Жас маманға жәрдем

ОРМАНДЫ ДАЛА ЗОНАСЫ

(8 - сынып)

Марат Айтпаев,

 Сырымбет орта мектебі

география пәнінң мұғалімі.

Сабақтың мақсаты:

Білімділік мақсаты– орманды дала зонасы туралы  оқушылардың білімдерін қалыптастыру,  жалпылама түсінік беру;

 Тәрбиелік мақсаты – оқушыларды табиғатты сүюге,  оны аялап күтуге, айналаны таза ұстауға тәрбиелеу.

Дамытушылық мақсаты – оқушылардың сабаққа белсенділігін арттыру мақсатында қосымша материалдары пайдалануға дағдыландыру, ойлау қабілетін дамыту, картамен жұмыс жасау дағдыларын  қалыптастыру;

Сабақтың түрі:  Жаңа сабақ

Сабақтың типі:  проблемалық сабақ

Сабақтың әдісі:  түсідірмелі, сұрақ – жауап,  баяндау әдісі, ой қозғау, зерттеу, топпен жұмыс.

Сабақтың көрнекіліктері:  Қазақстанның физикалық картасы, атлас, суреттер, интербелсенді  тақта, слайд,  сызба.

  Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру.

Оқушылармен амандасу, оқушылардың сабаққа қатысуын тексеру,  назарларын сабаққа аудару.

Ой  қозғау: өткен сыныптардан алған білімдеріне сүйеніп сұрақтарға жауап беріндер:                            

- Табиғат зона деген не?

- Табиғат зоналардың ерекшеліктері неде?

- Табиғат зоналарына ықпал жасайтың факторларды атаңдар.

ІІ. Жаңа тақырыпты түсіндіру.

Сабақ интербелсенді тақтада  жазылған   эпиграфтан  басталады

 « Жұмбағы мол жаратылыс – табиғат...»
(халық  даналығы)

1.Қызығушылығын ояту.

Ой қозғау негізінде «орман» сөзіне топтастыру жүргізіледі.                                                             

                                                                       зона

                                                    ағаш       ОРМАН    дала

                                                                    өсімдік

 «Орманды дала зонасы» деген тақырыпты шығарып, бүгінгі сабақтын  барысы мен мақсатын хабарлау.  Қазақстанның физикалық картасынан орманды дала зонасынын аумағын көрсету. Интербелсенді  тақтадан  орманды дала зонасы қатысты слайдтар шығару.

2. Мағынаны  ажырату

Бүгінгі сабақта оқушылар  топпен жұмыс істейді. Жаңа тақырыпты  өту мақсатында сыныптағы оқушыларды  IІІ топқа бөлу.  Оқушыларды топтарға бөлу әдісі  (төрке бөлінген суреттер арқылы).  Оқулықтағы  мәтінді оқып шығуға уақыт беріледі. 

Әр топқа жеке тапсырмалар беріледі:

І-топ Жер бедері, ауданы,   климаты                                                                                                    

ІІ-топ Өзендері мен көлдері, топырағы 

ІІІ-топ Жануарлары  мен өсімдік жамылғысы

Әр топ   өзінің тапсырмаларын түсіндіреді (тақтада толтырады). Тақырып мазмұны тақтадан көрсетіліп, оқушылар мәліметтерді  дәптерге жазып отырады.

    І-топ

Ауданы-1 млн. га (0,4%)

Жер бедері -Батыс Сібір жазығы мен Жалпы Сырт  қыраты

Климатты: жауын-шашын мөлшері 300-350мм, қыста- суық, қатаң. Кейбір күндері аяз -51°-53°С-қа жетеді. Қаңтардың орташа температурасы -17°-19°С, жазда-  қоңыржай ыстық, шілденің орташа температурасы +18° +20°С 

  ІІ-топ

Өзендері: Ертіс , Жайық, Тобыл, Есіл

Көлдері: жалпы  6 мыңнан астам көлдер бар.

Топырағы: қара  және сұр,  9-6%  шіріндісі

   ІІІ-топ

Жануарлары: тышқан, қосаяқ, ақкұс, аққұлақ, түлкі, қасқыр т.б.

өсімдік жамылғысы: қайың, қарағай шоқтар мен бұталар, көктерек, емен т.б.

ІІІ Картамен жұмыс:  Кескін картаға орманды дала зонасынын шекарасын сызып жасыл бояумен бояңдар.

ІV Ой толғаныс.

«Дала зонасының экологиялық проблемаларын  шешу жолдары» тақырыбына сенің ұсыныстарын.

Сабақты қорытындылау  «Орманды сақтау және қорғау»  эссе.  Кері рефлексия.

 Бағалау.   Топтық лидер арқылы, екі жұлдыз, бір үсыныс, бармақпен бағалау.

VІ  Үйге тапырма:  Дала зонасындағы  « Қызыл кітапқа»  кірген жануарлар мен құстар бойынша қосымша мәліметтер жинақтау.