Сабақтың тақырыбы: Сарматтардың қоғамдық құрылысы, тұрмысы мен шаруашылығы Сабақтың мақсаты: Білімділік: Қазақстан жерін мекен еткен ірі тайпалардың бірі сармат тайпасы туралы деректер, ескерткіштер, заттай деректер жөнінде мағлұматтар беру. Тәрбиелік: Қазақстан өңірінде өмір сүрген сармат тайпасының  шаруашылық, мәдени тәжірибесімен қазақ халқының қалыптасып, өркендеуіне, Қазақ хандығының нығаюына үлес қосқандығын түсіндіре отырып Отанын, халқын сүюге, шәкірт жүрегіне қаңлы тайпасының қайталанбас сүйіспеншілік, сезімін ояту және құрметтеуге тәрбиелеу. Дамытушылық: Сармат тайпасының Батыс Қазақстан жерін мекен етіп, тайпа ескерткіштерінің таралу шеңбері өте кең екендігін айтып, жеке тұлғаның дүниетанымын дамыту, алған білімін өз бетінше қолдану, іздену, зерттеу жұмыстарына үйрету.   Сабақтың түрі: Жаңа сабақ Әдісі: Баяндау. Сабақтың көрнекілігі:Интерактивті тақта, кесте Сабақтың барысы:   І. Ұйымдастыру кезеңі. а) Оқушы назарын сабаққа аудару.   ІІ. Үй тапсырмасын сұрау 1.Қазақ даласын мекендеген тайпалардың  атын бейнелейтін ребустар шешу. Жауабы: Қаңлы, Үйсін, Сақ, Ғұн, Сармат.   2.Кесте құру. Оқушылар үйден кесте құрып келеді.    Үй тапсырмасын қорытындылау.                              ІІІ.Жаңа сабақ 3. Дәптерге күннің ретін, жаңа сабақтың тақырыбы мен жоспарын жазу.                               Жоспары: Сарматтардың қоғамдық құрылысы.Сарматтардың тұрмысы.           Сарматтардың шаруашылығы.Сарматтардың  заттай  мәдениеті.   Тақырыпты түсіндіру. Ребус шешу. Картамен жұмыс.                Сарматтар    Қоғамдық                              Темір дәуірі                                    Алғашқы қауымдық   құрылысы                                                                                       құрылыстың ыдырауы                                                                                              Мүлік теңсіздігінің                              Обалардың                                                 пайда болуы .                                      бір-бірінен айырмашылығы                                                                                              Әскери демократия.                         әскербасылар,                                                                                                            қолбасшылардың                                                                                                              басқаруы                                                 Әйелдердің қоғамдағы                       Әйелдердің жасақ                                                             орны                                             құрамына енуі   Сарматтардың  заттай мәдениеті                                          Қайыс белбеу, қысқа тон, шапан, кең шалбар,етік.                                                                           Бас киімдерінде үлкенді-кішілі моншақтармен                                                                           безендірілген. Сырға,сақина,білезік, алқа,      Тұрмыстық                                               салпыншақ шекілік. Әшекей зат әр түрлі                 жағдайлар                                                моншақтар жағаға, белбеуге таққан.                                                                           Ақық,лағыл тас,хрусталь, халцедон тасынан                                                                            жасалған. Ыдыс-аяқтар қыштан, металдан, Үй-жай, киім-кешек,                                    саба, торсық, кенек, мес теріден жасалған. ішкен тағам, ыдыс-аяқ                                                                                                                                                                                                                        Сарматтардың                                   Көшпелі мал                            Қой, жылқы шаруашылығы                                   шаруашылығы                                                                                                                                                                                    Егін                                            Түйе, сиыр                                                                 шаруашылығы                                                                                                                                    Отырықшы     Сарматтардың                                      Аң аулау                                      Киік, қарақұйрық, кәсібі                                                                                                              қоян, түлкі т.б.                                                                                                                Қолөнер,                                         Құмыра                                                                 зергерлік                                      Алтын, күміс, мыс         5. І-топ Қазақ даласын мекендеген Сармат тайпасы сарбаздары суретіне әңгіме жазу.   ІІ-топ Сармат көсемі  суретіне әңгіме құрастыру. Оқулықпен жұмыс    6. Тарих, Сармат сөзжұмбағын шешу. 2 топқа сөзжұмбақ беремін. Сармат-Есік,Шырақ,Томирис,Самарқан,Тиграхауда,Спитамен Тарих-Табақ,Сақ,Парадарайа,Тиграхауда,Хаумаварга Тарих, Сармат арасындағы байланысты түсіндіру.   IV.Сабақты қорытындылау       Балалар сендер сармат тайпаларының біздің жеріміздің батыс өңірінде мекендегенін білдіңдер. Сарматтардың кейінгі заманда көп тараған аймағы Қара теңіз өңірі. Ертеректегі сарматтар тарихи деректерде савроматтар деп аталады. Сарматтар біз қарастырып отырған заманда жауынгер тайпа болған. Сарматтар асқан өнерлі де халық екен. Олардың бейіттерінен табылған алтыннан жасалған әшекей заттары сол заман өнерінің әдемі үлгісі болып табылады. Сарматтардың қоғамдық өмірінде  әйелдердің орны ерекше болған. Олардың құқығы еркектермен бірдей екен. Бұл сарматтарда аналық рудың үрдісі күшті сақталғандығын көрсетеді. Біздің жеріміздегі  сармат ескерткіштері ерте, орта, соңғы  кезеңге бөлінеді. Сарматтардың негізгі шаруашылығы көшпелі малшылық болды. V. Үйге тапсырма Тақырыпты түсіне оқуЖаңа сөздерді дәптерге жазу.«Сармат» тайпасы тақырыбында реферат, бүктемелер жасау.   VI. Бағалау Сыныптағы жеке тұлғаларды сабақ барысында жақсы қатынасқанын     мадақтай отырып «жақсы», «өте жақсы» деген бағалармен марапаттау.   Қорытынды.         Сыныптағы жеке тұлғалардың сабаққа деген белсенділігі мен ізденімпаздығын бағалап, мұғалім дендеріне саулық, сабақтарында табыстан-табысқа жете берулеріне, шығармашылық жұмыстарына табыс тілеймін.         Қорыта келгенде осы сабағымда жеке тұлғалардың ой-өрісін кеңейтіп, алған білім дәрежесін саралауға өзі қызығатын пән төңірегіндегі білімін тексеруге, ізденімпаздығын арттыруға, білмегенді білуге ұмтылдыратын, сабақ үстінде, бос уақытта миды шынықтыруға бағытталды. Егеменді еліміздің толық қанды азаматы мен азаматшасын қалыптастыру талабы қазіргі мектеп пен пән мұғалімдерінің алдында ерекше міндеттер мен талаптар тұр.         Қоғамды, қоғамдық құбылыстарды, тарихи өзгерістерді жан-жақты түсіну бағытында өткен өмірімізді тарих беттерінен өте ерте кездегі тарихи кезеңдерді ондағы құбылыстарды жан-жақты білуіміз керек.    «Сөздің ең ұлысы, ең сипаттысы-тарих»                                                         А. Байтұрсынов.