Дәрисниң мавзуси:  Билал Назимниң һаяти вә ижадийити
Мәхсити:    1  Билал Назимниң һаяти вә ижадийити һәққидә  мәлумат бериш
2. Саватлиқ  вә бағлинишлиқ пикир қилишқа  үгитиш, ойлаш қабилийитини ашуруш
3. Әдип ижадийитини оқуп үгинишкә дәвәт қилиш,  инсанпәрвәрлик вә әдәп-әхлақ  тәрбийисини бериш.
Дәрис түри:             арилаш
Көрнәклик қураллар:     дәрислик,  методикилиқ қолланма  
Қоллинилидиған усуллар:      баянлаш, сөһбәт
Дәрисниң бериши:
І. Уюштуруш. Саламлишиш, оқуғ-ни түгәлләш, дәрискә тәйярл-ни тәкшүрүш
ІІ. Мәхсәт қоюш. Әдип ижадийити тоғрисида әтраплиқ мәлумат бериш.
ІІІ. Өй тапшурмисини тәкшүрүш
1.    М.С.Қәшқәрийниң һаяти тоғрисида немә билдиңлар? (1740-1849)
2.     Әсәрлиридә қандақ мавзуларни йорутиду?
3.    М.С.Қәшқәрийниң алаһидилиги немидә?
4.    Қандақ әсәрләрни язди? «Әдәбус салиһин» әсәридә немә тоғрисида ейтилиду? Әсәрниң әһмийити немидә?
ІV . Йеңи мавзуни чүшәндүрүш  Билал Назим (1825-1900)
Яман көрмәң мени достлар
Егәмниң бир қулидурмән.
Киши қәдримни билмәйду,
Вәтәнниң гәвөәридурмән
ХІХ әсир әдәбиятиниң гүлтажиси Б.Назим Или вилайитиниң Ғулжа шәһиригә қарашлиқ Қазанчи мәлисидә моздуз аилисидә туғулған Дадиси Йүсүп саватлиқ кикш. Билал башланғуч билимни мәһәллә мәктивидә, кейин Ғулжидики Бәйтулла мәдрисисидә билим алди. Һәм диний һәм пәний билимни егилигән. Мәдрисидә Низамий, Фердәвсий, Наваий ларинң ижидийитини үгәнгән. Жамийни өзиниң устази дәп билгән.
Ғәзәл, мухәммәс, мусәдәс, мурәббә, рубаий охшаш нәзмий әсәрләр язди. Бу әсәрлири»Ғәзәлият топлимиға киргүзүлди.
Әсәрлири: «Чаңмоза Йүсүпхан», «Ғазат дәр мүлки Чин», «Назугум һәққидә қиссә»
Өз хәлқиниң дәрдигә дәрман болған шаир Йәттису тәвәисгә улар билән биллә көчүп, Яркәнткә орунлишиду. 1900-жили вапат болиду.
V. Бәкитиш.
1. Билал Назим шеирлирини ипадилик оқуп, мәзмунини чүшәндүрүш
2. Тәржимилири          Мән саңа ашиқ болдум              
                     Мен саған ғашық болдым,
   Неліктен жауабың жоқ.
Егерде көзге ілмесең,
  Қайтейін, амалым жоқ.
   Назымың жыр бұрқатар,
Махаббат сазыменен.
Әсерлі ән шырқатар,
Көңілінің жазымымен.
                    Мән өлсәм етим өчәр                        
                Мен өлсем атым өшер, басымнан самал есер.
                       Жаны сырлас жақын досым моламнан жылап өтер.
      Пәниден әкем көшті, анашым оралмады,
           Бауырым болса-дағы олардай бола алмады.
       Жат адам ойы бөлек, қарындас әлегімен,
     Сол үшін талай рет көтердімбәлені мен.
              Ата-анам тірі болса, жүрер ем нардай болып,
              Айдынға сүңгіп терең жүзетін қаздай болып.
                 Сарғайған күзде жетті, қимас күн көктем өтті,
              Біләлдан сөз қалған ба, бәрін де айтып кетті...
                    Надан билән дост болдма..
                    Дос болма наданменен жігері жоқ,
Тұрса да оның саған көңілі боп,
            Жақындап, сырыңды алып жалт береді.
            Ондайдың жанды арбайтын амалы көп.
Сендіріп ант етеді кейбіреулер,
             Онан соң жылым құрттай ойды кеулер.
  Жыландай екі бастыуын шашып,
 Көзіңше көлгірсиді жәдігөйлер.
 Зұлымның дүниеде түрлері көп,
     Мойындар қылмысына біреуі жоқ.
         Адамдар қызық қой бұл қарап тұрсаң,
     Жүреді сол сұмдардың ермегі боп.
Ей, Назым, алаяқты әшкереле.
    Қорықпа, байланар деп бас бәлеге.
       Қорғаудан момындарды мойымағын,
     Бейбақтар қорланбаса жас төге ме?

2. Оқуғучиларға соаллар бериш вә дәрисликтики мәтиндин  жавап тапқузуш.
VІ. Йәкүнләш вә баһалаш
72- 73- бәтләрни оқуш. Дәрисликтики соал вә тапшуруқларға жавап бериш