Тақырыбы: «Құстар туралы»

Мақсаты:

Құстардың құрылысын және өмір сүру ерекшеліктерін қайталау,жүйеге кетіру.Топта жұмыс істей білуге және қортынды жасай білуге үйрету.

Көрнекіліктер: сөзжұмбақ, нөмірі көрсетілген асықтар салынған қорап.

                                     Ойын барысы

Екі жанұяның танысуы (аты, ұраны, эмблемасы)

І-гейм: «Ары қарай,ары қарай...»

1.Қай құсты халықта ұры деп атайды?(сауысқан)

2.Қай құс тұмсығының көмегімен ұя жасайды?(тоқылдақ)

3.Құстардың қанайналу жүйесі қандай?(тұйық)

4.Қандай  құстар тұмсықтарын  қарға тығып ұйықтайды?(құр,меңіреуқұр)

5.Құстың жұмыртқасының ішінде қандай нәруыздар  бар?(ақуыз,сарыуыз)

6.Құстар жануарлардың қай түріне жатады?(омыртқалы жануарлар)

7.Дене температурасы қандай?(тұрақты)

8.Ұлы орыс өзеніне бір әріпті қосқанда қандай құстың аты шығады?(иволга)

9.Мидың қозғалысты реттейтін бөлімі(мишық)

10.Қандай құстар ауада ұшып жүріп қоректенеді және су ішеді?(қарлығаш,сұрқарлығаш)

11Көне  құс атауы (көнеқұс)

12.Ең үлкен құс(африкалық түйеқұс)

13.Өз балаларын білмейтін құс(көкек)

14.Қандай құстардың алдыңғы аяқтары ескекке ұқсайды?(пингвиндер)

15.Ең кішкентай құс(колибр)

16.Қай құс көктемде бірінші ұшып келеді?(ұзақ)

17.Жұмыртқасын қоразы шайқайтын құс.(эму)

18.Құстардың терісі қандай?(құрғақ)

19.Қазақстанның қызыл кітабына неше құс тіркелген?(56)

Екінші топтың сұрақтары:

1.Қандай құс  орыс биінің  атымен аталады?(чечетка-шекілдек)

2.Суға түсті ,бірақ құрғақ шықты (қаз)

3»Бүркіт» құсының атауы орысша қандай қаланың атын білдіреді?(орел)

4.Құстардың жүрегі (4-қуысты)

5.Қай құс балапанын қыста шығарады?(қайшыауыз)

6.Сапта ала киім киіп жүреді,сағаты жоқ,бірақ уақытты біледі(әтеш)

7.Құстың тұмсығының үстіңгі жағы(тұмсықүсті)

8.Құстардың тынысалуы(қосарлы тынысалу)

9.Құстардың алдыңғы аяқтары неге айналып кеткен?(қанатқа)

10.Құстарға қолайсыз мезгіл(қыс)

11.Қай құс ұя салмайды?(көкек)

12.Құстардың жұмыртқасының сырты қандай қабықпен қапталған?(әкқабық)

13.Құстарда тістері бар ма?(жоқ)

14.Аяқтың қауырсыны жоқ бөлігі (цевка)

15.Ең жылдам ұшатын құс (сұрқарлығаш)

16. Құстарды қолда өсіретін шаруашылық (құс шаруашылығы)

17.Қолсыз,балтасыз үй тұрғызылды.Ол не?(ұя)

18.Жыртқыш құстардың қоразы қалай аталады?(шәулі)

19.Аққудың балапаны қалай аталады?(көгілдір)

 

Көрермендермен ойын: «Артығын тап»

Үш құстың ішінен артығын тап,түсіндір.

1.ұзақ,сауысқан,тырна (қыстап шығатын құс)

2.сұрқарлығаш,қарлығаш,ұзақ (ұшып жүріп қоректенбейді)

3.торғай,сауысқан,тоқылдақ (орманда тіршілік етеді)

4.лашын,дуадақ,шағала (жыртқыш құс)

2-гейм. «Сен – маған, мен-саған»

1.Бұл құсты бірнеше мың жылдар бұрын қолға үйреткен.Қазіргі кезде 150-ге жуық түрі бар.Осы құсты атаңдар.(көгершін)

2.Барлық құстардың ішінде осы құсты көбірек күлкіге айландырады.Оны ақылсыз және бейшара құс деп атайды.Оны құстар армиясынан шығарып та жібермекші болған.Осы құстардың ақылы адамдардың қабілеттіліктерінің ең соңғы шкаласын белгілейді.Осы құсты ата.(тауық)

3.Тырна екі жұмыртқа салады.Екі балапан шығарады,біреуі ғана тіршілік етеді.Неліктен ? (балапандары төбелесіп,біреуі екіншісін өлтіреді)

4.Түйеқұс неге басын құмға тығады?(себебі ол ұсақ жәндіктерден тазару үшін)

5.Бұл ірі үй құсы.Ол алғаш рет Мексика және Американың Оңтүстік өңірінде жабайы түрінен қолға үйретілген.Оның еті сіңімді,құрамында нәруызы мол.Орташа салмағы 9-12 кг.Осы құсты ата.(күркетауық)

6.Қандай құстар өздерінің балапандарына «балабақша» құрады?(пингвин)

Көрермендермен ойын

Сөзжұмбақты шешу

 

 

К

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3-гейм: «Бөшкедегі құйтұрқылар»

1.Бұл құсты «қауырсынды мысық» деп атаған.(үкі)

2.Қай құс құйрығымен алға ұша алады?(колибр)

3.Бұл құстың еті және жұмыртқасы ерекше тағам. Иван Грозныйға диеталық тағам ретінде сатылған,ал Японияда балаларға берілген. Қай құс туралы айтылды?(бөдене)

4.Қай әнші құстың аталығы да,аналығы да ән салады?(суықторғай)

5.Қай құс өзінің әнімен көктемнің келгенін басқалардан бұрын хабарлайды?(сұр қарға)

6.Қай құс балаларын «құс сүтімен» қоректендіреді?(пингвин)

Көрермендермен ойын

Викторина

(«Иә» және «жоқ» деп жауап беру керек)

1.Құстар класына жататындардың түр саны 8600-иә

2.Құстарды зерттейтін ғылым саласы герпетология-жоқ

3.Көшпелі құстар жыл маусымдарына сәйкес қоныс аударады-иә

4.Қыран құстың аналығы шәулі-жоқ

5.Құстардың дене температурасы тұрақты-иә

6.Құстардың денесі бас,мойын,тұлғадан тұрады-иә

7.Африкалық түйеқұстың салмағы 90000г-иә

8.Ең ұзақ жұмыртқа басатын құс-тауық-жоқ

9.Қарға Оңтүстікке ұшып кетті-жоқ

10.Құстарды қолда өсіру-құс шаруашылығы-иә

4-гейм: «Қуып жет»

1.Шымшық қыста қай елге ұшып кетеді?(отырықшы құс)

2.Қандай жабайы құстар ұшу қабілетінен айырылған?(түйеқұс,пингвин)

3.Қандай құстың шығарған дыбысы бұқаның бақырғанына ұқсас?(көлбұқа)

4.Қай құс ағаштың діңінен жоғары төмен қозғала алады?(көктеке)

5.Ұзақ қайда,қалай ұя салады?(ағашта,құрғақ бұтақтан)

6.Неге тоқылдақ ағашта жақсы ұсталып тұрады? (2саусағы артқа,2саусағы алға бағытталған) 

7.Ұшып бара жатқан құс неге ұқсайды?(ұшақ)

8.Қарақшы сияқты демалады,орманда өмір сүреді.Адамдар одан қорқады,ал ол адамдардан қорқады.(үкі)

9.Ең үздік биші құс?(тырна)

10.Қай орман құсы гүлдерді ұнатады?(сұр құр)

11.Қай құс аспанда қойға ұқсап  маңырайды ?(тауқұдірет)

12.Қай құстың денесі жерде 15-20 жыл жатса да, бұзылмайды?(қайшыауыз)

13.Қазақ халқының ежелден келе жатқан дәстүрлі өнерінің бірі. (саятшылық)

14.Жаңа Зеландияның қанатсыз құсы қалай аталады?(киви)

Қортынды:Ұпай сандарын есептеп ,жеңген отбасын анықтау