Азия

33

62

5

Африка

45

52

3

Солтүстік Америка

22

65

13

Латын Америкасы

33

62

5

Аустралия және Океания

26

64

10

Кесте № 3. 1950-2000 жж. Қала халқы санының өсуі

Әлем аудандары

1950

1960

1970

1980

1990

2000

КСРО, ТМД

70

104

157

166

193

210

Шетелдік Еуразия

215

256

302

341

363

376

Шетелдік Азия

229

362

517

733

949

1370

Африка

33

51

81

136

220

310

Солтүстік Америка

106

139

167

191

210

237

Латын Америкасы

67

106

163

238

225

401

Аустралия және Океания

8

11

14

17

18

22

Бүкіл әлем

750

1027

1381

1822

2276

2926

Практикалық жұмыс № 3

Дүние жүзінің табиғат ресурстарының географиясы

1.«Табиғи ресурстар», «минералдық ресурстар», «ауыл шаруашылық ресурстары», «жер ресурстары» түсініктерін ашу.

2.Аймақтық табиғат пайдалану, ресурспен қамтамасыз ететін, қалпына келетін, сарқылатын және сарқылмайтын ресурстар түсініктерін ашу. Мысал келтіру.

3.«Әлем халық санының өсуі» кесте мәліметтерін талдау, жан басына шаққанда жер қойнауынан 1990-1950 жж, 1980-2000жж барланған минералдық шикізат қорын есептеу, ұлғаю және азаю тенденция көрсеткіштерін салыстыру, қорытынды жасау.

4.«Әлем гидропотенциялы және оны пайдалану» кесте мәліметтерін талдау, әлемнің ірі аймақтарының гидроэнергетикалық потенциялына салыстырмалы сипаттама беру.

5.Минералдық шикізат, көмір, мыс, олово және боксид бойынша ірі әлемдік қорлары шоғырланған елдерді әлемдік контурлық картаға түсіру.

6.Келесі сұрақтарға жауап беру:

1.Әлемнің қандай аймақтарына келесі процесстер біршама тән: ресурстармен қамтамасыз ету және жер қойнауының қаңырауы, әлем орман қорының негізгі азаю себептерін түсіндіру.

2.Минералдық ресурстар шикізатымен қамтамасыз ету деңгейінің жоғарлығы экономика деңгейін анықтайды деп айтуға болама.

Туризімнің дамуы табиғи ортаның жағдайына қалай әсер ет

Әлемдік гидроэнергетикалық потенциал және оның қолданылуы.

Аудандар

барлығы

Соның ішінде қазбалар (%-бен)

млрд.кв.сағ.

%-бен

ТМД

1100

11,2

20 %

Шетелдік Еуропа

710

7,3

70 %

Шетелдік Азия

2770

27,3

14 %

Африка

1600

16,4

3 %

Солтүстік Америка

1600

16,4

38 %

Латын Америка

1400

19,4

18 %

Аустралия иОкеания

200

2

18 %

Бүкіл әлем

9780

100

21 %

Практикалық жұмыс №4

Дүние жүзінің ауыл шаруашылық географиясы

Практикалық жұмыс №5

Транспорт географиясы және халықаралық экономикалық қатынастар

Практикалық жұмыс №6

Отын энергетикалық кешені.

1.Кестелерді қолдана отырып әлемнің энергия тұтыну құрылымдарының динамикасының өзгеруін салыстыр. Өзгерістерді түсіндіру және диаграмма құру.

2.Кестені қолдана отырып дүние жүзіндегі үлкен аумақтарының ресурсжетімділігін санау.

3. апап

4.Кестені қолдана отырып контурдық картаға мұнайды экспорт және импортқа жіберетін аудандарды салу.

5.Кестені қолдана отырып әр түрлі электрстанцияларының орналасу айырмашылықтарын көрсет.

Энергия тұтынудың әлемдік құрылымы %-бен

Алғашқы энергия тасымалдаушы

1970 ж.

1980 ж.

1990 ж.

2000 ж.

Көмір

32,9

30,5

32

32,8

Мұнай

45,3

44,6

39,4

37,1

Табиғи газ

19,5

21,4

23,7

24,9

гидроэнергия

2,2

2,3

2,6

3

Автономдық энергия

0,1

1,2

2,3

2,2

Барлық энергия тасымалдаушы

100

100

100

100

2000 ж.әлемнің ірі аудандардағы мұнайдың қоры, шығару және қоры

Әлемнің аудандары

қоры

Шығару

пайдалану

млн.тонн

үлес салмағы %-бен

Үлес салмағы %-бен

млн.тонн

Үлес салмағы %-бен

млн.тонн

Үлес салмағы %-бен

Әлемдік қауымдастық

142,1

100

3589,60

100

3503,6

100

ОЕСР

11,2

8,1

1010,4

28,1

2184,8

62,4

ОПЕК елдері

110,7

77,8

1489,4

41,5

ОПЕК елдерінен басқалары

22,4

15,9

1705,8

47,5

Солтүстік Америка

8,5

15,9

651,9

18,1

1064,6

30,4

Орталық және ОңтүстікАмерика

13,6

6,1

348,2

9,7

218,7

6,2

Еуропа

2,5

1,9

329,0

9,2

752,6

21,4

ТМД елдері

9,0

6,4

394,4

11,0

173,1

5,0

Таяу Шығыс

92,5

65,3

1012,4

31,0

209,0

5,9

Африка

10,0

7,1

373,2

10,4

116,7

3,3

Азиат-Тынықмұхиттық аудан

6,0

4,2

380,5

10,6

698,9

27,8

Кейбір елдердегі әр түрлі типтегі электрстанциялардағы және бүкіл әлемдегі электрэнергия өндіру 2000ж.

Әлем елдері

Электрэнергиясының өндірісі млн.кв.сағ

Электрэнергиясы өндірісіндегі үлесі %-бен

ЖЭС

СЭС

АЭС

басқалары

АҚШ

3980

69,6

8,3

19,8

2,3

Жапония

1084

58,9

8,4

30,3

0,14

Қытай

1326

79,8

19,0

1,2

Ресей

876

66,3

19,8

13,9

Канада

584

26,4

60,0

12,3

1,3

Германия

564

63,3

3,6

30,3

2,8

Франция

541

8,0

13,4

78,5

0,1

Үндістан

548

79,7

17,8

2,5

Ұлыбритания

373

69,0

1,7

29,3

0,1

Бразилия

378

5,3

90,7

1,1

2,9

Бүкіл әлем

15340

62,0

19,0

17,0

1,0