Здесь была ссылка на работу Сабақтан тыс жұмыс: «Майлар. Сабындану» автора Баешова Айгуль Кабденовна.
Ссылка на нее удалена по требованию посредника Инфоурок.
Если вы являетесь автором этой работы и хотите подтвердить её публикацию на этом сайте,
.
Бұл материалда:майды біз табиғатта төрт-түлік малдан аламыз. Майлардың өзі қатты май, сұйық май болып екіге бөлінеді.Төрт –түлік майдан алынған майлар қатты майлар. Малдан алынған май тұрмысқа жарамды және жарамсыз майлар алынады. Жарамды майларды тұрмыста қолданылады, тағам ретінде, ал жарамсыз майды төрт түліктің терісінен алады, одан халық тұрмысқа керекті сабынды жасап шығады. Төрт түлік малдың сүйегінің өзінде май болады. Ертеде қысқы соғымның сүйектерін жинап қойып, көктем шыққанда сүйектерді қайнатып май алған. Оны сол кезде сүйек майы деп атаған. Оны жеуге де, сабын жасауға да, дәрі – дәрмек ретінде тұрмыста қолданған. Ерте кезде барлық керек нәрселерді төрт – түлік малдан алған. Оларға өздерінше ат қойған. Зеңгі баба – сиыр иесі. Қамбар ата – жылқы атасы. Шопан ата – қой атасы. Ойсыл қара – түйе атасы. пірлері деп атаған. Солардан жесе тамақ, кисе киім алған. Қатты май белгілі бір температурада қатады. Майдың сұйық түрін көбіне өсімдік майларынан аламыз. Күнбағыстан – зығыр. Жалпы мал шаруашылығы қазақ халқының ертеден бері айналысатын шаруашылығы, оның тұрмысқа тіршілік үшін берер пайдасы мол, енді емдік қасиетіне тоқтала өтейік. Қазақ халқы бақсы, балгер, емші болған, солар осы мал майымен. Адамдарды емдеген және сонымен қоса жан-жануарлардың (мыс: суырдың, аюдың, борсықтың майларымен). Адам суық тиіп кеуде ауыруына шалдықса, қырық үйдің соғымының сүйектерінен қайнатылып алынған майды қырық күн ішкізіп, ем қылған. Сол сияқты ертеде үш жылғы семіз жылқының қазы майларын түрлі ісік ауруларына, жараға пайдаланған. Борсықтың майын қатты жөтелген адамға қайнатып, тұндырып күнде аз мөлшерде 1 ай, 2 ай мөлщерінде беріп отырған. Қазіргі кезде бұл медицина ретінде қолданылады. ( Мысалы: бальзам, мазь, крем т.б) бұлар тек өңделген түрлері.