Сабақтың тақырыбы: Ауа райын болжау

Мақсаты: 
Білімділік: Ауа райының құбылысы жайлы түсінік беріп, өздері байқаған жаймен салыстыру. Ауа райының жай-күйін арнайы метеорологиялық стансаларда бақылайтынын, оның қорытындысы қалай жасалатынын әңгімелеу 
Дамытушылығы: Ауаның температурасы , жануарлар мен өсімдіктер тіршілігінің арасындағы байланыстар туралы ұғымын дамыту 
Тәрбиелілігі: Оқушыларды адамгершілікке, достыққа , бірлесе жұмыс істей білуге тәрбиелеу.

Базалық білім: Температуа, ылғалдылық,жауын-шашын,жел,ауаның қысымы туралы, өткен сыныптарда ауа райына жасаған оқушылар бақылаулары т.б.

Сабақтың түрі: жаңа ұғымды меңгерту

Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап,әңгімелеу,топтық жұмыс

Сабақтың көнекілігі: үлестімелі қағаздар,слайд,

Сабақтың барысы

Мұғалім қызметі

Оқушы қызметі

Күтілетін нәтиже

І.Ұйымастыру бөлімі

3 мин

Психологиялық дайындық

Амандасу,түгендеу,

сынып ережесін еске түсіру.

Шеңберге тұрғызу

Ойға толы санамыз

Бестік болсын бағамыз

Баласындай бір үйдің

Тату-тәтті боламыз

Оқушылар ұйымшылықпен орындайды, сабаққа әзірленеді

ІІ Топқа бөліну

Оқушыларға фазылдар таратылады. Сол арқылы топқа бөліну

І топ

ІІ топ

ІІІ топ

 

Топқа бөлініп орналасады, фазлдард біріктіреді

Білу

 

6 мин

Үш деңгейдегі үй тапсырмасы сұралады

Ауа құрамындағы газдардың тіршілік үшін қажеттісі қайсысы?

Оттегі неге бітіп қалмайды?

Жасыл желекті не үшін қорғап, жылда көбейтіп  отырамыз?

Ауа қабаты  бізге қажет пе?

Ауасыз қабатты қалай зерттейді?

-Ауа қандай болады?

А- Тіршілік  үшін ауаның маңызы

Б-Ауа  қабығы

С-Ауаның құрамы

Әр топтағы оқушылар бірігеді, әңгімелейді. Білмегендерін басқа топ толықтырады

Өз ойларын айтып, басқа топты тыңдайды. Жауаптарын салыстырады.

 

 

Миға шабуыл

4 мин

-Балалар, біз өткен сабағымызда қайда саяхат жасадық?

-Бұл мекеме немен шұғылданады екен?

-Олар ауа райын қалай болжайды?

-Ендеше есімізге түсіріп жіберейік

 

Дәптерімізді ашып, тақырыпты жазып қоялық

-Атырау метеорологиялық стансасына  саяхат жасадық

 

-ауа райының жағдайына бақылау жүргізіп отырады

 

 

Бейнематериял қарау

 

Ауа райын болжау

 

Түсіну

5 мин

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Дәптермен жұмыс

    2 мин

 

Сергіту сәті

2 мин

 

Бейнематериалды балалар назарына ұсыну

Алғашқы пысықтау жұмысы

Әр топқа тапсырмалар таратылады.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

«Ауа райы» туралы фильм қарайды

І топ «Бос орынды толықтыру»

Ауа райын болжаумен айналысатын мамандарды синоптиктер дейміз.

Аспанды, оның өзгерісін зерттейтін ғылым – метеорология

 – ауа райының жағдайына бақылау жүргізіп отыратын мекеме метеорологиялық станция

Метеорологиялық станцияда ауа райы картасы жасалады.

Бір тәулікте ауа райының төрт  картасы жасалады

ІІ топ «Артығын алып тастау»

1.  ауа қысымы

 ауа ылғалдығы   қар

  ауа температурасы

2.  метеорология

синоптик    ауа райы

              көкжиек

3.   жауын   жел

тау         ауа

ІІІ топ   «Дұрыс.Бұрыс»

1.   Ауа райын болжаумен айналысатын мамандарды синоптиктер дейміз.

2.   ауа райының жағдайына бақылау жүргізіп отыратын мекеме метеорологиялық станция

3.   Синоптиктер жұмысы ең  алдымен кеңседе жұмыс істейтіндерге көмегін тигізеді

4.   Кейбір жануарлар мен жәндіктер ауа райының құбылысын болжай алатын сезімтал келеді

 

Жаңа сөздерді жазып қою

Жаңа ұғымды меңгеру

Ауа райы және оны болжау туралы мол мағлұмат беру

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Метеорология

Метеорологиялық станция

Синоптик

 

 

Қолдану

 

12 мин

Бастама-жауап-кейінгі әрекет

Оқулықпен жұмыс жүргізу. 66-беттегі мәтінмен жұмыс

1. Абзацен оқып, мәтінді талдау

2. Әңгімелеу

3. 1-топ Метеорологиялық станция

2-топ Ауа райы  

3-топ  Климат өзгеруіне әсер ететін жағдайлар

 

 

 

Оқушылар баяндайды,

тірек –сызба сызады,бірін-бірі толықтырады.

Талдау

5 мин

Ауа райы бұзылар алдындағы белгілер:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Хайуанаттардың құлықтарына қарай ауа райы құбылыстарын болжау (үлестірмелер арқылы сұрау) Оқушыларға суреттер таратылады.

Будақ бұлттар кешке қарай тарап кетпей, қайта көбейіп, қалыңдай түседі.

Ертеңгі және кешкі күн шапағы қызғылт түсті болады.

Түнгі және күндізгі температураның айырмасы азаяды.

Кешке қарай жел тынбайды, қайта күшейеді.

Шық және қырау түспейді.

Күн немесе Ай тораланады.

Ауа қысымы төмендейді.

 

Қарға тұмсығын қанатының астына жасырса, күн суытады. Мысық қабырғаны тырналаса,ауа райы бұзылады, бұйығып жатса, аяз болады. Жұлдыз жиі болса, қыста суық, жазда ашық ауа райы орнайды.

Оқушы жауабы тыңдалады

Өмір тәжірибесінен айту

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Хайуанаттардың құлықтарына қарай ауа райы құбылыстарын болжау туралы әңгімелеу

 

Жинақтау

3 мин

Ауа райын зерттейтін ғылым саласы қалай аталады?

Ауа райын қандай мекеме бақылайды?

 Ауа райын бақылайтын адамды кім дейміз?

        Климаттың өзгеруіне қандай жағдайлар әсер етеді?

Қазақстанның жеріне не себепті жауын-шашын аз түседі?

Метеорология

 

Метеорологиялық станса

 

 

Синоптик

 

Күн сәулесі, ауа қабаты мен жердің өзара әсеріне қарай өзгереді

 

Себебі, біздің мемлекетіміз мұхиттан алыс орналасқан.

Топ оқушылары сұраққа жауап береді.

Бағалау

3 мин

Бағалау