"Описание материала:

Кичәлин төр: Билг-эрдмәс үлү эрднь уга. Келвр «Адhдг утх»

Күцл: умшлhна чадвринь батлх, текстлә көдлҗ чаддгд дасхх, үгләнә көдлмш күцәх, өрк-бүлин заң-бәрцән күндлхд сурhх бийәсн ах-кү тевчгдгиг медүлх, күч-көлсн күүнд ямаран олз өгдгиг медүләд, көдлмшт дурта улс болдгу сурhх.

Кичәлин йовуд.

1.Мендлh,багшнриг йөрәлhн.

-Мендвт,күүкд.Эндр манур гиичнр ирв. Гиичнрлә мендлхмн, эдниг йөрәхмн . Суутн. Нег сурhульч босад,гиичнриг йөрәнә.

-Ямаран бәәнәт?

2.Өрк-бүлин тускар күүндвр.

-Хойр кичәлин туршарт мадн өрк-бүлин тускар умшлавидн,күүндләвидн. -Кен өрк-бүлд бәәнә? -Эврәннь өрк-бүлин тускар келҗ өгтн. А)Самбрт хойр сурhульч hарад эврәннь өрк-бүлин тускар келҗ өгнә Б)Мууҗин Эвелина hарад,презентац олзлад,эврәннь өрк-бүлин тускар келнә. «Би Тугчхна тохма күүкн. Мини нерн-усн Мууҗин Эвелина. Долан настав. Адг селәнд бәәнәв. Хойрдгч класст сурнав. Дала-нала өрк-бүлтәв.

Эцкин садн. Мини аав Юра- маши залач болҗ көдлнә. Ээлтә ээҗ Зина гертән бәәнә. Мини эцк Саша совхозд көдлнә. Энкр экм Инесса тооч болҗ көдлнә. Бичкн дү-күүктәв, Лилиана гидг нертә. Мини авh Савр.

Нанд hурвн hаhа бәәнә: Марина,Таня,Деля . Мини экин садн. Эн нахцх ээҗ Рая, Улан-Хоолд бәәнә. Мини хойр нахцх Валера,нахцх Вова, мини нахцх бергн Нүүдлә болн Галя .Би өрк-бүлдән йир дуртав. Мини өрк-бүл оньдин сән-сәәхн бәәнә.» -Йир сән. -Ода самбрт hарад, экин, ээҗин тускар шүлгүд келҗ өгтн. Сурhульчнр самбрт hарад, чееҗәр шүлгүд келнә.

1.-Мини ээҗ ээлтә, Мини ээҗ өкәр. Мини ээҗ эвтә. Мини ээҗ энкр 2.-Мини ээҗсәәхн Мел дангин баахн Би ээҗдән дуртав Би ээҗдән эңкрв 3.-Ээҗ үкр саана Эрт намаг серүлнә Аав бууhан авад Аң хәәhәд hарна. 4.Мини эк баахн Миниэк сәәхн Би экдән дуртав Байртаhар нөкд болнав

3.Герин даалhвр шүүлhн Багш:

-Ямаран герин көдлмш билә? Мини сурврмудт хәрү өгтн. -Зулака эмгн кентәhән бәәнә? -Баатр школасн ямаран ирнә? Эҗдән школасн ирчкәд ,ю келнә? Ачнь ээҗдән яhҗ нөкд болна? Ээҗнь Баатриг яhҗ таална? Багшин ашлвр: Цуг делкә әмтнд өрк-бүл хамгин үнтә зөөр. Өрк-бүләс даву юмн уга.Өрк-бүл күүнә кишг, мадн келнәвидн. Эк-эцк ,аав-ээҗбәәхлә, тадн, күүкд кезә чигн амр-тавта, маңна тиньгр бәәхит, түрү-зүдү үзшгот.

4.Физминутк. (Сурhульчнр бииләд, физминутк кенә ).

Ээҗ домбр цокна. Айса эргәд биилнә. Аав гармуль татна. Ачнь босад биилнә.

5. Шин төрин көдлмш.

Ширә деер hәәхүл бәәнә. Багш: -Хәләтн, эн hәәхүл.Ю тадн үзҗәнәт? Ю меднәт? Эн юмб? Сурhульчнр ширә деер бәәсн кегдлмүд хәләhәд,цәәлhҗ өгнә. -Эн ааh, эн ааhр хальмг цә ууна. Эн ик ааh-эн ааhас мах тәвәд иднә.Эн ааh –тавг гиҗ нерәднә. Эн өлгүр. -Ямаран эн кегдлмүд, таднд таасгдну?

Багш: -Эн кегдлмүдиг мана школын ах классин сурhульчнр кецхәв.Эн кегдлмүдиг кехин төлә утх кергтә.Иим утхин тускар мадн келвр умшхувидн. Умшхин өмн үгин көдлмш кехмн. Самбрт үгмүд бичәтә. Адhдг-торопливый Зорх-строгать Тегшәр-ровно Соңсуртаhар-послушно Өөтә-неровный,щероховатый Сурhульчнр неҗәдәр босад, үгмүдиг умшад, цәәлhҗ өгнә. Багш: дегтрән 40 халхт секәд, «Адhдг утх»гидг келвр олҗ автн.

Цугтан соңстн,би таднд келвр умшҗ өгнәв. Багш келвр умшна. -Эн келвр яhҗ нерәдгднә? -Кенә тускар? Шин төриг батлҗ авлhн. Цев-цевәр келвр сурhульчнрар умшуллhн. -Би таднд сурвр тәвнәв,тадн нанд хәрүаhинь өгтн. -Митя ю зорҗаҗ? -Яhад Митя көдлмшән хайчкв? -Эцкнь юн гиҗ сурв? -Ю Митя эцктән келв? -Эцкнь ямаран селвг Митяд өгв? -Митяг утхнь соңсгдг болв аль угай? -Яhад утхнь сәәнәр зордг болв? -Ода,күүкд, ашнь келхмн.

-Яhҗ көдлмшән кех кергтә? -Адhл угаhар, арhул, тохнятаhар кех кергтә. Багш: Күүкд, тадн ода насарн бичкн, хойрдгч классин сурhульчнр,тадна hар бичкн, хойр җил давхла, тадн тавдгч классин сурhульч болхт.Цугтан күч-көлснә эрдмт дасхт.Күч-көлснә эрдмт тадниг ачта багш Сатаев Виктор Сатаевич дасхулх. Ода эн багшин тускар бичкн презентац хәләхмн. Багш күүкдт презентац үзүлнә. Презентац хәләснә хөөн багш ашлвр кенә:

Ашнь: Күн болн көдлмш оньдинд холвата.Күч-көлсн күүнд аhар мет,усн мет,өдмг мет кергтә. Күч-көлсн, көдлмш, эрдм.Эн үгмүд маднд йир күндтә үгмүд.Эрдмәрн, күч-көлсәрн ончрсн улс өрчдән Геройин алтн одд зүүцхәнә.Теднәс үлгүр авх кергтә. Бичкнәсн авн күч-көлснә дамшлт дасх кергтә, күч-көлсн мана зөөр.Седклән тәвәд көдлсн улсин нерн хол туурна. Герин даалhвр: Келвр умшад,амн үгәҗ келх. Эврәннь эк-эцкин эрдмин тускар күүндвр тогтах.